» Giá dầu thế giới tiếp tục lao dốc trong bối cảnh dư cung kéo dài không chỉ gây áp lực lên thị trường năng lượng mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa sang nhiều lĩnh vực khác của nền kinh tế. Trong đó, thị trường vật liệu xây dựng như xi măng, nhựa đường, sơn, nhựa xây dựng và hoạt động logistics được dự báo sẽ chịu những tác động đáng kể cả về chi phí cũng như triển vọng cung - cầu trong thời gian tới.
Diễn biến giá dầu giảm mạnh trong thời gian gần đây đang làm thay đổi mặt bằng chi phí của nhiều ngành kinh tế. Khi tình trạng dư cung dầu mỏ chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, các tác động gián tiếp tới thị trường vật liệu xây dựng đang dần lộ diện từ chi phí đầu vào, chi phí vận chuyển cho tới triển vọng cung - cầu trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều thách thức.
Thị trường năng lượng toàn cầu vừa trải qua một tuần giao dịch đầy áp lực khi giá dầu tiếp tục lao dốc trước lo ngại dư cung kéo dài. Theo Sở Giao dịch hàng hóa Việt Nam (MXV), toàn bộ nhóm năng lượng đều chìm trong sắc đỏ, với cả 5 mặt hàng chủ chốt đồng loạt giảm giá. Dầu WTI mất gần 4,4% so với tuần trước, lùi về mức 57,4 USD/thùng, trong khi dầu Brent giảm hơn 4,1%, xuống còn 61,1 USD/thùng. Đây là vùng giá thấp nhất trong nhiều tháng, phản ánh rõ sự mất cân đối cung - cầu đang chi phối thị trường dầu mỏ thế giới.
Nguyên nhân cốt lõi của đà giảm này đến từ những đánh giá kém tích cực về triển vọng cân bằng thị trường trong trung và dài hạn. Các báo cáo mới nhất của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), Tổ chức các nước xuất khẩu d ầu mỏ (OPEC) và Cơ quan Thông tin năng lượng Hoa Kỳ (EIA) đều cho thấy nguồn cung tiếp tục tăng nhanh hơn so với nhu cầu. IEA trong báo cáo tháng 12 đã hạ nhẹ dự báo dư cung dầu năm 2026 xuống còn 3,84 triệu thùng/ngày, song mức dư thừa này vẫn tương đương gần 4% nhu cầu toàn cầu, được xem là rất cao so với các chu kỳ trước. Đáng chú ý, nguồn cung ngoài OPEC+, đặc biệt từ Hoa Kỳ và khu vực châu Mỹ, đang gia tăng mạnh và trở thành yếu tố gây sức ép lớn lên giá dầu.
Ở chiều ngược lại, OPEC cho rằng thị trường có thể đạt trạng thái cân bằng nếu OPEC+ duy trì kỷ luật sản lượng. Tuy nhiên, quan điểm này chưa đủ thuyết phục giới đầu tư khi khối đã nâng hạn ngạch hơn 2,7 triệu thùng/ngày trong năm 2025 và chỉ mới tạm dừng tăng sản lượng trong quý 1/2026. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng OPEC+ đang ưu tiên bảo vệ thị phần, chấp nhận áp lực giảm giá thay vì giữ giá dầu ở mức cao.
EIA tiếp tục gia tăng áp lực lên thị trường khi nâng dự báo sản lượng dầu thô của Hoa Kỳ năm 2025 lên mức kỷ lục 13,61 triệu thùng/ngày, trong khi nhu cầu dầu tại nước này được đánh giá gần như đi ngang trong năm 2026. Bên cạnh đó, tồn kho dầu thô của Hoa Kỳ giảm ít hơn dự báo, còn tồn kho xăng và sản phẩm chưng cất lại tăng mạnh, cho thấy nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu thực tế vẫn khá yếu. Tại châu Á, cạnh tranh nguồn cung ngày càng gay gắt từ Nga, Iran, Venezuela và các quốc gia Trung Đông khiến người mua yêu cầu mức chiết khấu sâu hơn, buộc Saudi Arabia phải hạ giá bán chính thức xuống vùng thấp nhất trong nhiều năm. Trong khi đó, nhu cầu năng lượng của Trung Quốc, một trong những động lực tăng trưởng quan trọng của thị trường dầu mỏ, tiếp tục gây thất vọng khi nhiều nghiên cứu cho thấy tiêu thụ dầu tại nước này đang dần đi ngang trong giai đoạn 2025 - 2030.
Trong bối cảnh giá dầu duy trì ở vùng thấp, những ảnh hưởng gián tiếp tới thị trường vật liệu xây dựng bắt đầu được đặt ra rõ ràng hơn. Ở góc độ chi phí, dầu mỏ là yếu tố đầu vào quan trọng đối với nhiều ngành sản xuất vật liệu như xi măng, nhựa đường, sơn, nhựa xây dựng và các sản phẩm hóa chất, đồng thời chi phối đáng kể chi phí vận chuyển. Giá dầu giảm giúp hạ chi phí năng lượng và logistics, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp vật liệu xây dựng giảm áp lực giá thành, cải thiện biên lợi nhuận trong ngắn hạn, đặc biệt với các doanh nghiệp có tỷ trọng chi phí vận tải và nhiên liệu lớn.
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, việc giá dầu giảm sâu cũng phản ánh bức tranh kinh tế toàn cầu kém tích cực hơn, cho thấy nhu cầu tiêu thụ năng lượng và hoạt động sản xuất, đầu tư có dấu hiệu chững lại. Trong bối cảnh đó, nhu cầu xây dựng và đầu tư hạ tầng có thể chịu ảnh hưởng, kéo theo rủi ro suy yếu sức cầu đối với vật liệu xây dựng trong trung hạn, nhất là tại các thị trường xuất khẩu lớn. Điều này đồng nghĩa với việc lợi ích từ chi phí đầu vào giảm có thể không đủ bù đắp nếu nhu cầu tiêu thụ vật liệu xây dựng không cải thiện tương ứng.
MXV nhận định, khi tình trạng dư cung vẫn chiếm ưu thế, giá dầu trong thời gian tới nhiều khả năng tiếp tục chịu sức ép hoặc dao động ở vùng thấp. Diễn biến này không chỉ chi phối tâm lý thị trường năng lượng mà còn đặt ra những yêu cầu thích ứng đối với doanh nghiệp vật liệu xây dựng trong việc kiểm soát chi phí, cân đối sản xuất và thận trọng hơn trong dự báo nhu cầu và xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp với bối cảnh mới.
Cem.Info
