>> Hệ thống Thu thập số liệu giám sát phát thải tự động liên tục (P2)
Các cơ sở công nghiệp có nguồn khí thải lưu lượng lớn theo quy định phải thực hiện đăng ký chủ nguồn khí thải công nghiệp và phải lắp đặt thiết bị quan trắc khí thải tự động liên tục, truyền số liệu trực tiếp cho Cơ quan quản lý chuyên ngành của Nhà nước (ở Việt nam là Sở Tài nguyên và Môi trường địa phương) để giám sát, theo dõi và quản lý.
1. Hệ thống giám sát phát thải liên tục
Theo tài liệu của ABB, hệ thống giám sát phát thải liên tục là tổng thể thiết bị cần thiết để xác định nồng độ và sự biến động của khí thải và bụi ở ống khói đưa ra báo cáo kết quả cho đơn vị sở hữu nhà máy áp dụng giới hạn phát thải. Phụ thuộc vào dạng nhiên liệu và quy định về môi trường của cơ quan quản lý địa phương, số thành phần khí, thông thường là CO, NO
x và SO
2 được giám sát liên tục đối với luồng khí thải ở ống khói cùng với bụi, lưu lượng, nhiệt độ, oxy, đôi khi gồm cả nước. Trong trường hợp đốt rác thải hoặc lò đốt nhiên liệu thay thế, có thể yêu cầu giám sát thêm các thành phần như HF, NH , HCl, Hg và hợp chất hữu cơ dễ bay hơi. Số liệu đo được truyền đến hệ thống thu thập và xử lý số liệu riêng và hơn nữa dùng để đánh giá và báo cáo cơ quan quản lý nhà nước.
Hệ thống thu thập và xử lý số liệu dựa trên máy tính dùng để giám sát phát thải liên tục (CEM-DAS) của ABB là hệ thống thu thập và xử lý số liệu dựa trên máy tính dùng để giám sát phát thải liên tục. Nó là hệ thống nối mạng hoàn chỉnh để ghi liên tục và đánh giá số liệu phát thải của cả ngành công nghiệp. Hệ thống cung cấp thông tin quan trọng cho vận hành kinh tế và đảm bảo môi trường của tất cả các xí nghiệp sản xuất.
CEM-DAS có khả năng đáp ứng từ nhà máy nhỏ nhất có một ống khói đến nhà máy có nhiều dây chuyền với nhiều điểm phát thải. Nó đã được lắp đặt ở nhiều nhà máy và đảm bảo thời gian hoạt động liên tục đến 99%.
Số liệu hiện trường từ bộ phân tích khí, thiết bị giám sát bụi... có thể thu được thông qua các bộ I/O thông thường hoặc Modbus TCP/IP. Các số liệu này được xử lý ở Server CEM-DAS. Tất cả được lưu trữ ở dạng cơ sở dữ liệu và trong hệ thống file. Tùy theo, cụm thu thập số liệu có thể dùng để giảm biến động số liệu hiện trường (thông số khí thải xả vào môi trường).
Trình duyệt web tiêu chuẩn cho phép truy cập vào CEM-DAS để xem các biểu đồ, xuất các báo cáo hoặc thay đổi cấu hình. Hệ thống được thiết kế cho bảo dưỡng từ xa. Điều đó cho phép người dùng từ xa truy cập đến CEM-DAS để trợ giúp xử lý chạy vận hành hoặc giúp đỡ thắc mắc hàng ngày.
Đặc điểm của hệ thống CEM-DAS
- Phù hợp với tất cả các nhà máy được kiểm soát bởi Chỉ dẫn phát thải công nghiệp 2010/75/EU.
- Cấu trúc client/server dễ truy cập qua trình duyệt tiêu chuẩn.
- Tính dự phòng được lắp sẵn trong hệ thống phân tích khí, server CEM-DAS, môi trường lưu trữ là máy chủ trên mạng hoặc hệ thống file trên mạng.
- Thông tin liên quan biểu diễn dưới dạng biểu đồ dạng thanh, đường cong, số liệu.
- Kết xuất số liệu theo dạng file csv hoặc txt như excel.
- Báo cáo phát thải ở dạng pdf.
- Quản lý password nhiều người dùng cho các nhóm truy cập khác nhau.
- Cơ sở dữ liệu lưu trữ tất cả các số liệu và cho phép truy cập phát triển ứng dụng người dùng.
- Kết nối Modbus TCP/IP tới bộ phân tích khí hoặc hệ thống điều khiển phân tán sao cho cáp nối nhỏ nhất.
- Có thể quản lý qua truy cập từ xa.
Hệ thống giám sát phát thải liên tục đối với nhà máy có nhiều điểm phát thải
Đối với nhà máy có nhiều dây chuyền sản xuất với nhiều điểm phát thải, cấu hình hệ thống được thiết kế phù hợp đảm bảo thuận tiện cho giám sát và yêu cầu tiết giảm chi phí đầu tư.
Cần tiến hành khảo sát kỹ lưỡng các vị trí phát thải dựa trên sơ đồ công nghệ của dây chuyền, thực hiện đo đạc cụ thể các thông số về phát thải tại vị trí ống khói và dựa vào các quy định, tiêu chí kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước để đưa ra quyết định đầu tư, trang bị hệ thống thiết bị phù hợp.
Một dây chuyền sản xuất xi măng có 4 vị trí phát thải chính với lưu lượng lớn là ống khói lò nung, ống khói sau lọc bụi làm nguội clinker, ống khói nghiền than và ống khói nghiền xi măng. Thông thường, nếu không có khác biệt lớn về thành phần khí phát thải, tại cả 4 ống khói đều được trang bị hệ thống giám sát hàm lượng bụi, đo lưu lượng phát thải, riêng tại ống khói lò nung có trang bị thêm hệ thống phân tích khí để xác định các thành phần khí CO, CO2 , NO, NOx, SO2.
Sử dụng hệ thống mạng truyền thông chuẩn Modbus, TCP/IP kết nối các bộ phân tích khí và PLC của các thiết bị giám sát đưa về máy tính chung đặt tại phòng điều khiển.
Quỳnh Trang (Theo TTKHKT Xi măng)