Hội thảo thu hút sự tham gia của hơn 100 đại biểu là các nhà quản lý, khoa học; các nhà đầu tư, sản xuất, phân phối sản phẩm vật liệu xây dựng; các Hội, Hiệp hội chuyên ngành đến từ Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Vật liệu xây dựng không nung là một trong những loại vật liệu đáp ứng được các tiêu chuẩn môi trường, vừa tận dụng được những nguyên vật liệu tự nhiên sẵn có vừa đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật trong xây dựng công trình. Vì vậy, kể từ năm 2010, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 567/QĐ-TTg "Về việc phê duyệt Chương trình phát triển vật liệu xây dựng không nung đến năm 2020".
Tiếp đó, Quyết định số 1469/QĐ-UBND ngày 22/8/2014 của Chính phủ đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2020, tổng công suất thiết kế gạch đất sét nung trên toàn quốc chiếm tối đa 60% tổng sản lượng vật liệu xây dựng, tương đương 18 tỉ viên quy tiêu chuẩn.
Việc ứng dụng vật liệu không nung trong ngành xây dựng nhằm đáp ứng yêu cầu đô thị hóa, giảm ô nhiễm không khí do quá trình nung đốt, hạn chế sự khai thác quá mức nguồn đất sét trong tự nhiên. Theo đó, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng ban hành lộ trình chấm dứt các loại lò sử dụng công nghệ lạc hậu như lò thủ công, lò thủ công cải tiến. Các công trình xây dựng đang có sự chuyển đổi sang sử dụng vật liệu xây không nung, tạo chuyển biến về nhận thức đối với xã hội về sử dụng các loại sản phẩm này.
Theo ông Huỳnh Văn Sáu, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Thành phố Cần Thơ, cùng với quá trình đô thị hóa nhanh chóng ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, hoạt động sản xuất gạch đất nung trong vùng hiện cũng phát triển mạnh kéo theo hệ lụy gây ô nhiễm không khí do quá trình nung đốt bằng nguyên liệu hóa thạch. Đặc biệt là sự khai thác quá mức nguồn đất sét để sản xuất gạch đất nung tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đã làm ảnh hưởng nặng nề đến diện tích canh tác nông nghiệp của vùng.
Theo dự báo nhu cầu sử dụng vật liệu xây ở nước ta vào năm 2020 cần 33 tỷ viên gạch để đáp ứng nhu cầu xây dựng. Để sản xuất ra 1 tỷ viên gạch đất sét nung, phải tiêu tốn 1,5 triệu m3 đất sét (tương đương 75 ha đất khai thác ở độ sâu 2m), 150.000 tấn than và thải ra môi trường 0,57 triệu tấn CO2.
Đến năm 2020, mỗi năm nước ta phải tiêu tốn 50 triệu m3 đất sét (tương đương 2.500 ha đất khai thác ở độ sâu 2m), 5 triệu tấn than và thải ra môi trường 19 triệu tấn CO2 gây ô nhiễm môi trường và hiệu ứng nhà kính, ảnh hưởng đến diện tích đất canh tác.
Đánh giá của Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam, cho thấy, nghiên cứu về vật liệu xây ở Việt Nam nói chung và cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng cho đến nay phần lớn vẫn là sử dụng gạch đất sét nung trong xây dựng. Việc sử dụng gạch đất sét nung không những tốn đất, các loại nhiên liệu chất đốt mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, sức khỏe và làm giảm năng suất cây trồng, vật nuôi.
Ông Tống Văn Nga, Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam cho biết, hiện vùng Đồng bằng sông Cửu Long là một trong những vùng đang chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu toàn cầu. Để phát triển bền vững theo hướng công nghiệp hóa hiện đại hóa và nâng cao đời sống nhân dân, theo quy hoạch xây dựng của các tỉnh trong vùng, sẽ cần khối lượng lớn vật liệu xây dựng, trong đó có vật liệu xây không nung. Theo ông Nga, việc phát triển sản xuất vật liệu xây dựng không nung sẽ giúp các tỉnh, thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long giảm ô nhiễm môi trường, tạo ra các sản phẩm xanh, xây dựng lên những công trình xanh.
Tại Hội thảo, các chuyên gia trong ngành xây dựng đã tập trung thảo luận về những giải pháp phát triển sản xuất và sử dụng vật liệu không nung tại TP. Cần Thơ và vùng Đồng bằng sông Cửu Long; giải pháp sử dụng vật liệu chế tạo và thi công tường panel thay thế xây gạch trong công trường. Đồng thời các doanh nghiệp chuyên doanh vật liệu xây dựng cũng giới thiệu những công nghệ, thiết bị hiện đại phục vụ sản xuất gạch không nung từ tro xỉ than không gây tiếng ồn; những cải tiến trong công nghệ sản xuất gạch ngói không nung; sử dụng xỉ hoạt lò cao để sản xuất xi măng xỉ lò cao dùng để gia cố nền đất yếu, phù hợp cho vùng ĐBSCL…
Ông Lê Văn Tới, Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng, Bộ Xây dựng cũng đã giới thiệu một số nội dung mới của Nghị định số 24a/2016/NĐ-CP ngày 5/4/2016 về quản lý vật liệu xây dựng thay thế Nghị định số 124/2007/NĐ-CP.
Quỳnh Trang (TH)