Hệ thống đốt rác thải tại lò nung nhà máy xi măng.
Để thực hiện giải pháp này, ngành Xi măng hay nói đúng hơn, các doanh nghiệp sản xuất xi măng phải đạt được 3 yêu cầu đề ra. Một là, nguồn cung cấp phải ổn định, lâu dài; Hai là, lựa chọn và đầu tư công nghệ phù hợp cho từng loại rác thải, phế thải nếu có sự khác xa về tính chất và các thành phần khác nhau; Ba là phải đem lại hiệu quả kinh tế.
Nguồn cung cấp rác thải, phế thải rất nhiều, phân tán có, tập trung có và hầu như tất cả chưa phân loại. Đây là một trong những sự khác biệt trong sử dụng rác thải, phế thải làm nhiên liệu thay thế ở Việt Nam so với nhiều quốc gia trên Thế giới. Như vậy rất có thể rác thải, phế thải được tập kết về các nhà máy có chủng loại khác nhau. Hơn thế nữa nếu không có công nghệ tách hoặc đảo trộn thì sựu khác nhau đó xảy ra ngay trong một nhà máy vì nguồn cung không ổn định và có quá nhiều chủng loại khác nhau, đặt ra cho người sử dụng phải nghiên cứu áp dụng các công nghệ khác nhau. Trước hết là công nghệ xử lý, phân loại, đảo trộn, chế biến.
Hiện nay, xuất hiện hai kiểu sử dụng rác thải, phế thải khác nhau. Một số doanh nghiệp sau khi thu gom được một số chủng loại rác, nếu là loại rác thải, phế thải có nhiệt trị cao như phế thải dẹt may, da giày, ni lông… thì họ không sử dụng rác thải sinh hoạt. Công nghệ chế biến, sử dụng loại rác thải này có tính đồng nhất cao nên áp dụng công nghệ thuần. Nếu nguồn rác thải bao gồm nhiều loại trong đó chủ yếu là rác thải sinh hoạt thì nhóm thứ nhất tìm cách gia công, thái nhỏ, trộn đều cho vào kho chứa, đồng nhất trước khi áp dụng công nghệ đốt. Nhóm thứ hai thì phân loại rác tại nhà máy hay tại một cơ sở ngoài nhà máy và sử dụng phân phối lại các loại rác thải có nhiệt trị cao, bán cho các hộ sản xuất tạo ra các loại năng lượng có giá trị kinh tế cao hơn là thay thế than hoạc tạo ra sản phẩm tái chế như nhựa, ni lông…
Công nghệ đốt rác thải, phế thải trong lò nung clinker xi măng cũng rất khác nhau, nguồn gốc xuất xứ cũng khác nhau. Một số Công ty nhập khẩu công nghệ đốt từ nước ngoài, một số khác tự tạo ra công nghệ trên cơ sở nghiên cứu, áp dụng kinh nghiệm từ nước ngoài. Trong nhiều trường hợp các loại rác thải sinh hoạt, việc xử lý độ ẩm, xử lý các chất bay bốc như kiềm, lưu huỳnh… là những vấn đề phức tạp. Từ đó sẽ xuất hiện vấn đề hiệu quả trong việc tìm nguồn nhiên liệu thay thế than và phụ thuộc vào nguồn tiếp nhận.
Có loại rác thải, phế thải doanh nghiệp xi măng phải mua, có loại nhà cung cấp không lấy tiền, thậm chí còn trợ cấp thêm tiền xử lý, vận chuyển. Ngoài ra các chi phí liên quan đến cung đường vận chuyển, kho bãi, tập kết… hàm lượng ẩm, tạp chất chứa trong rác thải, phế thải là những yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả kinh tế.
Ngành Xi măng, các doanh nghiệp sản xuất clinker, xi măng đang rất quan tâm đến việc sử dụng rác thải, phế thải làm nhiên liệu thay thế than. Đây là một hướng đi mà doanh nghiệp nào cũng lựa chọn. Tuy nhiên mức độ hiệu quả chắc chắn sẽ rất khác nhau, phụ thuộc rất nhiều yếu tố: sự nghiên cứu tỉ mỉ, chính xác, sự sáng suốt trong việc lựa chọn công nghệ là những vấn đề mà các doanh nghiệp cần quan tâm và là yếu tố tạo nên sự thành công.
ximang.vn (TH/ Tạp chí VLXD)