Quảng Ninh: Tiêu thụ gạch không nung gặp nhiều hạn chế

Theo lộ trình của tỉnh, từ sau năm 2015, đối với công trình quy mô dưới 9 tầng được đầu tư từ vốn ngân sách nhà nước sử dụng 100% gạch không nung; trên 9 tầng sử dụng 50% gạch không nung. Trước mắt các công trình xây dựng nhà nước tại vùng đô thị loại 3 trở lên sử dụng 100% vật liệu xây không nung; tại các khu vực còn lại phải sử dụng tối thiểu 50%; công trình trên 9 tầng sử dụng tối thiểu 30%.

Để đáp ứng lộ trình này, đến thời điểm hiện nay toàn tỉnh Quảng Ninh có 3 doanh nghiệp sản xuất gạch không nung có công suất từ 42 - 45 triệu viên/năm, là Công ty CP Dịch vụ vệ sinh môi trường Đông Khê, Công ty CP Thương mại và Sản xuất VLXD xanh, Công ty CP Khai thác đá và Sản xuất VLXD Cẩm Phả.

Có thể nói với lộ trình như trên sẽ thúc đẩy lớn đến sự phát triển gạch không nung, tuy nhiên, thực tế hiện nay việc sử dụng gạch xây không nung hiện nay còn rất hạn chế. Thời gian qua, 3 đơn vị sản xuất gạch không nung trên địa bàn tỉnh nói trên chỉ sản xuất khoảng 5 triệu viên/năm, chưa bằng 1/6 tổng công suất, thậm chí từ đầu năm hầu hết các đơn vị gần như không bán được hàng, lượng hàng tồn kho lớn, phải sản xuất cầm chừng hoặc dừng sản xuất. Đơn cử như Công ty CP Dịch vụ vệ sinh môi trường Đông Khê.

Công ty CP Dịch vụ vệ sinh môi trường Đông Khê là đơn vị tiên phong của tỉnh trong lĩnh vực sản xuất vật liệu không nung. Công ty có dây chuyền sản xuất hiện đại, có thể sản xuất tới 7 loại hình mẫu mã, kích thước sản phẩm khác nhau và có công suất trung bình lên đến 12 triệu viên/năm; công suất tối đa đạt mức 24 triệu viên/năm. Chất lượng mỗi loại gạch ở đây cũng được đánh giá đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật cao nhất về xây dựng và đặc biệt thân thiện với môi trường, đáp ứng yêu cầu trong xu thế phát triển trong lĩnh vực vật liệu xây dựng nói chung. Vậy nhưng từ đầu năm đến nay Công ty không bán được hàng. Dây chuyền sản xuất gạch không nung của Công ty với giá trị đầu tư hàng chục tỷ đồng nằm im phủ bụi; gạch tồn xếp đầy sân bãi.

Ông Nguyễn Văn Luyến, Giám đốc Công ty CP Dịch vụ vệ sinh môi trường Đông Khê cho biết, đến thời điểm này lượng sản phẩm tồn kho của Công ty là hơn 2,5 triệu viên gạch và trong 3 tháng gần đây dây chuyền sản xuất gạch không nung hầu như ngừng hoạt động…

Còn Chủ tịch Công đoàn, Trưởng phòng Hành chính - Nhân sự Công ty CP Dịch vụ vệ sinh môi trường Đông Khê đánh giá, kể từ khi vận hành cho đến nay, Công ty chỉ dám sản xuất ở mức 5 triệu viên/năm và cũng chỉ ở vài mẫu gạch cơ bản. Riêng từ đầu năm 2015 đến nay Công ty mới xuất được vài trăm ngàn viên gạch cho 2 công trình là Trường THPT nội trú Ba Chẽ, Trường Tiểu học xã Bình Ngọc (TP Móng Cái) và một số công trình nhà ở của người dân. Riêng trên địa bàn TX Đông Triều, nơi Công ty đóng chân (trụ sở Công ty tại xã Hoàng Quế, TX Đông Triều), trong 5 tháng qua chưa ký được hợp đồng nào với các công trình thuộc diện đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước. Do dây chuyền sản xuất gạch không nung của Công ty phải ngừng hoạt động nên tổng số trên 20 lao động ở đây hiện đều phải chuyển việc hoặc nghỉ việc tự túc.

Với thực tế của Công ty CP Dịch vụ vệ sinh môi trường Đông Khê cho thấy gạch không nung của đơn vị này nói riêng, sản phẩm gạch không nung toàn tỉnh nói chung đang thật sự rất khó khăn về đầu ra. Điều đáng suy nghĩ là tình trạng không tiêu thụ được sản phẩm gạch không nung một phần xuất phát từ tư tưởng của người dân khi xây nhà vẫn ưu tiên lựa chọn sản phẩm gạch truyền thống là gạch nung. Bên cạnh đó, đối với các công trình có vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, mặc dù đã có quy định cụ thể về việc sử dụng gạch không nung khi thi công công trình nhưng hiện dường như vẫn chưa được thực hiện nghiêm túc. Điều này cho thấy cần phải có cơ chế, chế tài cụ thể, đủ mạnh trong việc buộc sử dụng gạch không nung theo đúng lộ trình. Bên cạnh đó cần tiếp tục nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về lợi ích của việc sử dụng gạch xây không nung.