Cuối năm 2012, tại “lễ trao giải trách nhiệm xã hội doanh nghiệp”, ông Đào Quang Thu (Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, CSR mang tính đạo đức trong kinh doanh, góp phần vào sự phát triển kinh tế bền vững của DN. Để làm tốt CSR thì DN phải tuân thủ những chuẩn mực về bảo vệ môi trường, bình đẳng giới, an toàn lao động, quyền lợi lao động, trả lương công bằng và theo năng suất lao động, đào tạo và phát triển nhân viên, phát triển cộng đồng. Có thể thấy, các DN nào quan tâm và chú trọng đến giá trị đạo đức và tính xã hội trong kinh doanh thì chắc chắn sẽ chiếm ưu thế trong cạnh tranh.
Chị Dung, một du học sinh Anh, cho biết, những DN nào bên Anh có dấu hiệu trốn tránh nghĩa vụ thuế đều bị người Anh “tẩy chay”. Họ không chấp nhận DN thiếu sự chia sẻ cùng cộng đồng. Bởi tất cả các sản phẩm bán ra đều đã bao gồm các chi phí như vậy, DN chỉ là “cầu nối”, chịu trách nhiệm chuyển từ người tiêu dùng đến xã hội thông qua sản phẩm hàng hóa. Đó là ở nước ngoài, còn ở nước ta thì sao ?
Lễ trao giải trách nhiệm xã hội cho một số DN đầu tư nước ngoài tại nước ta
Phần lớn các DN nước ta vẫn còn bị hạn chế khi thực hiện các chuẩn CSR. Thứ nhất, còn khá nhiều vụ vi phạm nghiêm trọng Luật Bảo vệ môi trường, nhất là vi phạm trong chất thải ở các nhà máy, các khu công nghiệp đang ngày một gia tăng. Phần lớn các DN đều hiểu rõ tầm quan trọng của môi trường sống, nhưng do họ đặt lợi ích kinh doanh quá cao nên vẫn “cố tình” vi phạm. Hơn nữa, các quy định và hình thức xử phạt của Luật bảo vệ môi trường (2005) vẫn còn chưa rõ ràng, không đủ sức răn đe.
Thứ hai, Việt Nam là một trong những nước phong kiến nên quan niệm về bình đẳng giới vẫn còn khá lạc hậu,vẫn còn tư tưởng “trọng nam khinh nữ”. Người đàn ông vẫn là trụ cột và có quyền uy nhất trong gia đình, công việc.
Thứ ba, DN luôn tiết kiệm các chi phí không liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là vấn đề an toàn lao động. Chủ yếu các DN thường “theo sau” giải quyết các “hậu quả” của tai nạn lao động.
Thứ tư, chúng ta có khá nhiều Cty hoạt động theo kiểu “gia đình”, khiến mất công bằng trong việc phân công lao động và chi trả lương. Điều này khiến cho việc trả lương vẫn theo “cảm tính” nhiều hơn, chưa có nhiều tính toán khoa học dựa trên năng suất lao động thực tế.
Thứ năm, chi phí cho việc đào tạo và phát triển khả năng của nhân viên chưa được tính toán nhiều vào chi phí chung của DN. Các DN chủ yếu “thả nổi” cho sự đào tạo, khiến cho lao động của DN không mang tính ổn định và luôn trong tình trạng biến động cao.
Thứ sáu, những đóng góp cho xã hội và cộng đồng vẫn chưa thực sự mang tính tự nguyện. Hiện nay, các DN chủ yếu thực hiện do mang tính bắt buộc hoặc từ thiện của lãnh đạo các DN như những đóng góp của bà Dương Thị Bạch Diệp (Chủ tịch HĐQT, Công ty TNHH Diệp Bạch Dương), bà Nguyễn Thị Diệu Hiền (nguyên Giám đốc Công ty TNHH chế biến thủy sản Bình An,....
Một số chuyên gia cho rằng, các DN muốn phát triển bền vững và gây dựng thương hiệu thì vấn đề thực hiện các chuẩn mực CSR là điều vô cùng quan trọng. Nó không những tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường mà còn giảm được chi phí, tăng doanh thu, tăng giá trị thương hiệu, giảm tỷ lệ nhân viên thôi việc, tăng năng suất và thêm cơ hội tiếp cận những thị trường mới.
Theo PL&XH *