Hình 1: Thị phần công suất xi măng toàn cầu theo nhà sản xuất. Nguồn: Global Cement Directory 2022 và báo cáo của các Công ty. 1. China National Building Material: 530 triệu tấn/năm, 13%. 2. Anhui Conch Cement: 384 triệu tấn/năm, 9,5%. 3. Holcim: 270 triệu tấn/năm, 6,6%. 4. HeidelbergCement: 181 triệu tấn/năm, 4,5%. 5. UltraTech Cement: 120 triệu tấn/năm, 3%. 6. Taiwan Cement: 90,4 triệu tấn/năm, 2,2%. 7. Cemex: 89,3 triệu tấn/năm, 2,2%. 8. China Resources Cement: 85,3 triệu tấn/năm, 2,1%. 9. Adani Group: 70 triệu tấn/năm, 1,7%. 10. Votorantim Cimentos: 52,8 triệu tấn/năm, 1,3%.
Global Cement Directory 2022 (Niên giám Xi măng Toàn cầu 2022) ghi nhận tổng công suất sản xuất xi măng toàn cầu là 4,05 tỷ tấn/năm, trong đó 10 nhà sản xuất hàng đầu thế giới chiếm thị phần 1,87 tỷ tấn/năm (46%). Top 10 toàn cầu này bao gồm 3 nhà sản xuất có trụ sở ở Trung Quốc, 3 nhà sản xuất từ khu vực còn lại của Châu Á, 2 nhà sản xuất có trụ sở ở Châu Âu và 2 nhà sản xuất ở Châu Mỹ. Hình 1 (ở trên) thể hiện công suất theo nhà sản xuất.
1. China National Building Material (Công ty Vật liệu xây dựng Quốc gia Trung Quốc)
China National Building Material (CNBM) thành lập năm 1984, có trụ sở chính ở Trung Quốc. Công suất năm là 530 triệu tấn. Doanh số bán xi măng (năm 2021) đạt 332 triệu tấn (-3%). Doanh thu năm 2021 đạt 40,1 tỷ USD (+7,4%).
Không giống như các công ty khác trong Top 10, China National Building Material (CNBM) chỉ hoạt động ở một thị trường xi măng duy nhất - đó chính là quê nhà Trung Quốc. Tổng sản lượng sản xuất của ngành Xi măng Trung Quốc đã giảm sút trong năm 2021, giảm 0,4%/năm xuống còn 2,38 tỷ tấn.2 Khối lượng của CNBM đã giảm theo xu hướng sụt giảm chung, với doanh số bán xi măng hợp nhất đạt 332 triệu tấn (14% sản lượng quốc gia), giảm 3%/năm so với mức 342 triệu tấn trong năm 2020. Doanh số bán clinker của tập đoàn còn giảm mạnh hơn, giảm 13% từ 46,5 triệu tấn trong năm 2020 xuống còn 40,4 triệu tấn.
CNBM vừa công bố số liệu thống kê sản xuất của các Công ty con xi măng của mình trong năm 2020, với sản lượng xi măng các công ty này sản xuất được là 361 triệu tấn tương đương với sản lượng năm 2019. Hình 2 so sánh thị phần sản xuất của 8 Công ty con trong năm 2020.
Nhà sản xuất xi măng nhỏ thứ hai trong số 8 Công ty con này, Tianshan Cement, đã trở thành cơ sở cho việc củng cố phần lớn năng lực của CNBM. Trong tháng 8/2021, Công ty đã đảm bảo sự chấp thuận vô điều kiện từ Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc cho việc mua lại 100% cổ phần trong các Công ty con CNBM như China United Cement, Sinoma Cement và South Cement, và 96% cổ phần trong Southwest Cement.3 Thỏa thuận này - thỏa thuận lớn thứ hai trong lịch sử các thương vụ sát nhập và mua lại ở Trung Quốc, đã đưa công suất xi măng kết hợp của Tianshan Cement lên 430 triệu tấn, chiếm 81% tổng công suất của Tập đoàn, bao gồm cả 300 triệu tấn công suất clinker.
