» Từ đầu năm 2025 đến nay, thị trường vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Lai Châu liên tục tăng giá, gây áp lực lớn lên cả người dân và doanh nghiệp. Nhiều công trình xây dựng bị dở dang, chi phí đội lên, trong khi giá vật tư chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, khiến không ít chủ đầu tư rơi vào cảnh “tiến thoái lưỡng nan”.
Giá vật liệu xây dựng là yếu tố then chốt quyết định tổng mức đầu tư và tiến độ thi công của các công trình. Khi giá tăng không kiểm soát, cả người dân và doanh nghiệp đều gặp khó trong việc đảm bảo tài chính, cân đối hợp đồng, duy trì tiến độ và chất lượng công trình. Những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến quy mô xây dựng mà còn có thể gây ra hiệu ứng lan rộng đến thị trường tiêu dùng và chỉ số giá cả trên địa bàn tỉnh Lai Châu.
Một hộ dân sinh sống tại TP. Lai Châu cho biết, sau nhiều năm tích góp, gia đình quyết định xây nhà mới để có chỗ ở ổn định. Tuy nhiên, trong quá trình thi công, giá vật liệu tăng chóng mặt khiến toàn bộ kế hoạch bị đảo lộn. Ban đầu, dự tính chi phí khoảng 800 triệu đồng, nhưng với giá vật tư hiện nay, tổng chi phí có thể lên đến gần 1 tỷ đồng, gia đình phải vay mượn thêm mới đủ xoay xở.
Không chỉ người dân, các đơn vị thi công dự án cũng lao đao. Một đại diện doanh nghiệp xây dựng đang thi công dự án trường học trên địa bàn tỉnh cho biết, từ đầu năm đến nay, giá nhiều loại vật liệu xây dựng không chỉ tăng mà còn có thời điểm khan hiếm. Tình trạng này ảnh hưởng rõ rệt đến tiến độ công trình, buộc doanh nghiệp phải điều chỉnh ngân sách, đàm phán lại với đối tác và tìm biện pháp khắc phục để không làm chậm dự án.
Giá vật liệu tăng, ảnh hưởng chi phí xây dựng nhà ở của người dân trên địa bàn tỉnh Lai Châu.
Theo thông tin từ Chi cục Thống kê tỉnh, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng 2,03% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng nhóm nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 1,76% so với bình quân cùng kỳ. Trong tháng 7/2025, CPI toàn tỉnh tăng 0,05% so với tháng trước, tăng 1,47% so với tháng 12/2024 và 1,40% so với cùng kỳ năm 2024; riêng nhóm vật liệu xây dựng tăng 1,73%.
Lý giải về nguyên nhân giá vật liệu xây dựng tăng, đại diện Chi cục Thống kê tỉnh Lai Châu cho biết, các ngành sản xuất vật liệu như sắt thép, xi măng, bê tông… vẫn duy trì mức tăng trưởng ổn định, đảm bảo nguồn cung cơ bản cho thị trường. Tuy nhiên, một số loại vật liệu xây dựng đầu vào quan trọng như cát, đá lại xảy ra khan hiếm cục bộ do nhiều mỏ khai thác bị dừng hoạt động vì hết hạn cấp phép, gây sạt lở hoặc vi phạm quy hoạch. Một số mỏ đủ điều kiện khai thác thì lại vướng thủ tục pháp lý nên không thể đưa vào vận hành kịp thời. Cung không đủ cầu, thị trường vật liệu xây dựng lập tức xuất hiện tình trạng tranh mua, gom hàng, đẩy giá lên cao.
Ngoài ra, chi phí nguyên liệu đầu vào và vận chuyển cũng là nguyên nhân chính khiến giá vật liệu xây dựng tăng. Giá thép tăng do biến động giá phôi, quặng sắt thế giới. Giá nhựa đường tăng theo đà tăng của xăng dầu và chi phí logistics. Xi măng tuy có mức giá ổn định trong tháng 6, nhưng áp lực từ giá điện và than tăng khiến chi phí sản xuất bị đẩy lên cao. Một số đại lý và doanh nghiệp trung gian có tâm lý tích trữ hàng để đầu cơ, cũng làm thị trường thêm biến động trong ngắn hạn.
Trong các nhóm hàng hóa tác động đến chỉ số CPI, nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng có trọng số lớn. Vì vậy, khi giá nhóm này tăng, chỉ số CPI toàn tỉnh cũng bị đẩy lên, góp phần làm tăng mức độ lạm phát. Lạm phát gia tăng kéo theo việc đồng tiền mất giá, giảm sức mua của người dân và làm tăng chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt trong ngành xây dựng, các hợp đồng đã ký theo hình thức trọn gói hoặc cố định đơn giá sẽ chịu rủi ro lớn khi chi phí đầu vào tăng nhanh. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận mà còn gây rối loạn tiến độ thi công, khiến nhà thầu và chủ đầu tư phải tính toán lại phương án tài chính và công nghệ.
Đại diện Chi cục Thống kê cảnh báo, nếu giá vật liệu xây dựng tiếp tục tăng trong thời gian dài, có thể gây ra nhiều hệ lụy như tăng chi phí đầu tư, làm chậm tiến độ, giảm quy mô triển khai dự án, ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh và tính khả thi của các hợp đồng đang triển khai. Về lâu dài, những ảnh hưởng này sẽ tác động tiêu cực đến sự phát triển chung của tỉnh.
Trong bối cảnh đó, việc kiểm soát giá cả vật liệu xây dựng cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng. Cần minh bạch thông tin thị trường, rà soát quy hoạch, đẩy nhanh cấp phép cho các mỏ khai thác hợp pháp, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi găm hàng, đầu cơ. Những giải pháp đồng bộ này sẽ góp phần giúp thị trường ổn định trở lại, đảm bảo tiến độ thi công các công trình, ổn định đời sống người dân và hỗ trợ phục hồi kinh tế một cách bền vững.
Cem.Info
