» Ngày 04/06/2025, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã chính thức tiếp nhận hồ sơ đề nghị điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với sản phẩm thép cốt bê tông nhập khẩu từ Việt Nam. Hồ sơ do Hiệp hội Thép cốt bê tông Hoa Kỳ đệ trình, đồng thời cũng đề cập đến sản phẩm nhập khẩu từ Algeria, Bulgaria và Ai Cập.
Theo Cục Phòng vệ Thương mại, Bộ Công thương, sản phẩm bị đề nghị điều tra là thép cốt bê tông, chủ yếu thuộc các mã HS 7213.10.0000, 7214.20.0000 và 7228.30.8010, cùng với một số mã khác như 7221.00.0017, 7222.11.0001, 7227.90.6030... Nguyên đơn dẫn nguồn số liệu từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (ITC), cho biết trong giai đoạn từ tháng 4/2024 đến tháng 3/2025, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 78.663 tấn thép cốt bê tông sang thị trường Hoa Kỳ, chiếm 8,2% thị phần nhập khẩu của nước này. Đối với cáo buộc bán phá giá, nguyên đơn đề xuất mức thuế chống bán phá giá lên tới 115,44% đối với hàng hóa xuất xứ từ Việt Nam.
Do Hoa Kỳ vẫn xem Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế phi thị trường, DOC có khả năng sử dụng giá trị thay thế từ nước thứ 3 để tính toán biên độ phá giá. Trong vụ việc này, nguyên đơn đề nghị dùng Ai Cập làm quốc gia thay thế, viện dẫn sự tương đồng về trình độ phát triển kinh tế và sự hiện diện của nhiều nhà sản xuất đang bị điều tra trong vụ việc này.
Dù không đưa ra biên độ trợ cấp cụ thể, nguyên đơn liệt kê tới 39 chương trình trợ cấp mà các doanh nghiệp Việt Nam bị cáo buộc đã hưởng lợi, cho rằng các chương trình này gây thiệt hại đáng kể hoặc đe dọa nghiêm trọng đến ngành sản xuất nội địa của Hoa Kỳ. Các chương trình này được phân thành sáu nhóm gồm: nhóm cho vay và hỗ trợ tín dụng với 9 chương trình liên quan đến lãi suất ưu đãi, tín dụng xuất khẩu, hỗ trợ từ ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại nhà nước; nhóm ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp với 11 chương trình áp dụng cho các khu vực đặc biệt, dự án đầu tư cũ/mới, FDI, khấu hao nhanh và chi phí được trừ thuế; nhóm miễn và hoàn thuế nhập khẩu với 7 chương trình liên quan đến nguyên liệu sản xuất, máy móc thiết bị, và hàng hóa vào khu công nghiệp; nhóm ưu đãi về đất đai gồm 5 chương trình miễn/giảm tiền thuê đất và thuế đất tại các khu công nghiệp hoặc vùng được khuyến khích đầu tư; nhóm hỗ trợ tài chính trực tiếp từ Nhà nước với 3 chương trình như xúc tiến xuất khẩu và hỗ trợ đầu tư; cuối cùng là nhóm cung cấp tiện ích với mức giá ưu đãi gồm 4 chương trình cung cấp điện, nước và các dịch vụ cơ bản trong khu công nghiệp.
Theo quy định điều tra thương mại của Hoa Kỳ, quá trình điều tra liên quan đến 2 cơ quan chính: DOC điều tra hành vi bán phá giá và trợ cấp, trong khi ITC đánh giá mức độ thiệt hại đối với ngành sản xuất nội địa. Một sản phẩm chỉ bị áp thuế chống bán phá giá hoặc chống trợ cấp nếu cả DOC và ITC đều đưa ra kết luận khẳng định.
Dự kiến, DOC sẽ đưa ra quyết định về việc có khởi xướng điều tra hay không vào ngày 24/6/2025 (thời hạn này có thể gia hạn). Nếu được khởi xướng, ITC sẽ đưa ra kết luận sơ bộ về thiệt hại trong vòng 45 ngày. Tiếp theo là các kết luận sơ bộ và cuối cùng của DOC về chống bán phá giá/chống trợ cấp, rồi đến kết luận cuối cùng của ITC, trước khi có thể ban hành lệnh áp thuế.
Cục Phòng vệ Thương mại khuyến nghị các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu thép cốt bê tông của Việt Nam cần theo dõi sát diễn biến vụ việc, nghiên cứu kỹ quy trình điều tra và chuẩn bị phương án ứng phó. Đặc biệt, cần hợp tác đầy đủ với cơ quan điều tra Hoa Kỳ. Trong trường hợp bị coi là không hợp tác hoặc hợp tác không đầy đủ, doanh nghiệp có thể bị áp dụng biện pháp sử dụng dữ liệu sẵn có bất lợi (Adverse Facts Available - AFA), dẫn đến việc bị áp mức thuế cáo buộc cao nhất.
Doanh nghiệp cũng nên chủ động đăng ký tài khoản trên hệ thống điện tử IA ACCESS của DOC để kịp thời cập nhật thông tin và nộp hồ sơ đúng hạn. Đồng thời, cần phối hợp chặt chẽ với Cục Phòng vệ Thương mại để nhận được sự hỗ trợ chuyên môn và pháp lý phù hợp trong suốt quá trình điều tra.
ximang.vn (TH/ Hải quan)
