Theo Chỉ thị, trong thời gian qua, bên cạnh những kết quả đạt được, còn rất nhiều bất cập trong công tác quản lý, sản xuất, sử dụng vật liệu xây không nung thay thế gạch đất sét nung, đặc biệt là việc đưa
vật liệu xây không nung vào sử dụng trong các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh Kon Tum còn chậm.
Nguyên nhân chủ yếu do chi phí xây dựng khi sử dụng gạch xây không nung cao so với việc sử dụng
gạch đất sét nung truyền thống; khả năng cung ứng sản phẩm gạch xây không nung trên địa bàn tỉnh hiện nay chưa đáp ứng nhu cầu của các địa phương; các tiêu chuẩn sản phẩm, quy phạm xây dựng, hướng dẫn thi công và nghiệm thu của các loại vật liệu xây không nung chưa được ban hành đồng bộ, đầy đủ từ các cơ quan quản lý; chưa có chế tài cụ thể đối với việc bắt buộc phải đưa vật liệu xây không nung vào các công trình xây dựng và công tác tăng cường thanh tra, kiểm tra của các ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt…
Để thực hiện có hiệu quả chủ trương phát triển
vật liệu xây không nung, thay thế gạch đất sét nung trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh yêu cầu:
1. Sở Xây dựng: Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan và UBND các huyện, thành phố tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn thực hiện các chủ trương, chính sách về khuyến khích sản xuất và ưu tiên sử dụng vật liệu xây không nung trên địa bàn tỉnh; ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện các nội dung cụ thể của Chương trình phát triển vật liệu xây không nung phù hợp với điều kiện của địa phương; phối hợp rà soát tình hình nguyên liệu và quy hoạch vùng nguyên liệu phù hợp với việc sản xuất gạch xây không nung trên địa bàn tỉnh, công bố, giới thiệu, để các doanh nghiệp tìm hiểu, đầu tư xây dựng các dây chuyền công nghệ sản xuất vật liệu không nung; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân lập dự án đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất vật liệu xây không nung để trình duyệt theo quy định về quản lý đầu tư xây dựng; phối hợp xây dựng các chương trình xúc tiến đầu tư sản xuất vật liệu xây không nung, chế tạo thiết bị sản xuất vật liệu xây không nung, định hướng cho các cơ sở sản xuất gạch xây không nung nghiên cứu để sản phẩm phù hợp với điều kiện thi công, kiểm soát chặt chẽ chất lượng trong quá trình sản xuất, xây dựng giá thành phù hợp và đảm bảo tính cạnh tranh với các loại gạch xây truyền thống; kịp thời phối hợp bổ sung, công bố giá các loại vật liệu xây không nung hàng tháng; tổ chức hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra, giám sát việc tuân thủ tỷ lệ sử dụng vật liệu xây không nung trong các công trình xây dựng sử dụng vốn nhà nước.
2. Sở Kế hoạch và Đầu tư: Chủ trì thực hiện chương trình xúc tiến đầu tư, nghiên cứu xây dựng, hoàn chỉnh các, chính sách hỗ trợ, ưu đãi đầu tư nhằm khuyến khích phát triển và tạo điều kiện cho các dự án chế tạo thiết bị sản xuất vật liệu xây không nung; các dự án sản xuất vật liệu xây không nung; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân sản xuất vật liệu xây không nung; chế tạo thiết bị sản xuất vật liệu xây không nung về các chính sách hỗ trợ, ưu đãi đầu tư; phối hợp trong công tác tuyên truyền về sản xuất, sử dụng vật liệu xây không nung đến các doanh nghiệp, các chủ đầu tư.
3. Sở Tài nguyên và Môi trường: Hướng dẫn tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng chất thải công nghiệp làm nguyên liệu, nhiên liệu, phụ gia để sản xuất vật liệu xây không nung đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường; tăng cường kiểm tra, phối hợp với các ban ngành chức năng để xử lý triệt để việc khai thác bất hợp pháp nguyên liệu để làm gạch nung của các cơ sở sản xuất gạch bằng lò thủ công cải tiến, lò vòng và lò tuy nen; cung cấp thông tin các tổ chức, cá nhân sản xuất vật liệu xây không nung, có sử dụng chất thải công nghiệp làm nguyên liệu, nhiên liệu, phụ gia.
4. Sở Tài chính: Phối hợp tổ chức quản lý về giá các loại vật liệu xây không nung trên thị trường, không để tình trạng các sản phẩm này trở thành độc quyền của một số nhà cung cấp, đẩy giá tăng cao bất hợp lý; công bố giá các loại vật liệu xây không nung tại địa phương; hướng dẫn thực hiện các chính sách thuế liên quan và mức thuế suất của thuế tài nguyên đối với nguyên liệu sản xuất gạch theo quy định.
5. Sở Công Thương: Phối hợp xây dựng các chương trình xúc tiến đầu tư sản xuất và chế tạo thiết bị sản xuất vật liệu xây không nung; đề xuất chính sách hỗ trợ từ nguồn kinh phí khuyến công hàng năm cho các cơ sở sản xuất theo công nghệ gạch không nung; nghiên cứu tham mưu kiến nghị hỗ trợ từ nguồn kinh phí khuyến công Quốc gia cho việc chuyển giao công nghệ và ứng dụng máy móc tiên tiến; hỗ trợ xây dựng, đăng ký thương hiệu và hoạt động xúc tiến thương mại trong nước đối với sản phẩm vật liệu xây không nung.