Tin tức và các kết quả khác
Trong tháng 2/2022, công ty con của CNBM là Nanjing Kisen International Engineering đã công bố hợp tác với Delta CleanTech có trụ sở ở Canada để thiết lập các hệ thống thu gom và tồn trữ carbon (CCS) tại hai nhà máy xi măng của CNBM. 40 thiết bị CCS xi măng ở Trung Quốc hiện đang đóng góp 3 triệu tấn/năm công suất thu gom carbon.
Hình 2: Khối lượng xi măng sản xuất của China National Building Material (CNBM) theo Công ty con, 2020. Nguồn: CNBM, Báo cáo thường niên năm 2020. 1. South Cement: 115 triệu tấn, 32%. 2. Southwest Cement: 87 triệu tấn, 24%. 3. China United Cement: 63,6 triệu tấn, 18%. 4. Qilianshan: 23 triệu tấn, 6%. 5. Sinoma Cement: 22 triệu tấn, 6%. 6. North Cement: 18,3 triệu tấn, 5%. 7. Tianshan Cement: 17,6 triệu tấn, 5%. 8. Ningxia Building Materials: 14,6 triệu tấn, 4%.
Hình 3: Dự đoán khối lượng xi măng sản xuất theo Công ty con cho năm 2022 của CNBM. Nguồn: CNBM, Báo cáo Thường niên năm 2020.
Nanjing Kisen International Engineering cũng đã hợp tác với Schneider Electric có trụ sở ở Pháp để phát triển các mô hình nhằm nâng cao hiệu suất và tính bền vững của các nhà máy xi măng trên toàn cầu thông qua chương trình số hóa. Hiện tại, họ đang trong quá trình thiết lập các dự án thử nghiệm.
CNBM đã ghi nhận doanh số hợp nhất đạt 40,1 tỷ USD trong năm 2021, tương ứng với mức tăng 7,4%/năm so với mức 38,1 tỷ USD. Phân khúc xi măng của Tập đoàn đã đóng góp 17,8 tỷ USD doanh số bán hàng trong năm 2021, chiếm 47% tổng doanh số bán hàng của Tập đoàn, tăng 7%/năm so với 16,6 tỷ USD đạt được trong năm 2020. Tốc độ gia tăng phí tổn vượt xa tốc độ tăng doanh số bán hàng của CNBM ở mức 11% từ 28,1 tỷ USD lên 31,1 tỷ USD.
Lợi nhuận cả năm thuộc về chủ sở hữu của CNBM đạt 2,42 tỷ USD trong năm 2021, tăng 29% so với 1,87 tỷ USD trong năm 2020. Trong quý I/2022, CNBM đã ghi nhận doanh thu kinh doanh hợp nhất đạt 7,18 tỷ USD, tăng 0,6% so với 7,14 tỷ USD. Lợi nhuận ròng của tập đoàn đạt là 413 triệu USD, giảm 9,2%/năm so với 455 triệu USD. Tập đoàn đã kết thúc quý I với 44,4 tỷ USD tổng nợ phải trả, tăng 5,3% so với 42,1 tỷ USD khi kết thúc năm 2021.
2. Anhui Conch Cement
Anhui Conch Cement thành lập năm 1997, có trụ sở chính ở Wuhu (Vu Hồ), Trung Quốc. Công suất xi măng đạt 384 triệu tấn/năm. Doanh số bán xi măng và clinker trong năm 2021 đạt 409 triệu tấn (-9,8%). Doanh thu đạt 26,4 tỷ USD (-4,7%).
Hình 4: Bản đồ Châu Á chỉ ra các quốc gia nơi mà Anhui Conch Cement sản xuất xi măng được tô màu đen. Nguồn: Global Cement Directory 2022.
Tỉnh Anhui thuộc miền Đông Trung Quốc đưa tên tuổi của mình trở thành nhà sản xuất xi măng lớn thứ hai trên Thế giới. Không giống như CNBM, Anhui Conch Cement nắm giữ đa số cổ phần trong nhiều Công ty con bao gồm cả 100% cổ phần trong Qarshi Conch Cement và Indonesia Conch.
