Trong bài viết này, Gary Moore, UNTHA, xem xét thái độ xã hội đối với việc sử dụng các nhiên liệu thay thế, và vai trò của ngành Xi măng trong việc thúc đẩy sự thay đổi để đạt được lợi ích kinh tế, xã hội, môi trường và tài chính.
>> Thay đổi thái độ đối với nhiên liệu thay thế (P1)
Hiểu rõ hơn về "rác thải"
Một nguyên liệu chỉ trở thành ‘rác thải’ khi không thể làm gì khác được với nó - khi tất cả giá trị hàng hóa đã được khai thác cho tái sử dụng, tái chế và thu hồi năng lượng. Vì vậy rác thải rắn thành thị thải ra bởi các hộ gia đình trên toàn cầu, theo đúng định nghĩa của nó, là một thuật ngữ gây hiểu lầm trong bối cảnh môi trường hiện tại. Ở một số quốc gia, không có gì lạ khi nó được coi là ngoài bãi rác ra không thể đưa đến nơi nào khác. Tuy nhiên, sự thật thì nó rất giàu giá trị.
Ở một số khu vực trên Thế giới, với quy trình phân loại hạn chế ở cấp độ hộ gia đình, MSW sẽ là một nguồn rác thải hỗn hợp, đa dạng và chắc sít.
Vì vậy, mặc dù sự nhiễm bẩn của các loại nguyên vật liệu khác nhau có thể hạn chế khả năng tái sử dụng và tái chế một số thành phần của chúng, chúng vẫn có thể xử lý được vì lợi ích môi trường - sản xuất ra không ít nhiên liệu thay thế. Cơ hội để chuyển hóa chúng thành thứ gì đó mới - và có giá trị - sẽ nhận được ý kiến bàn luận của cộng đồng, đặc biệt là ở những khu vực nơi mà rác thải bị hiểu sai lệch.
Điều này không có nghĩa là việc sản xuất nhiên liệu thay thế đương nhiên được coi là "chiếc chén thánh". Nhưng cũng nên xem xét tới các quốc gia có tư duy tiến bộ hơn, nơi mà hiện tại có thể thực hiện được việc phân loại thông minh hơn.
Ở những khu vực như vậy, MSW đã thay đổi đáng kể trong 7 - 10 năm qua, và tương đối nhẹ, đặc biệt là vì rác thải xanh và hữu cơ được thu gom riêng. Tuy nhiên, nguyên liệu còn lại có thể và vẫn cần được thu hồi để xử lý, với các phần tử còn sót lại không thể tái sử dụng hoặc tái chế, được chuyển hóa thành Năng lượng từ nguyên liệu Rác thải (EfW).
MSW sẽ phát triển như thế nào?
Đây không phải là một cuộc tranh luận mới. Liệu các cá nhân có tham gia nhiều vào lĩnh vực môi trường hay không, hay họ chỉ đơn thuần là đứng ở ngoài lề, có một sự nhất trí chung rằng "rác thải" là không đồng nhất, do đó việc xử lý nó không hề đơn giản, và thái độ đối với nó cũng thay đổi tùy thuộc vào thành phần của nó.
Tuy nhiên, nói đến nó, và giáo dục mọi người về nó, là quan trọng. Vì khi đó, ở các quốc gia mà các chương trình nghị sự xanh đang ở giai đoạn sơ khai, các nhà sản xuất xi măng có thể thúc đẩy sự thay đổi đáng kinh ngạc mà nếu không có thể gây trì hoãn sự tiến triển. Ở các quốc gia mà các xã hội cam kết mạnh mẽ để mọi thứ được bền vững, toàn bộ chuỗi cung ứng sẽ hỗ trợ đổi mới liên tục.
Đây là lý do tại sao hiện tại ngày càng có nhiều nguyên vật liệu khác thường đang được xem xét tiềm năng tài nguyên của chúng - kể cả những nguyên liệu mà thông thường cực kỳ khó xử lý. Ví dụ, đệm giường mặc dù không phải là một phần của nguồn MSW điển hình, nhưng lại là một thách thức lớn đối với ngành công nghiệp rác thải, và ở một số quốc gia, các hộ gia đình loại bỏ chúng bất hợp pháp vì chúng rất khó vận chuyển hoặc được xử lý theo cách khác.
Tuy nhiên, nếu các cơ sở đồng xử lý cũng tiếp nhận cả loại rác thải thành thị này - miễn là họ có công nghệ nghiền vụn để xử lý nó - họ có thể thu hồi kim loại cho tái chế tại chỗ, bọt xốp cho tái sử dụng thứ cấp, và bông sợi có thể trộn lẫn để sản xuất nhiên liệu. Điều này có nghĩa là sẽ có ít đệm giường được thải bỏ một cách bất cẩn gây chướng mắt chứ chưa nói đến sự thất thoát tài nguyên, mang lại lợi ích lớn về môi trường đối với hệ sinh thái địa phương, và tăng cường thêm an ninh tài nguyên cho sản xuất xi măng.
Nhiều xã hội không biết rằng điều này hoàn toàn có thể xảy ra từ những nguyên vật liệu mà họ vứt bỏ đi. Một số công ty sản xuất xi măng cũng không biết đến điều đó. Vậy, rác thải đô thị nào có thể được chuyển hóa tiếp theo?
