» Sức ép giá vật liệu xây dựng leo thang đang làm chậm tiến độ nhiều dự án đầu tư công tại Hà Nội, UBND Thành phố đã chính thức đề xuất Bộ Xây dựng ban hành hướng dẫn cụ thể về khảo sát và điều chỉnh giá, nhằm tháo gỡ ách tắc và bảo vệ tiến độ giải ngân.
Giá vật liệu xây dựng cả nước đang tăng mạnh, kèm theo tình trạng khan hiếm cục bộ tại nhiều địa phương, đặc biệt ở khu vực miền Bắc. Nhiều công trình đầu tư công bị đình trệ do dự toán không còn phù hợp với thực tế. Việc cập nhật giá chậm, thiếu công cụ hỗ trợ kỹ thuật và chưa có cơ chế điều chỉnh kịp thời đang là những “nút thắt” lớn khiến các địa phương lúng túng. Hà Nội là địa phương đầu tiên gửi văn bản kiến nghị Bộ Xây dựng khẩn trương ban hành hướng dẫn cụ thể để kiểm soát và điều chỉnh giá vật liệu xây dựng theo sát tình hình thị trường.
Giá vật liệu leo thang, tiến độ chững lại
Từ đầu quý 2/2025, thị trường vật liệu xây dựng ghi nhận đợt tăng giá diện rộng. Thép, cát, đá, nhựa đường đều tăng từ 15% đến hơn 25% so với đầu năm. Riêng giá cát xây dựng tại một số tỉnh phía Bắc tăng mạnh từ 29,95% - 58,45%. Nguồn cung khan hiếm, nhiều mỏ bị ngừng khai thác vì hết phép, sạt lở hoặc chồng lấn, khiến nhà thầu thiếu nguyên liệu, buộc phải ngừng thi công hoặc điều chỉnh tiến độ.
Tại Hà Nội, các công trình trọng điểm như đường Vành đai 4, dự án cải tạo hồ Tây hay tuyến đường nối Gia Lâm - Đông Anh đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhiều nhà thầu phản ánh dự toán lập từ đầu năm 2024 đã trở nên lỗi thời, dẫn đến nguy cơ lỗ lớn, thậm chí bỏ dở công trình.
Trước tình hình trên, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 85/CĐ-TTg ngày 10/06/2025, giao Bộ Xây dựng chủ trì rà soát và phối hợp các Bộ, ngành liên quan nhằm bảo đảm cân đối cung - cầu, xử lý thiếu hụt vật liệu và ổn định giá. Bộ Công thương, Bộ Công an cũng được chỉ đạo tăng cường kiểm soát đầu cơ, găm hàng, sản phẩm không rõ nguồn gốc và hành vi thao túng thị trường.
Tuy nhiên, theo phản ánh từ các địa phương, trong đó có TP. Hà Nội, việc cập nhật giá vật liệu vẫn còn chậm và thiếu công cụ hỗ trợ. Các cơ quan chức năng gặp khó trong việc tham mưu điều chỉnh dự toán đầu tư công, đặc biệt là với những công trình chịu ảnh hưởng trực tiếp từ giá vật liệu xây dựng.
TP. Hà Nội đề xuất 6 nội dung cấp thiết gửi Bộ Xây dựng
Vừa qua, UBND TP. Hà Nội đã có Văn bản số 3873/UBND-ĐT gửi Bộ Xây dựng, đề xuất cụ thể về các nội dung cần được hướng dẫn để tháo gỡ tình trạng nêu trên. Dựa trên báo cáo tổng hợp từ Sở Xây dựng tại văn bản số 7622/SXD-KTXD ngày 19/06/2025, thành phố đề nghị:
Hướng dẫn phương pháp khảo sát giá vật liệu xây dựng, đặc biệt trong giai đoạn biến động mạnh. Làm rõ thời điểm xác định và thời điểm công bố khi có biến động giá.
Cho phép áp dụng chỉ số CPI nhóm “nhà ở và vật liệu xây dựng” để điều chỉnh giá theo tháng hoặc quý, rút ngắn thời gian khảo sát, đảm bảo giá công bố sát thực tế.
Quy định rõ trách nhiệm các bên liên quan (chủ đầu tư, đơn vị tư vấn, chính quyền cơ sở, cơ quan thuế…) trong việc cung cấp và quản lý dữ liệu giá vật liệu.
Rà soát vai trò các Sở Xây dựng và Sở Tài chính, giao trách nhiệm theo dõi, cập nhật và công bố giá vật liệu hàng quý, hoặc ngay khi có biến động lớn.
Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các địa phương trong quy hoạch, khai thác, cấp phép các mỏ khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường như cát, đá, sỏi… đảm bảo nguồn cung cho các khu vực không có mỏ khai thác.
Hướng dẫn điều chỉnh đơn giá gói thầu khi giá nguyên liệu biến động vượt tỷ lệ chi phí dự phòng, nhằm bảo đảm tiến độ thi công và kế hoạch giải ngân đầu tư công.
Giá vật liệu xây dựng tăng không chỉ là bài toán tài chính mà còn là rào cản thực sự đối với tiến độ đầu tư công. Việc TP. Hà Nội chủ động kiến nghị là động thái cảnh báo và thúc đẩy sự vào cuộc quyết liệt từ trung ương. Nếu không có giải pháp kịp thời, hàng loạt công trình có nguy cơ đình trệ, kéo theo hệ lụy đến tốc độ giải ngân và tăng trưởng kinh tế địa phương.
Cem.Info
