Các nhà sản xuất xi măng tại Canada và Hy Lạp sẽ là những đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ loạt thuế quan mới mà Mỹ vừa công bố. Sau khi đã áp dụng mức thuế 25% lên các mặt hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico, ngày 02/04, chính quyền Mỹ tiếp tục thông báo một loạt mức thuế mới đối với các quốc gia khác, dao động từ 10% - 50%. Trong đó, mức thuế 20% sẽ áp dụng với hàng nhập khẩu từ Liên minh châu Âu - khu vực có Hy Lạp là thành viên.
10 quốc gia nhập khẩu xi măng nhiều nhất vào Hoa Kỳ năm 2024. (Nguồn: Trademap)
Xuất khẩu xi măng sang Mỹ chiếm khoảng 25% tổng sản lượng xi măng của cả Canada và Hy Lạp. Trong năm 2024, Canada đã xuất khẩu 3,6 triệu tấn xi măng sang Mỹ, trong khi Hy Lạp cung cấp 1,8 triệu tấn. Với mức thuế mới, cả 2 quốc gia này có thể buộc phải cắt giảm sản lượng trong những tháng tiếp theo.
Theo dữ liệu từ Cơ quan Thống kê Canada, giá trị xi măng sản xuất trong tháng 1 đạt 113.850 CAD, tăng 8,6% so với cùng kỳ năm trước, tuy nhiên mức tăng này vẫn thấp hơn nhiều so với mức tăng 16,5% của tháng 1/2024. Tổng sản lượng xi măng cả năm 2024 đạt 5,5 triệu CAD, tăng 18,9% so với năm trước, trong khi doanh số bán hàng đạt 2,8 triệu CAD, tăng nhẹ 3,9%.
Ở châu Âu, số liệu từ Eurostat cho thấy sản lượng xi măng của Hy Lạp chỉ tăng 0,5% trong tháng 1, sau khi đã ghi nhận mức tăng 6,1% cho cả năm 2024.
Thuế suất đối với hàng nhập khẩu theo từng quốc gia. (Nguồn: US administration)
Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia xuất khẩu xi măng lớn thứ 2 vào Mỹ với 4,1 triệu tấn trong năm 2024 chỉ đưa khoảng 5% tổng sản lượng xi măng của mình sang thị trường Mỹ. Tuy nhiên, với mức thuế 46% là một trong những mức cao nhất được công bố và sẽ có hiệu lực từ ngày 09/04, xuất khẩu của Việt Nam chắc chắn sẽ sụt giảm mạnh và tác động tiêu cực đến các nhà máy sản xuất hướng đến thị trường xuất khẩu.
Một số quốc gia khác tuy cũng nằm trong nhóm xuất khẩu chính vào Mỹ nhưng mức độ phụ thuộc không lớn nên ảnh hưởng có phần nhẹ hơn. Algeria, với mức thuế 30%, chỉ xuất khẩu khoảng 4% sản lượng xi măng sang Mỹ. Tây Ban Nha, quốc gia thuộc EU và chịu mức thuế 20%, chỉ đưa 3% sản lượng xi măng sang thị trường này.

Xuất khẩu xi măng sang Mỹ tính theo tỷ lệ phần trăm tổng sản lượng xi măng trong nước năm 2024. (Nguồn: ICR)
Thổ Nhĩ Kỳ là nhà cung cấp xi măng lớn nhất vào Mỹ trong năm 2024 với 5,7 triệu tấn, sẽ chỉ phải đối mặt với mức thuế thấp nhất là 10%, có hiệu lực từ ngày 05/04. Tỷ lệ xuất khẩu sang Mỹ chiếm 7% sản lượng xi măng nội địa của nước này. Cùng nằm trong top 10 nhà cung cấp xi măng vào Mỹ, UAE và Colombia đều xuất khẩu khoảng 6% sản lượng sang thị trường này và cũng chỉ chịu mức thuế thấp nhất là 10%.
Mexico, nhà cung cấp lớn thứ 5 cho thị trường Mỹ trong năm 2024 với gần 1 triệu tấn, là một trong những mục tiêu đầu tiên bị đánh thuế. Tuy nhiên, lượng xuất khẩu này chỉ chiếm 2% tổng sản lượng của nước này nên dù mức thuế 25% sẽ làm chững lại hoạt động xuất khẩu, nhưng tác động lên sản xuất nội địa không quá lớn. Tương tự, Hàn Quốc dù phải đối mặt với mức thuế 25% cũng chỉ xuất khẩu 1% sản lượng xi măng sang Mỹ, nên ảnh hưởng lên ngành công nghiệp trong nước sẽ ở mức tối thiểu.
ximang.vn (TH/ Cemnet)