» Nhờ mạnh dạn đầu tư công nghệ và triển khai đồng bộ các giải pháp tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng, nhà máy Clinker Văn Hóa đã đạt được mức tiết kiệm khoảng 40% tổng sản lượng điện tiêu thụ mỗi năm. Đây là một trong những mô hình điển hình về sử dụng năng lượng hiệu quả trong ngành Xi măng hiện nay.
Trong bối cảnh chi phí đầu vào tăng cao, áp lực giảm phát thải ngày càng lớn và xu hướng chuyển đổi xanh đang trở thành yêu cầu bắt buộc, việc tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng trong sản xuất xi măng không chỉ giúp giảm giá thành mà còn là yếu tố sống còn để doanh nghiệp phát triển bền vững. Những gì mà nhà máy Clinker Văn Hóa đang triển khai là minh chứng rõ ràng cho hướng đi này, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành Xi măng Việt Nam trên thị trường khu vực và quốc tế.
Nhà máy Clinker Văn Hóa thuộc dự án nhà máy Xi măng Quảng Phúc do Công ty CP Vật liệu xây dựng Việt Nam (VCM) làm chủ đầu tư, được cấp phép đi vào hoạt động từ năm 2013. Đến tháng 3/2017, VCM chính thức trở thành công ty con của Tập đoàn SCG Thái Lan, một trong những tập đoàn công nghiệp lớn và tiên phong về phát triển bền vững tại khu vực Đông Nam Á.
Nhận thức rõ vai trò then chốt của tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng trong việc hạ giá thành sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh và thu nhập cho người lao động, ngay từ năm 2018, Tập đoàn SCG Thái Lan đã quyết định đầu tư hệ thống thu hồi nhiệt thải (WHR - Waste Heat Recovery) tại nhà máy Clinker Văn Hóa với công suất 10MW. Đến năm 2019, hệ thống chính thức đi vào vận hành, trở thành một trong những mô hình thu hồi nhiệt khí thải hiệu quả trong ngành Xi măng.
Ông Vũ Đức Thuận, Phó Giám đốc Ban bảo trì Công ty CP Vật liệu xây dựng Việt Nam cho biết, hệ thống thu hồi nhiệt thải sinh ra trong quá trình sản xuất clinker để tạo thành hơi nước, đưa vào tuabin phát điện. Nhờ đó, nhà máy tận dụng gần như toàn bộ lượng nhiệt thải để phát điện, giảm phát thải khoảng 40.000 tấn CO₂ mỗi năm, đồng thời giảm đáng kể nồng độ bụi thải ra môi trường, đạt tiêu chuẩn nghiêm ngặt của EU và G7.
Không dừng lại ở việc đầu tư hệ thống WHR, nhà máy Clinker Văn Hóa còn triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm tối ưu hóa hiệu quả năng lượng trong toàn bộ quy trình sản xuất. Cụ thể, nhà máy đã lắp đặt biến tần cho các động cơ công suất lớn, thay thế toàn bộ hệ thống chiếu sáng truyền thống bằng đèn LED tiết kiệm điện, đồng thời làm đường ống dẫn gió nóng sau tháp trao đổi nhiệt để sử dụng cho quá trình nghiền than, góp phần nâng cao hiệu suất sử dụng nhiệt năng. Tháng 2/2025, hệ thống điện mặt trời công suất 102kWp đã chính thức được đưa vào sử dụng, giúp thay thế một phần điện lưới quốc gia, góp phần giảm áp lực tiêu thụ điện vào giờ cao điểm.
Một điểm nhấn đáng chú ý trong chiến lược tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ môi trường của nhà máy là việc sử dụng xỉ thép thay thế nguyên liệu laterite trong phối liệu clinker. Giải pháp này không chỉ giúp giảm khai thác tài nguyên thiên nhiên mà còn tận dụng được phế thải từ sản xuất luyện kim, tạo vòng tuần hoàn nguyên liệu bền vững. Ngoài ra, nhà máy đã trồng cây xanh trên diện tích hơn 193.000 m², tạo cảnh quan thân thiện và góp phần điều hòa khí hậu khu vực.
Song song với đầu tư công nghệ, công tác quản trị và nâng cao ý thức tiết kiệm điện trong nội bộ doanh nghiệp cũng được chú trọng. Lãnh đạo nhà máy thường xuyên chỉ đạo cán bộ, công nhân viên sử dụng điện an toàn, tiết kiệm, tắt thiết bị khi không cần thiết, tận dụng tối đa ánh sáng và gió tự nhiên trong các khu vực văn phòng. Trong những tháng cao điểm mùa khô, nhà máy ưu tiên vận hành vào giờ thấp điểm để tránh gây quá tải cho lưới điện quốc gia và hạn chế chi phí phát sinh do giá điện tăng.
Những giải pháp tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng đang được triển khai tại nhà máy Clinker Văn Hóa không chỉ mang lại hiệu quả nội tại cho doanh nghiệp mà còn thể hiện sự hưởng ứng tích cực Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 8/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường tiết kiệm điện giai đoạn 2023 - 2025 và các năm tiếp theo. Đồng thời, đây cũng là những bước đi thiết thực để thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26 về mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, khẳng định vai trò tiên phong của ngành Xi măng trong công cuộc chuyển đổi xanh và phát triển bền vững.
ximang.vn (TH/ Báo Quảng Bình)