Gary Moore, UNTHA
Nguyễn Thị Kim Lan dịch từ Tạp chí World Cement số tháng 5/2022
ximang.vn
Hiểu rõ hơn về "rác thải"
Một nguyên liệu chỉ trở thành ‘rác thải’ khi không thể làm gì khác được với nó - khi tất cả giá trị hàng hóa đã được khai thác cho tái sử dụng, tái chế và thu hồi năng lượng. Vì vậy rác thải rắn thành thị thải ra bởi các hộ gia đình trên toàn cầu, theo đúng định nghĩa của nó, là một thuật ngữ gây hiểu lầm trong bối cảnh môi trường hiện tại. Ở một số quốc gia, không có gì lạ khi nó được coi là ngoài bãi rác ra không thể đưa đến nơi nào khác. Tuy nhiên, sự thật thì nó rất giàu giá trị.
Ở một số khu vực trên Thế giới, với quy trình phân loại hạn chế ở cấp độ hộ gia đình, MSW sẽ là một nguồn rác thải hỗn hợp, đa dạng và chắc sít.
Vì vậy, mặc dù sự nhiễm bẩn của các loại nguyên vật liệu khác nhau có thể hạn chế khả năng tái sử dụng và tái chế một số thành phần của chúng, chúng vẫn có thể xử lý được vì lợi ích môi trường - sản xuất ra không ít nhiên liệu thay thế. Cơ hội để chuyển hóa chúng thành thứ gì đó mới - và có giá trị - sẽ nhận được ý kiến bàn luận của cộng đồng, đặc biệt là ở những khu vực nơi mà rác thải bị hiểu sai lệch.
Điều này không có nghĩa là việc sản xuất nhiên liệu thay thế đương nhiên được coi là "chiếc chén thánh". Nhưng cũng nên xem xét tới các quốc gia có tư duy tiến bộ hơn, nơi mà hiện tại có thể thực hiện được việc phân loại thông minh hơn.
Ở những khu vực như vậy, MSW đã thay đổi đáng kể trong 7 - 10 năm qua, và tương đối nhẹ, đặc biệt là vì rác thải xanh và hữu cơ được thu gom riêng. Tuy nhiên, nguyên liệu còn lại có thể và vẫn cần được thu hồi để xử lý, với các phần tử còn sót lại không thể tái sử dụng hoặc tái chế, được chuyển hóa thành Năng lượng từ nguyên liệu Rác thải (EfW).
MSW sẽ phát triển như thế nào?
Đây không phải là một cuộc tranh luận mới. Liệu các cá nhân có tham gia nhiều vào lĩnh vực môi trường hay không, hay họ chỉ đơn thuần là đứng ở ngoài lề, có một sự nhất trí chung rằng "rác thải" là không đồng nhất, do đó việc xử lý nó không hề đơn giản, và thái độ đối với nó cũng thay đổi tùy thuộc vào thành phần của nó.
Tuy nhiên, nói đến nó, và giáo dục mọi người về nó, là quan trọng. Vì khi đó, ở các quốc gia mà các chương trình nghị sự xanh đang ở giai đoạn sơ khai, các nhà sản xuất xi măng có thể thúc đẩy sự thay đổi đáng kinh ngạc mà nếu không có thể gây trì hoãn sự tiến triển. Ở các quốc gia mà các xã hội cam kết mạnh mẽ để mọi thứ được bền vững, toàn bộ chuỗi cung ứng sẽ hỗ trợ đổi mới liên tục.
Đây là lý do tại sao hiện tại ngày càng có nhiều nguyên vật liệu khác thường đang được xem xét tiềm năng tài nguyên của chúng - kể cả những nguyên liệu mà thông thường cực kỳ khó xử lý. Ví dụ, đệm giường mặc dù không phải là một phần của nguồn MSW điển hình, nhưng lại là một thách thức lớn đối với ngành công nghiệp rác thải, và ở một số quốc gia, các hộ gia đình loại bỏ chúng bất hợp pháp vì chúng rất khó vận chuyển hoặc được xử lý theo cách khác.
Tuy nhiên, nếu các cơ sở đồng xử lý cũng tiếp nhận cả loại rác thải thành thị này - miễn là họ có công nghệ nghiền vụn để xử lý nó - họ có thể thu hồi kim loại cho tái chế tại chỗ, bọt xốp cho tái sử dụng thứ cấp, và bông sợi có thể trộn lẫn để sản xuất nhiên liệu. Điều này có nghĩa là sẽ có ít đệm giường được thải bỏ một cách bất cẩn gây chướng mắt chứ chưa nói đến sự thất thoát tài nguyên, mang lại lợi ích lớn về môi trường đối với hệ sinh thái địa phương, và tăng cường thêm an ninh tài nguyên cho sản xuất xi măng.
Nhiều xã hội không biết rằng điều này hoàn toàn có thể xảy ra từ những nguyên vật liệu mà họ vứt bỏ đi. Một số công ty sản xuất xi măng cũng không biết đến điều đó. Vậy, rác thải đô thị nào có thể được chuyển hóa tiếp theo?
Gary Moore, UNTHA
Nguyễn Thị Kim Lan dịch từ Tạp chí World Cement số tháng 5/2022
ximang.vn