Thông qua các Công ty con này và các Công ty con khác, Tập đoàn sản xuất xi măng này có mặt ở tổng cộng 6 quốc gia Châu Á. Hình 4 (ở trên) chỉ ra các cơ sở của nhà sản xuất này.
Nhà máy Xi măng của Anhui Conch Cement ở Tongling, Tỉnh Anhui.
Anhui Conch Cement đã trao cho Conch IT Engineering một hợp đồng cung cấp và dịch vụ nền tảng phần mềm trị giá 36 triệu USD cho một số hoạt động của mình vào ngày 31/5/2022. Phần mềm sẽ bao gồm các hệ thống điều khiển quá trình của các nhà máy xi măng, các hệ thống quản lý chất lượng, phần mềm tải lên dữ liệu sản xuất, các hệ thống bán hàng và điều phối sản phẩm. Giá trị của hợp đồng này là 36 triệu USD.
Đầu tháng đó, Wang Cheng chủ tịch Anhui Conch Cement đã từ chức và rời khỏi Hội đồng Quản trị công ty để theo đuổi các cam kết công việc khác. Cựu Phó Chủ tịch Wang Jianchao đã thay ông làm chủ tịch. Wang Cheng đã rời khỏi vị trí trong chính phủ đến làm việc tại Công ty trong năm 2021, và trở thành chủ tịch cùng năm đó.
Trong năm 2022, Tập đoàn nhằm mục tiêu xây dựng một nhà máy mới có công suất phát điện mặt trời 1GW và cuối cùng đã đầu tư 800 triệu USD vào Công ty con năng lượng tái tạo Anhui Conch New Energy trong tháng 3/2022.
Kết quả
Anhui Conch Cement đã ghi nhận mức sụt giảm 4,7%/năm doanh số bán hàng hợp nhất của mình từ 26,2 tỷ USD trong năm 2020 xuống còn 25 tỷ USD trong năm 2021. Lợi nhuận ròng của Tập đoàn đạt 5,23 tỷ USD, giảm 5,3% so với mức 5,52 tỷ USD đã đạt được trong năm 2020. Nhà sản xuất này đã cho rằng sự sụt giảm này là do nhu cầu xi măng giảm. Tập đoàn đã tiêu thụ được 409 triệu tấn xi măng và clinker, giảm 9,8%/năm so với 453 triệu tấn năm trước đó, trong khi chi phí nhiên liệu và điện của Tập đoàn tăng 30%/năm. Tập đoàn này dự báo nhu cầu thị trường sẽ tiếp tục giảm thấp và chi phí nguyên liệu và năng lượng sẽ tăng cao trong năm 2022.
Trong quý I/2022, doanh thu của tập đoàn đã giảm đi 26%/năm từ 5,21 tỷ USD trong quý I/2021 xuống còn 3,85 tỷ USD. Lợi nhuận ròng của Tập đoàn đã giảm đi 14% từ 900 triệu USD xuống còn 773 triệu USD, với sự sụt giảm doanh số bán hàng được bù đắp bởi chi phí giảm 29% từ 4,16 tỷ USD xuống còn 2,96 tỷ USD.
3. Holcim
Holicm thành lập năm 1912, có trụ sở chính ở Zug, Thụy Sỹ. Công suất xi măng của công ty la 270 triệu tấn/năm. Doanh số bán xi măng năm 2021 đạt 201 triệu tấn (5,5%). Doanh thu đạt 26,9 tỷ USD (16%).
Một nhà sản xuất vừa mới vừa lâu đời, Holcim trước đó đã đứng đầu trong số 10 Công ty xi măng hàng đầu không phải của Trung Quốc như LafargeHolcim cho đến giữa năm 2021. Holcim đã đổi thương hiệu mới kết thúc năm 2021 với công suất xi măng đạt 350 triệu tấn/năm, đã bán đi các hoạt động kinh doanh của mình ở Brazil, Ghana, Malawi và Zambia. Số liệu này bao gồm 42% thị phần của Huaxin Cement có trụ sở ở Trung Quốc với công suất 114 triệu tấn/năm và 50% thị phần của Lafarge Maroc có công suất 13,5 triệu tấn/năm và Australia Cement Holdings có công suất 5,5 triệu tấn/năm. Bảng 1 (bên dưới) lập danh sách 10 thị trường xi măng hàng đầu của Holcim tính theo công suất, vào đầu nửa đầu năm 2022.
