Hồi chuông báo tử cho than và các nhiên liệu hóa thạch, trước khi chúng phá hủy hành tinh của chúng ta. Đây là một phần trong Tuyên bố của Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres khi trình bày báo cáo vừa mới được công bố từ các nhà khoa học thuộc Ủy ban Liên Chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) [1].
>> Báo cáo biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc phát ra "Mã đỏ cho loài người" (P1)
Các trường hợp khử giảm CO2 hóa thạch
Hãy giả định tất cả các nhà máy xi măng trên thế giới sẽ triển khai sử dụng các nhiên liệu thay thế. Áp dụng thực tiễn tốt nhất thì có thể đạt được mức thay thế nhiệt 60%. Nếu như rác thải phù hợp có sẵn, thì đây sẽ là một kịch bản thực tế để đạt được mức thay thế 60%. Loại RDF điển hình có nhiệt trị tối thiểu 4.500 Kcal/kg. Mức tiêu hao năng lượng trung bình điển hình được giả định với 800 Kcal/kg clinker. Tất nhiên, các lò hiện đại có mức tiêu hao năng lượng thấp hơn nhiều, nhưng cũng xem xét cả các lò cũ, 800 Kcal/kg có vẻ như là một con số thực tế. Hãy giả định thêm, rằng tất cả các lò được đốt bằng than với nhiệt trị trung bình 6.400 Kcal/kg. Mặc dù rất nhiều lò nung được đốt bằng dầu nhiên liệu nặng, khí đốt tự nhiên, than cốc… nhưng sản xuất clinker lại chủ yếu vẫn dựa vào than. Với 4 tỷ tấn công suất sản xuất clinker hiện tại, sẽ phải cần đến 500 triệu tấn than.
Nếu chúng ta đạt mức thay thế 60%, chúng ta sẽ xử lý được hơn 426 triệu tấn nhiên liệu có nguồn gốc từ rác thải (RDF) thân thiện với môi trường và tiết kiệm được khoảng 300 triệu tấn than/năm.
Hiệu quả đối với việc khử giảm phát thải CO2 hóa thạch sẽ là rất lớn: nhờ hàm lượng nguồn sinh vật là khoảng 40%, RDF sẽ tiết kiệm được khoảng 345 triệu tấn phát thải CO2 hóa thạch/năm.
![]()
Hình 2: Khử giảm phát thải carbon dioxide nguồn gốc hóa thạch từ ngành xi măng toàn cầu nhờ thay thế than bằng RDF.
Trở lại vấn đề nêu ở phần đầu bài báo này: tại sao ngành xi măng không thực hiện một chiến lược thực tế và dễ dàng thiết lập như vậy?
Phát thải CO2 hóa thạch là đắt đỏ và, tôi hy vọng rằng giá phát thải CO2 sẽ tăng lên. Có các hệ thống kinh doanh phát thải khác nhau, ví dụ kinh doanh Phát thải Châu Âu (EU - ETS). Chỉ mới gần đây thôi, giá 1 tấn phát thải CO2 hóa thạch đã đạt hơn 50 euro [8].
Các hệ thống khác là các hệ thống tự nguyện hoặc các quỹ loại bỏ carbon. Các công ty gây ô nhiễm có thể mua “chứng chỉ loại bỏ carbon” từ các công ty hoặc các dự án mà đang giảm bớt lượng phát thải CO2 hóa thạch.
Chúng tôi đã tính toán “giá trị” của các chứng chỉ loại bỏ carbon như vậy dựa vào giá Chứng chỉ ETS của Châu Âu hiện hành 50€/tấn phát thải CO2. Hình 3 cho thấy kết quả ấn tượng.
![]()
Hình 3: Doanh thu tiềm năng cho ngành xi măng từ kinh doanh phát thải CO2 nhờ thay thế than bằng RDF.
Với giá chứng chỉ hiện hành 50€/tấn phát thải CO2 hóa thạch tránh được [9], ngành Xi măng sẽ tiết kiệm được khoảng 17 tỷ Euro mỗi năm. Khoản tiền tiết kiệm này sẽ đủ để cấp vốn cho tất cả các hệ thống xử lý, tồn trữ, định lượng và cấp liệu cần thiết trong các nhà máy xi măng liên quan tới RDF - nếu như ngành này lắng nghe “hồi chuông báo tử đối với than và các nhiên liệu hóa thạch, trước khi chúng phá hủy hành tinh của chúng ta".
