Các cửa hàng kinh doanh vật liệu xây dựng bỗng chốc trở nên vắng vẻ.
Trên thị trường, giá sắt thép tăng đột biến 40 - 50%, còn xi măng, gạch các loại, cát đá, kính xây dựng, tôn lợp mái… cũng tăng giá từ 10 - 30% khiến khách hàng phải tính lại việc xây sửa nhà cửa. Nhiều chủ thầu cũng thông báo tạm hoãn kế hoạch nhập vật liệu xây dựng khối lượng lớn khi các chủ nhà thay đổi kế hoạch xây dựng vì giá đầu vào tăng cao.
Giá cả vật liệu xây dựng leo thang kéo chi phí xây dựng tăng 2 - 3 lần khiến nhiều chủ nhà không còn mặn mà với kế hoạch xây mới hoặc sửa chữa tổng thể vào thời điểm hiện tại. Các hợp đồng dù không bị hủy hoàn toàn, nhưng kế hoạch bị lùi sang cuối quý III/2021, một phần vì chủ nhà muốn giá cả ổn định hơn, phần khác muốn đợi qua tháng Ngâu (mùa mưa) mới triển khai trở lại.
Trên thực tế, dù chưa chính thức công bố, nhưng theo khảo sát nhanh của Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam, sức tiêu thụ của thị trường vật liệu xây dựng sau vài tháng đầu năm ghi nhận sự tăng trưởng, đã có xu hướng sụt giảm từ cuối tháng 5/2021. Nhu cầu trên thị trường hiện không còn lớn vì đang bước vào mùa mưa, trong khi giá vật liệu xây dựng vẫn neo ở mức cao… khiến các đại lý đều nhập hàng cầm chừng để tránh tồn kho lớn.
Không chỉ nhóm kinh doanh, việc thị trường sụt giảm lượng tiêu thụ cũng phản ánh vào nhóm các nhà sản xuất. Đơn cử, sau khi đạt đỉnh vào tháng 3/2021 cùng thời điểm giá thép lên cao, sản lượng bán thép của Hòa Phát đã tiên tục giảm trong 3 tháng tiếp theo. Trong tháng 6/2021, sản lượng thép tiêu thụ của Hòa Phát chỉ đạt 230.000 tấn, giảm hơn 50% so với mức đỉnh tháng 3/2021 là hơn 480.000 tấn.
Tình trạng sụt giảm sản lượng tiêu thụ cũng diễn ra với nhiều nhà sản xuất thép lớn khác như VNSteel, Vina Kyoei, Pomina, Formosa... Theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), lượng bán hàng tháng 6/2021 chỉ đạt 655.046 tấn, giảm 31,36% so với tháng 5 và giảm 18,1% so với cùng kỳ năm 2020. Đây cũng là mức sản lượng bán ra thấp nhất của tháng 6 trong 5 năm trở lại đây. Ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến nhiều công trình dân dụng tạm thời hoãn lại cũng gây sức ép lên doanh số bán hàng của các đơn vị sản xuất thép này.
Theo Tổng cục Thống kê, trong quý II/2021, hoạt động kinh tế nói chung và xây dựng nói riêng chịu tác động mạnh bởi làn sóng Covid-19 lần thứ tư. Bên cạnh đó, từ đầu năm, việc giá nguyên vật liệu xây dựng tăng cao, đặc biệt là giá thép, đã ảnh hưởng lớn tới chi phí sản xuất của các doanh nghiệp xây dựng. Trong bổi cảnh dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp và giá vật liệu xây dựng chưa ổn định như hiện nay, khả năng sớm hồi phục của ngành không được đánh giá cao.
Dự báo của nhóm doanh nghiệp xây dựng được khảo sát trong báo cáo của Tổng cục Thống kê cho thấy, có tới 49,6% doanh nghiệp cho rằng chi phí nguyên vật liệu sẽ tiếp tục tăng; 33,1% đánh giá không đổi và 17,3% dự báo giảm.
Theo Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam đánh giá, việc giá vật liệu xây dựng bị đẩy lên quá cao không chỉ ảnh hưởng tới các doanh nghiệp xây dựng, mà còn tác động ngược trở lại tới chính các doanh nghiệp sản xuất.
Báo cáo mới đây của Bộ Xây dựng nhấn mạnh, xi măng, gạch ốp lát và kính xây dựng là 3 mặt hàng được xếp vào danh mục báo động đỏ khi đang xảy ra tình trạng cung vượt cầu.
Gạch ốp lát đang gặp khó ngay trên sân nhà khi hàng ngoại đổ bộ ồ ạt nhưng thiếu sự kiểm soát chặt chẽ về chất lượng, giá cả. Theo Hiệp hội Gốm sứ xây dựng Việt Nam, hiện nay, sản phẩm gạch ốp lát Việt Nam xuất sang các nước trong khối ASEAN đều phải xin giấy phép “con” chứng nhận chất lượng của từng nước, trong khi gạch ngoại thoải mái nhập về thị trường trong nước, làm giảm sức cạnh tranh của hàng nội địa.
Tính đến nay, tổng công suất đầu tư của 3 ngành hàng xi măng, gạch ốp lát và kính xây dựng đã tiệm cận mục tiêu năm 2025 theo Chiến lược phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050. Trước thực tế này, các doanh nghiệp đã phải cạnh tranh để bán hàng, dẫn đến hiệu quả kinh doanh thấp.
Với hiện trạng của ngành xi măng, gạch ốp lát và kính xây dựng hiện nay, tại cuộc làm việc mới đây, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh yêu cầu các địa phương phải cân nhắc kỹ lưỡng khi xem xét, quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án sản xuất các ngành hàng này, tránh việc đầu tư tràn lan dẫn đến cung vượt cầu, gây lãng phí nguồn lực xã hội. Các địa phương phải thực hiện nghiêm túc việc lấy ý kiến của cơ quan quản lý Nhà nước trước khi chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án sản xuất vật liệu xây dựng.
ximang.vn (TH/ Đầu tư)