» Giá vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Cao Bằng liên tục leo thang, nhu cầu cho các công trình trọng điểm ngày càng lớn. Việc khai thác hợp lý nguồn tài nguyên, nâng cao năng lực sản xuất và bảo đảm cung ứng vật liệu trở thành yêu cầu cấp thiết đối với địa phương.
Để phục vụ các công trình hạ tầng, đặc biệt là tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng), tỉnh đang đẩy mạnh các giải pháp nhằm cân bằng cung cầu vật liệu xây dựng. Đây cũng là nội dung được nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp, nhà thầu và người dân quan tâm bởi tác động trực tiếp đến tiến độ dự án cũng như chi phí xây dựng.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng, nhu cầu vật liệu xây dựng thông thường tại Cao Bằng trong những tháng cuối năm 2025 ước tính hơn 1,43 triệu m³, gồm: đá 443.270 m³, cát 159.106 m³, đất san lấp 829.456 m³. Dự báo đến năm 2025, nhu cầu toàn tỉnh sẽ đạt khoảng 2,2 triệu m³. Riêng Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, doanh nghiệp đề xuất khối lượng vật liệu cần hơn 3,5 triệu m³, trong đó đất đắp chiếm tới 3 triệu m³, đá 300.000 m³ và cát 212.000 m³.
Để đáp ứng nhu cầu, trong 8 tháng đầu năm 2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh cấp 10 giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Trong đó có 4 mỏ đá với tổng công suất hơn 659.000 m³/năm và 3 mỏ đất cùng một số dự án trong diện tích xây dựng công trình, tổng công suất hơn 1,6 triệu m³/năm. Tính đến nay, trên địa bàn tỉnh có 44 giấy phép khai thác vật liệu xây dựng thông thường còn hiệu lực với tổng công suất hơn 3,77 triệu m³/năm, gồm khai thác đá, cát, sỏi, đất san lấp và đất sét làm gạch.
Thực tế cho thấy tình trạng khan hiếm vẫn xuất hiện cục bộ, chủ yếu với đá và đất san lấp. Với cát, nguồn cung không thiếu nhưng việc vận chuyển xa từ mỏ đến công trình khiến giá thành tăng cao, gây khó khăn cho một số dự án.
Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nông Quốc Hùng, nguyên nhân chính là các chủ đầu tư và nhà thầu chưa chủ động lập kế hoạch vật liệu từ đầu năm, không ký hợp đồng dài hạn với các chủ mỏ. Các công trình thường khởi công tập trung vào quý III và quý IV, khiến nhu cầu tăng đột biến trong thời gian ngắn, các chủ mỏ khó đáp ứng ngay. Dù công suất khai thác đá theo giấy phép đã vượt nhu cầu dự báo, tình trạng khan hiếm vẫn xảy ra tại một số thời điểm, đặc biệt mùa khô cuối năm.
Để khắc phục, tỉnh đang đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện thủ tục cấp phép cho các mỏ đã trúng đấu giá; hỗ trợ chủ đầu tư sớm hoàn thành thủ tục thuê đất, xây dựng cơ bản mỏ, cấp giấy phép vật liệu nổ để nhanh chóng đưa vào khai thác. Một số mỏ trọng điểm dự kiến sớm đi vào hoạt động gồm: Tổng Hoáng, Lũng Vài, Lũng Nà, Bó Nặm – Nà Mo. Đồng thời, tỉnh Cao Bằng cũng tiếp tục kiến nghị áp dụng cơ chế đặc thù về đất đai trong khai thác khoáng sản để rút ngắn thời gian chuẩn bị, ưu tiên cung ứng cho các dự án hạ tầng lớn.