Holcim đã bán đi một phần hoạt động kinh doanh ở UK của mình cho Cookstown Cement trị giá 70 triệu USD trong tháng 1/2022 và công ty con của mình Lafarge Zimbabwe cho Fossil Mines có trụ sở ở Zimbabwe trong tháng 6/2022. Một thương vụ thoái vốn nữa, của Holcim Russia, đã được công bố vào ngày 29/3/2022. Quyết định này được thúc đẩy bởi cam kết của công ty đối với các giá trị của mình trong bối cảnh Nga xâm lược Ukraine, mà đã xảy ra trước đó một tháng. Nga là thị trường liên kết lớn thứ 7 của Holcim và là nơi đạt tăng trưởng theo kế hoạch gần đây nhất vào tháng 2/2022, khi mà LafargeHolcim Russia lập kế hoạch đầu tư 23 triệu USD để khởi động lại nhà máy Xi măng Voskresensk công suất 1,3 triệu tấn/năm ở Moscow Oblast.
Hình 5: Bản đồ Thế giới chỉ ra các quốc gia nơi mà Holcim sản xuất xi măng được bôi màu tím. Nguồn: Holcim, Báo cáo Tổng hợp Thường niên năm 2021.
Một thương vụ thoái vốn đáng kể nữa là: Vào ngày 16/5/2022, Holcim đã ký một thỏa thuận bán hoạt động kinh doanh của mình ở Ấn Độ cho Tập đoàn Công nghiệp địa phương Adani trị giá 6,37 tỷ USD. Các công ty con ACC và Ambuja Cements có công suất xi măng là 70 triệu tấn/năm. Thỏa thuận này là thỏa thuận lớn nhất kể từ khi mua lại 100% Italcement có công suất 70 triệu tấn/năm của HeidelbergCement vào năm 2016.
Bảng 1 và 2: 10 thị trường xi măng hàng đầu của Holcim tính theo công suất xi măng, với phần đóng góp trong tổng công suất của Tập đoàn, ngày 31/12/2021 (Bảng 1, bên trái) và ngày 30/6/2022 (Bảng 2, bên phải). Nguồn: Holcim, Báo cáo Tổng hợp Thường niên năm 2021.
Thỏa thuận này và các thỏa thuận khác tính đến năm 2022 đã làm giảm công suất xi măng toàn cầu của Holcim đi 23% từ 350 triệu tấn/năm xuống còn 270 triệu tấn/năm. Hình 5 cho thấy các thị trường mà Holcim liên tục sản xuất xi măng. Bảng 2 so sánh phần đóng góp của 10 thị trường hàng đầu của Holcim vào tổng công suất của Tập đoàn.
Kết quả
Về kết quả hoạt động năm 2021, Holcim đã báo cáo doanh số bán hàng hợp nhất tăng 16%/năm từ 23,2 tỷ USD trong năm 2020 lên 26,9 tỷ USD. Thu nhập ròng của Tập đoàn trong năm tăng 34% từ 2 tỷ USD lên 2,68 tỷ USD. Phân khúc xi măng của Tập đoàn đã tạo ra doanh thu 16,4 tỷ USD, tăng 9%/năm so với 15 tỷ USD, từ doanh số bán 201 triệu tấn xi măng, tăng 5,5% so với 190 triệu tấn trong năm 2020.
Doanh số bán hàng quý I của Holcim đã tăng lên 20%/năm từ 5,62 tỷ USD lên 6,75 tỷ USD trong năm 2022. Lợi nhuận của Tập đoàn đã tăng lên 16% từ 553 triệu USD lên 643 triệu USD. Holcim dự báo tăng trưởng doanh số bán hàng cả năm là 10%.