Tài liệu được trích dẫn
[1] IPCC, 2021: Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Masson-Delmotte, V., P. Zhai, A. Pirani, S. L. Connors, C. Péan, S. Berger, N. Caud, Y. Chen, L. Goldfarb, M. I. Gomis, M. Huang, K. Leitzell, E. Lonnoy, J. B. R. Matthews, T. K. Maycock, T. Waterfield, O. Yelekҫi, R. Yu and B. Zhou. Cambridge University Press; 2021. Available from: URL: https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/report/IPCC_AR6_WGI_SPM.pdf.
[2] Chestney N, Januta A. U.N. climate change report sounds ‘code red for humanity’. Reuters Media 2021 Aug 9 [cited 2021 Aug 12]. Available from: URL: https://www.reuters.com/business/environment/un-sounds-clarion-call-over-irreversible-climate-impacts-by-humans-2021-08-09/.
[3] Wallace J. Coal is a gold mine for producers after blistering rally. Livemint 2021 Aug 5[cited 2021 Aug 12]. Available from: URL: https://www.livemint.com/companies/news/coal-is-a-gold-mine-for-producers-after-blistering-rally-11628166956589.html.
[4] bp. Statistical Review of World Energy 2021 [70th edition] 2021 [cited 2021 Dec 8]. Available from: URL: https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/statistical-review/bp-stats-review-2021-full-report.pdf.
[5] M. Andrew R. Global CO2 Emissions from Cement Production 2017; (10): 195-217.
[6] Beyond Zero Emissions. Zero carbon industry plan: rethinking cement; 2017. Available from: URL: https://apo.org.au/node/103031.
[7] Statista. Global cement production top countries 2020 ǀ Statista; 2021 [cited 2021 Aug 12]. Available from: URL: https://www.statista.com/statistics/267364/world-cement-production-by-country/.
[8] European Commission. Joint Research Centre. Institute for Prospective Technological Studies. Best available techniques (BAT) reference document for the production of cement, lime and magnesium oxide: Industrial Emissions Directive 2010/75/EU (integrated polution prevention and control). Publications Office; 2013.
[9] Ember. Carbon Price Viewer – Ember; 2021 [cited 2021 Aug 12]. Available from: URL: https://ember-climate.org/data/carbon-price-viewer/.
(Hết)
Dirk Lechtenberg
Nguyễn Thị Kim Lan dịch từ Co-Processing Magazine of Alternative Fuels & Raw Materials số tháng 2/2021
ximang.vn
Các trường hợp khử giảm CO2 hóa thạch
Hãy giả định tất cả các nhà máy xi măng trên thế giới sẽ triển khai sử dụng các nhiên liệu thay thế. Áp dụng thực tiễn tốt nhất thì có thể đạt được mức thay thế nhiệt 60%. Nếu như rác thải phù hợp có sẵn, thì đây sẽ là một kịch bản thực tế để đạt được mức thay thế 60%. Loại RDF điển hình có nhiệt trị tối thiểu 4.500 Kcal/kg. Mức tiêu hao năng lượng trung bình điển hình được giả định với 800 Kcal/kg clinker. Tất nhiên, các lò hiện đại có mức tiêu hao năng lượng thấp hơn nhiều, nhưng cũng xem xét cả các lò cũ, 800 Kcal/kg có vẻ như là một con số thực tế. Hãy giả định thêm, rằng tất cả các lò được đốt bằng than với nhiệt trị trung bình 6.400 Kcal/kg. Mặc dù rất nhiều lò nung được đốt bằng dầu nhiên liệu nặng, khí đốt tự nhiên, than cốc… nhưng sản xuất clinker lại chủ yếu vẫn dựa vào than. Với 4 tỷ tấn công suất sản xuất clinker hiện tại, sẽ phải cần đến 500 triệu tấn than.
Nếu chúng ta đạt mức thay thế 60%, chúng ta sẽ xử lý được hơn 426 triệu tấn nhiên liệu có nguồn gốc từ rác thải (RDF) thân thiện với môi trường và tiết kiệm được khoảng 300 triệu tấn than/năm.
Bảng 1: Thay thế than bằng RDF, và đưa ra các kịch bản phát thải CO2 hóa thạch với các mức thay thế 20%, 40% và 60%
![]()

Hiệu quả đối với việc khử giảm phát thải CO2 hóa thạch sẽ là rất lớn: nhờ hàm lượng nguồn sinh vật là khoảng 40%, RDF sẽ tiết kiệm được khoảng 345 triệu tấn phát thải CO2 hóa thạch/năm.

