Những giải pháp khoa học công nghệ để giảm thiểu lượng chất thải, tiết
kiệm điện và năng lượng trong ngành sản xuất công nghiệp ngày càng trở
lên cấp thiết. Dưới đây là một số giải pháp tiết kiệm trong ngành sản
xuất công nghiệp đang được khuyến khích sử dụng.
Các chuyên gia về quản lý năng lượng cho biết, việc đốt các nhiên liệu hóa thạch trong các lò hơi và lò đốt là một trong các tác nhân chính gây biến đổi khí hậu. Vì vậy, việc nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng cho các loại lò này là giải pháp công nghệ đầu tiên góp phần giảm thiểu sự phát thải các chất này.
Đối với ngành sản xuất sạch: Giải pháp tiếp cận nhằm tác động ngay các khâu của dây chuyền sản xuất để chủ động ngăn ngừa, giảm thiểu chất thải tại nguồn phát sinh, qua đó giảm ô nhiễm môi trường, đồng thời giảm định mức tiêu hao nguyên liệu năng lượng cho một đơn vị sản phẩm và giảm chi phí cho xử lý chất thải.
![]()
Công nghệ phát điện tận dụng nhiệt dư nhiệt độ thấp có nồi hơi phụ đốt nhiên liệu ngoài cho lò quay xi măng.
Đối với ngành sản xuất xi măng: Cần che chắn, bịt kín các điểm phát sinh bụi, tăng công suất quạt hút, cải tạo hệ thống thiết bị tách bụi, điều chỉnh đủ lượng không khí cấp vào lò, bố trí cửa cấp gió thông lò, xây dựng kho có bao che để chứa nguyên nhiên liệu, tận dụng tiềm năng nhiệt khói lò để sấy sơ bộ nguyên liệu, sử dụng phế thải của ngành luyện kim ít độc hại...
Trong ngành sản xuất gạch nung: Cần phun nước giữ độ ẩm đất trong quá trình ngâm ủ tại cửa nạp điện máy cán nhào, lắp hệ thống hút xử lý bụi tại khu phơi, cải tạo đường ống thu hồi nhiệt lò nung cấp cho lò sấy, lắp đặt hệ thống khử bụi, dùng quạt thổi ngược ở đầu lò ra gạch để thu hồi nhiệt, giảm nhiệt độ và bụi gạch ra lò…
Ngành đúc kim loại: Cần lựa chọn quặng và phế liệu chất lượng tốt, lắp đường ống thu hồi nhiệt lò nung cấp cho lò sấy phế liệu, lắp đặt hệ thống khử bụi và hơi khí độc, tối ưu hóa lò đốt, lắp đặt các thiệt bị kiểm soát tự động…
Ngành công nghiệp luyện thép hồ quang: Có thể áp dụng loại bỏ chất phi kim loại, băm chặt nhỏ nguyên liệu, vận hành lò điện chế độ siêu cao công suất, làm nguội tường lò và nắp lò bằng nước, nung sơ bộ thép phế làm giảm thời gian nấu luyện và giảm phát thải bụi, sử dụng hệ thống nước làm mát khép kín để tiết kiệm nước và giảm năng lượng cho bơm, tái sử dụng bụi lò điện, sử dụng công nghệ cháy sau kết hợp với xử lý khói…
Để kiểm soát chất lượng khí thải, cần sử dụng các thiết bị xử lý khí axit thông dụng như tháp sủi bọt, tháp phun, tháp đệm… Đối với các chất hữu cơ có thể được xử lý qua các thiết bị xử lý hơi khí độc theo phương pháp hấp thụ, tức là quá trình phân ly khí dựa trên ái lực của một số chất rắn đối với một số loại khí trong hỗn hợp khí nói chung và trong khí thải nói riêng.
Đối với ngành sản xuất sạch: Giải pháp tiếp cận nhằm tác động ngay các khâu của dây chuyền sản xuất để chủ động ngăn ngừa, giảm thiểu chất thải tại nguồn phát sinh, qua đó giảm ô nhiễm môi trường, đồng thời giảm định mức tiêu hao nguyên liệu năng lượng cho một đơn vị sản phẩm và giảm chi phí cho xử lý chất thải.
Công nghệ phát điện tận dụng nhiệt dư nhiệt độ thấp có nồi hơi phụ đốt nhiên liệu ngoài cho lò quay xi măng.
Đối với ngành sản xuất xi măng: Cần che chắn, bịt kín các điểm phát sinh bụi, tăng công suất quạt hút, cải tạo hệ thống thiết bị tách bụi, điều chỉnh đủ lượng không khí cấp vào lò, bố trí cửa cấp gió thông lò, xây dựng kho có bao che để chứa nguyên nhiên liệu, tận dụng tiềm năng nhiệt khói lò để sấy sơ bộ nguyên liệu, sử dụng phế thải của ngành luyện kim ít độc hại...
Trong ngành sản xuất gạch nung: Cần phun nước giữ độ ẩm đất trong quá trình ngâm ủ tại cửa nạp điện máy cán nhào, lắp hệ thống hút xử lý bụi tại khu phơi, cải tạo đường ống thu hồi nhiệt lò nung cấp cho lò sấy, lắp đặt hệ thống khử bụi, dùng quạt thổi ngược ở đầu lò ra gạch để thu hồi nhiệt, giảm nhiệt độ và bụi gạch ra lò…
Ngành đúc kim loại: Cần lựa chọn quặng và phế liệu chất lượng tốt, lắp đường ống thu hồi nhiệt lò nung cấp cho lò sấy phế liệu, lắp đặt hệ thống khử bụi và hơi khí độc, tối ưu hóa lò đốt, lắp đặt các thiệt bị kiểm soát tự động…
Ngành công nghiệp luyện thép hồ quang: Có thể áp dụng loại bỏ chất phi kim loại, băm chặt nhỏ nguyên liệu, vận hành lò điện chế độ siêu cao công suất, làm nguội tường lò và nắp lò bằng nước, nung sơ bộ thép phế làm giảm thời gian nấu luyện và giảm phát thải bụi, sử dụng hệ thống nước làm mát khép kín để tiết kiệm nước và giảm năng lượng cho bơm, tái sử dụng bụi lò điện, sử dụng công nghệ cháy sau kết hợp với xử lý khói…
Để kiểm soát chất lượng khí thải, cần sử dụng các thiết bị xử lý khí axit thông dụng như tháp sủi bọt, tháp phun, tháp đệm… Đối với các chất hữu cơ có thể được xử lý qua các thiết bị xử lý hơi khí độc theo phương pháp hấp thụ, tức là quá trình phân ly khí dựa trên ái lực của một số chất rắn đối với một số loại khí trong hỗn hợp khí nói chung và trong khí thải nói riêng.
Quỳnh Trang (TH/ BTNMT)