4. HeidelbergCement
HeidelbergCement thành lập vào năm 1874, có trụ sở chính tại Heidelberg, Đức. Công suất xi măng của Tập đoàn là 181 triệu tấn/năm. Doanh số bán xi măng trong năm 2021 đạt 127 triệu tấn (37%) và doanh thu đạt 18,3 tỷ USD (6,3%).
Hình 6: Công suất xi măng theo vùng trên toàn cầu của HeidelbergCement. Nguồn: HeidelbergCement.
Phạm vi sản xuất xi măng của HeidelbergCement trải rộng ra 4 vùng kinh doanh: Châu Phi - Lưu vực Đông Địa Trung Hải, Châu Á - Thái Bình Dương, Bắc Mỹ, Bắc/Đông Âu - Trung Á và Tây và Nam Âu. Hình 6 trình bày chi tiết công suất của tập đoàn theo vùng.
Hình 7: Bản đồ Thế giới chỉ ra các quốc gia nơi mà HeidelbergCement sản xuất xi măng được tô màu xanh lá cây. Nguồn: Global Cement Directory 2022.
Trong năm 2021, HeidelbergCement đã bán các hoạt động kinh doanh xi măng của mình ở Kuwait, Sierra Leone và Vùng Tây Hoa Kỳ. Hình 7 chỉ ra phạm vi hoạt động xi măng hiện tại của Tập đoàn.
5. UltraTech Cement
UltraTech Cement thành lập vào năm 1983, có trụ sở chính ở Mumbai, Ấn Độ. Công suất xi măng của công ty là 120 triệu tấn/năm. Doanh số bán xi măng trong năm tài khóa 2021 đạt 85,1 triệu tấn (4%) và doanh thu trong năm tài khóa 2022 đạt 6,86 tỷ USD (18%).
Có mặt rộng khắp trên thị trường xi măng lớn thứ hai trên Thế giới, Ấn Độ, phạm vi hoạt động của UltraTech Cement bao gồm 22 nhà máy xi măng đồng bộ và 27 trạm nghiền, và cũng mở rộng tới cả Bahrain, Sri Lanka và UAE. Ở UAE, Tập đoàn nắm giữ thêm 30% cổ phần trong RAK White Cement. UltraTech Cement hiện đang thực hiện kế hoạch đầu tư vốn để mở rộng công suất của mình lên 136 triệu tấn vào cuối năm tài khóa 2023, vào ngày 31/3/2023.
Hình 8: Bản đồ vùng bắc Ấn Độ Dương chỉ ra các quốc gia nơi mà UltraTech Cement sản xuất xi măng được tô màu vàng. Nguồn: UltraTech Cement, Báo cáo Thường niên năm 2020 - 2021.
Tin tức Công ty
Vào đầu tháng 6/2022, UltraTech Cement đã công bố các kế hoạch mở rộng thêm công suất sản xuất của mình lên 160 triệu tấn/năm thông qua khoản đầu tư 1,67 tỷ USD. Công suất mới đi vào hoạt động tính đến nay trong năm 2022 bao gồm Dây chuyền clinker số 2 công suất 2,7 triệu tấn/năm và một thiết bị nghiền mới công suất 1,3 triệu tấn/năm tại nhà máy Xi măng Hirmi của Tập đoàn ở Chhattisgarh và Dây chuyền 2 tại trạm nghiền Bara của Tập đoàn ở Uttar Pradesh.
UltraTech Cement đã hợp tác với Coolbrook có trụ sở ở Phần Lan triển khai công nghệ lò nung điện bằng bộ gia nhiệt động lực roto (RDH) của nhà cung cấp trong các nhà máy xi măng ở Ấn Độ. Kailash Jhanwar, Giám đốc điều hành UltraTech Cement, đã cho biết, chúng tôi tin tưởng rằng sự hợp tác của chúng tôi với Coolbrook sẽ góp phần thúc đẩy nhanh hơn nữa quá trình khử carbon trong các hoạt động của chúng tôi.
Jacob Winskell
Nguyễn Thị Kim Lan dịch từ Global Cement Magazine số tháng 7 - 8/2022
ximang.vn