Hình 2: Khử giảm phát thải carbon dioxide nguồn gốc hóa thạch từ ngành xi măng toàn cầu nhờ thay thế than bằng RDF.
Phát thải CO2 hóa thạch là đắt đỏ và, tôi hy vọng rằng giá phát thải CO2 sẽ tăng lên. Có các hệ thống kinh doanh phát thải khác nhau, ví dụ kinh doanh Phát thải Châu Âu (EU - ETS). Chỉ mới gần đây thôi, giá 1 tấn phát thải CO2 hóa thạch đã đạt hơn 50 euro [8].
Các hệ thống khác là các hệ thống tự nguyện hoặc các quỹ loại bỏ carbon. Các công ty gây ô nhiễm có thể mua “chứng chỉ loại bỏ carbon” từ các công ty hoặc các dự án mà đang giảm bớt lượng phát thải CO2 hóa thạch.
Chúng tôi đã tính toán “giá trị” của các chứng chỉ loại bỏ carbon như vậy dựa vào giá Chứng chỉ ETS của Châu Âu hiện hành 50€/tấn phát thải CO2. Hình 3 cho thấy kết quả ấn tượng.

Hình 3: Doanh thu tiềm năng cho ngành xi măng từ kinh doanh phát thải CO2 nhờ thay thế than bằng RDF.
Với giá chứng chỉ hiện hành 50€/tấn phát thải CO2 hóa thạch tránh được [9], ngành Xi măng sẽ tiết kiệm được khoảng 17 tỷ Euro mỗi năm. Khoản tiền tiết kiệm này sẽ đủ để cấp vốn cho tất cả các hệ thống xử lý, tồn trữ, định lượng và cấp liệu cần thiết trong các nhà máy xi măng liên quan tới RDF - nếu như ngành này lắng nghe “hồi chuông báo tử đối với than và các nhiên liệu hóa thạch, trước khi chúng phá hủy hành tinh của chúng ta".
Tài liệu được trích dẫn
[1] IPCC, 2021: Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Masson-Delmotte, V., P. Zhai, A. Pirani, S. L. Connors, C. Péan, S. Berger, N. Caud, Y. Chen, L. Goldfarb, M. I. Gomis, M. Huang, K. Leitzell, E. Lonnoy, J. B. R. Matthews, T. K. Maycock, T. Waterfield, O. Yelekҫi, R. Yu and B. Zhou. Cambridge University Press; 2021. Available from: URL: https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/report/IPCC_AR6_WGI_SPM.pdf.
[2] Chestney N, Januta A. U.N. climate change report sounds ‘code red for humanity’. Reuters Media 2021 Aug 9 [cited 2021 Aug 12]. Available from: URL: https://www.reuters.com/business/environment/un-sounds-clarion-call-over-irreversible-climate-impacts-by-humans-2021-08-09/.
[3] Wallace J. Coal is a gold mine for producers after blistering rally. Livemint 2021 Aug 5[cited 2021 Aug 12]. Available from: URL: https://www.livemint.com/companies/news/coal-is-a-gold-mine-for-producers-after-blistering-rally-11628166956589.html.
[4] bp. Statistical Review of World Energy 2021 [70th edition] 2021 [cited 2021 Dec 8]. Available from: URL: https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/statistical-review/bp-stats-review-2021-full-report.pdf.
[5] M. Andrew R. Global CO2 Emissions from Cement Production 2017; (10): 195-217.
[6] Beyond Zero Emissions. Zero carbon industry plan: rethinking cement; 2017. Available from: URL: https://apo.org.au/node/103031.
[7] Statista. Global cement production top countries 2020 ǀ Statista; 2021 [cited 2021 Aug 12]. Available from: URL: https://www.statista.com/statistics/267364/world-cement-production-by-country/.
[8] European Commission. Joint Research Centre. Institute for Prospective Technological Studies. Best available techniques (BAT) reference document for the production of cement, lime and magnesium oxide: Industrial Emissions Directive 2010/75/EU (integrated polution prevention and control). Publications Office; 2013.
[9] Ember. Carbon Price Viewer – Ember; 2021 [cited 2021 Aug 12]. Available from: URL: https://ember-climate.org/data/carbon-price-viewer/.
(Hết)
Dirk Lechtenberg
Nguyễn Thị Kim Lan dịch từ Co-Processing Magazine of Alternative Fuels & Raw Materials số tháng 2/2021
ximang.vn