Quảng Ninh: Tăng cường sử dụng vật liệu xây không nung, hạn chế gạch đất sét nung

Theo đó, UBND tỉnh Quảng Ninh cũng đề ra lộ trình và nhiều giải pháp đồng bộ để thực hiện Quyết định 567/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Có những chỉ đạo yêu cầu các cấp, ngành, các địa phương trong tỉnh phải vào cuộc từ công tác tổ chức kiểm tra, thực hiện xoá bỏ các lò gạch thủ công, thủ công cải tiến trên địa bàn toàn tỉnh.

Đối với các huyện, thị xã, thành phố và các chủ đầu tư xây dựng công trình, khi triển khai thực hiện các dự án khuyến khích sử dụng vật liệu không nung và bắt buộc phải sử dụng vật liệu xây không nung tối thiểu 30% vào công trình nhà cao tầng (từ 9 tầng trở lên) từ năm 2015. Đối với các công trình bằng nguồn vốn khác, ưu tiên sử dụng vật liệu xây không nung và bắt buộc tối thiểu phải đạt 30% trong tổng số vật liệu xây cho các công trình cao tầng từ 9 tầng trở lên, bắt đầu thực hiện từ năm 2015...

Theo báo cáo của các địa phương, các ban quản lý dự án đầu tư các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh, đến nay hầu hết dự án xây dựng sử dụng vốn ngân sách đã cơ bản sử dụng gạch không nung. Một số công trình chung cư cao tầng, nhà ở dân cư đã sử dụng gạch xây không nung bằng bê tông khí trưng áp do các nhà máy sản xuất ở Bắc Ninh và Hưng Yên cung cấp; một số tổ chức, cá nhân sử dụng gạch xây không nung xi măng cốt liệu để xây dựng tường bao, hàng rào, công trình tạm, nhà cấp 4.

Tuy nhiên, do Quảng Ninh có lợi thế phát triển ngành sản xuất gạch đất sét nung, cộng với tập quán, thói quen sử dụng vật liệu nung của người dân nên việc sử dụng gạch không nung hiện nay còn hạn chế. Đến thời điểm hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 3 doanh nghiệp sản xuất gạch xây không nung có công suất từ 42 - 45 triệu viên/năm (Công ty CP Dịch vụ môi trường Đông Khê, Công ty CP Thương mại và Sản xuất VLXD xanh, Công ty CP Khai thác đá và Sản xuất VLXD Cẩm Phả). Trong 2 năm gần đây, các đơn vị này sản xuất khoảng trên 10 triệu viên/năm, tuy nhiên, lượng sản phẩm tiêu thụ chưa lớn nên dẫn tới tình trạng tồn kho nhiều.

Theo tìm hiểu hiện nay trên địa bàn tỉnh hiện có 29 doanh nghiệp đầu tư sản xuất gạch, ngói đất sét nung theo công nghệ tuynel tại 35 cơ sở sản xuất, phân bố ở các địa phương trong tỉnh với trên 40 dây chuyền lò nung tuynel có công suất thiết kế từ 10 - 20 triệu viên/năm/dây chuyền. Tổng công suất thiết kế trên 800 triệu viên (QTC)/năm với sản lượng gạch xây nung hàng năm có thể phát huy khoảng trên 1 tỷ viên gạch xây QTC, đáp ứng đủ cho nhu cầu xây dựng của tỉnh và một phần các tỉnh lân cận.

Hầu hết các dây chuyền sản xuất gạch tuynel đều mới được đầu tư xây dựng sau năm 2000 và đang hoạt động tốt. Như vậy, việc triển khai thực hiện quy định của Bộ Xây dựng về sử dụng gạch xây không nung cho các công trình xây dựng có tác động rất lớn đối với hoạt động sản xuất vật liệu xây dựng nung trên địa bàn tỉnh. Đến nay, tuy chưa có tính toán chính xác, nhưng theo số liệu thống kê thì nguồn vốn đầu tư cho xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ước tính chiếm khoảng từ 20-30% nguồn vốn đầu tư cho xây dựng cơ bản của toàn xã hội.

Như vậy có nghĩa các doanh nghiệp sản xuất gạch xây nung có thể sẽ phải giảm đi tương ứng từ 20 - 30% năng lực sản xuất, dẫn đến tình trạng các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn hơn, nhất là trong bối cảnh suy thoái kinh tế chung như hiện nay.

Phải khẳng định rằng, việc sử dụng gạch xây không nung là sự phát triển bền vững, nhằm giảm việc sử dụng đất đai, giảm việc sử dụng than - nhiệt, hạn chế ô nhiễm môi trường, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh… Vì vậy cần có các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất gạch xây nung và gạch xây không nung trên địa bàn tỉnh, thực hiện lộ trình sử dụng gạch không nung theo quy định của Bộ Xây dựng.