Tin trong nước
Xây dựng các nhà máy xi măng mới: Phải phù hợp với quy hoạch
30/08/2011 2:14:55 PM
Theo tính toán, trong giai đoạn 2010 - 2020 dự kiến sẽ có 54 dự án xi măng (DA XM) đi vào vận hành với tổng công suất thiết kế tăng thêm 68 triệu tấn, đưa tổng công suất thiết kế luỹ kế toàn ngành năm 2020 lên 129,5 triệu tấn. Câu hỏi được đặt ra là liệu XM Việt Nam có rơi vào khủng hoảng thừa hay không?
Ý kiến từ các chuyên gia và cơ quan đầu ngành cho thấy: Nên ưu tiên các DA đầu tư sản xuất clinker ở các tỉnh phía Nam như Tây Ninh, Bình Phước, Kiên Giang để phục vụ thị trường tiêu thụ khu vực này, giảm chi phí vận chuyển từ Bắc vào. Ưu tiên các DA đầu tư mở rộng để tiết kiệm chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng, các DA có công suất lớn, công nghệ hiện đại và tiêu hao năng lượng thấp, không nên cho phép đầu tư mới đối với DA công suất nhỏ hơn 2.500 tấn clinker/ngày. Không đầu tư các trạm nghiền độc lập, không gắn với cơ sở sản xuất clinker của mình trong nước. Các nhà máy XM cần đầu tư thiết bị tận dụng nhiệt khí thải để phát điện tự túc một phần sản lượng điện tiêu thụ (trừ các dây chuyền sản xuất XM sử dụng chất thải công nghiệp và rác thải làm nhiên liệu). Hạn chế đầu tư các DA ở những vùng khó khăn về nguyên liệu, ảnh hưởng đến các di sản văn hoá, phát triển du lịch, tập trung nhiều nhà máy trong khi hạ tầng giao thông còn yếu kém. Đơn cử như Ninh Bình và Hà Nam dày đặc các nhà máy XM là những bất cập không thể phủ nhận.Bên cạnh đó, một khó khăn nữa là rất nhiều nhà máy XM đang “điêu đứng” với trả nợ đầu tư bởi vốn đa phần là vốn vay, thậm chí vay 100%. Sản phẩm làm ra chưa có chỗ đứng trên thị trường, lãi suất ngân hàng tăng cao, trượt giá ngoại tệ khiến nhiều DN XM có nguy cơ mất khả năng thanh toán. Ngay đơn vị sản xuất XM số 1 Việt Nam là TCty Công nghiệp Xi măng Việt Nam (VICEM), chi phí tài chính trong 6 tháng đầu năm đã ngốn đến 1.227/1.541 tỷ đồng lợi nhuận, nên lợi nhuận chỉ còn khiêm tốn ở con số 314 tỷ đồng. Mới đây, Bộ Tài chính đã phải giãn nợ với Cty XM Hoàng Mai và trả nợ hộ cho 3 Cty là XM Tam Điệp, Thái Nguyên và Đồng Bành. 16 DA XM và trạm nghiền được Chính phủ bảo lãnh vốn đầu tư với tổng giá trị vốn vay nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh là 1,675 tỷ USD, tương đương 17,92% tổng giá trị vốn vay nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh. Tổng dư nợ của 16 dự án trên tính đến ngày 30/6/2011 là 988,62 triệu USD. Như vậy, nhiều DA rất có thể rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán. Theo tính toán của các chuyên gia, vốn đối ứng của mỗi DA tối thiểu phải đảm bảo đủ 20% tổng mức đầu tư, chưa kể đến việc phải có bộ máy đủ khả năng triển khai, vận hành sản xuất và tiêu thụ tốt. Các DA phải đảm bảo tiến độ như đăng ký bởi đang có tình trạng nhiều DA đăng ký để “xí phần” gây lãng phí tiền của và tài nguyên.Bộ Xây dựng đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt Quy hoạch phát triển công nghiệp XM Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 và định hướng đến năm 2030, trong đó vẫn giữ nguyên quan điểm không đầu tư mới các nhà máy XM lò đứng; các trạm nghiền độc lập không gắn với cơ sở sản xuất clinker trong nước; đồng thời yêu cầu UBND các tỉnh trước khi cấp phép đầu tư dự án XM cần lấy ý kiến thoả thuận của Bộ Xây dựng về sự phù hợp Quy hoạch phát triển XM. Quan điểm này được giới chuyên môn đánh giá cao và nhận được sự đồng thuận của nhiều cấp chính quyền.Quy định cụ thể, rõ ràng trong việc xây dựng và đầu tư các DA XM không chỉ có lợi đối với đất nước mà còn cả với DN.Theo baoxaydung