6. Sở Khoa học và Công nghệ: Chủ trì giới thiệu các công nghệ sản xuất vật liệu xây không nung tiên tiến, hiện đại đến các nhà đầu tư có nhu cầu; hướng dẫn nhà đầu tư lựa chọn công nghệ, thiết bị đảm bảo về môi trường, đồng bộ, phù hợp với quy mô sản xuất, ưu tiên lựa chọn thiết bị sản xuất được trong nước; thẩm định công nghệ các dự án đầu tư sản xuất vật liệu xây không nung trên địa bàn tỉnh. Hướng dẫn các tổ chức, cá nhân chế tạo thiết bị, sản xuất vật liệu xây không nung, đổi mới công nghệ; tham gia các Chương trình khoa học và công nghệ quốc gia, các dự án ứng dụng, kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực vật liệu xây không nung được hưởng ưu đãi của Quỹ phát triển khoa học và công nghệ địa phương, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia, áp dụng ưu đãi về chuyển giao công nghệ; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân sản xuất vật liệu xây không nung thựchiện công bố hợp quy theo quy định; ưu tiên bố trí vốn cho các nhiệm vụ nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sản xuất vật liệu xây không nung và sản xuất thiết bị cho
sản xuất vật liệu xây không nung.
7. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, phối hợp với các đơn vị liên quan hướng dẫn việc thực hiện chính sách hỗ trợ công tác đào tạo nghề cho các cơ sở sản xuất gạch đất sét nung đổi mới công nghệ, chuyển đổi nghề hoặc sản xuất vật liệu không nung.
8. Cục Thuế tỉnh: Hướng dẫn và tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân sản xuất vaf chế tạo thiết bị sản xuất vật liệu xây không nung thực hiện chính sách ưu đãi về thuế; nghiên cứu, tham mưu tăng cường các biện pháp quản lý chống thất thu từ hoạt động khai thác đất, sản xuất, tiêu thụ gạch ngói thủ công trên địa bàn tỉnh.
9. Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp đảm bảo điều kiện về công nghệ, môi trường và quy mô được đầu tư các nhà máy sản xuất vật liệu xây không nung trong các khu công nghiệp của tỉnh.
10. UBND các huyện, thành phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương về giảm dần sử dụng gạch xây dựng bằng đất sét nung thay thế bằng gạch không nung; tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân đầu tư sản xuất vật liệu không nung; rà soát việc triển khai thực hiện, quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng trên địa bàn đã được phê duyệt nhằm đáp ứng các nội dung về
phát triển vật liệu xây không nung. Chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh và pháp luật nếu để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý hoặc xử lý không triệt để các vi phạm trong quá trình đầu tư sản xuất gạch đất sét nung và vật liệu xây không nung tại địa phương.
11. Đối với người quyết định đầu tư và chủ đầu tư các dự án xây dựng, khi lập dự án đầu tư xây dựng, lập thiết kế bản vẽ thi công, lập hồ sơ mời thầu, đánh giá lựa chọn nhà thầu thi công phải chú ý việc ưu tiên
sử dụng vật liệu xây không nung theo lộ trình: như sau: Trong năm 2017, các công trình xây dựng (dân dụng, công nghiệp) quy mô từ cấp III trở lên, thuộc nguồn vốn nhà nước, có sử dụng gạch xây trong thi công thì bắt buộc sử dụng vật liệu xây không nung ít nhất 30% trên tổng số vật liệu xây; năm 2018 tỷ lệ sử dụng gạch xây không nung cho công trình ít nhất là 50%; năm 2019 ít nhất là 80% trên tổng số vật liệu xây. Đến năm 2020 các công trình được đầu tư bằng nguồn vốn nhà nước bắt buộc phải sử dụng 100% vật liệu xây không nung. Khuyến khích sử dụng vật liệu xây không nung trong các công trình xây dựng không phân biệt nguồn vốn.
12. Các Sở quản lý công trình xây dựng chuyên ngành, Phòng có chức năng quản lý xây dựng thuộc UBND cấp huyện khi thẩm định hồ sơ thiết kế công trình xây dựng (dân dụng, công nghiệp) được đầu tư bằng nguồn vốn nhà nước có quy mô từ cấp III trở lên phải đảm bảo việc sử dụng tỷ lệ vật liệu xây không nung tối thiểu cho mỗi công trình theo lộ trình quy định.
13. Các tổ chức, cá nhân sản xuất gạch đất sét nung và
vật liệu xây không nung trên địa bàn tỉnh chủ động, tích cực thực hiện chủ trương của Chính phủ theo Chương trình phát triển vật liệu xây không nung đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; tăng cường quản lý sản xuất, quy trình công nghệ, quản lý kỹ thuật, tăng cường hợp tác đầu tư với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để sản xuất sản phẩm tốt, đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật; tăng cường hiệu quả quản trị doanh nghiệp để giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường, góp phần thay thế loại bỏ các loại gạch thủ công, thủ công cải tiến, lò vòng và lò tuy nen trên địa bàn tỉnh; thực hiện việc công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, chủ động quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên thị trường trong và ngoài tỉnh.
Quỳnh Trang (TH/ CTT Kon Tum)