» Tại phiên thảo luận sáng 28/5 về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, nhiều ý kiến đã đề xuất bổ sung quy định bắt buộc dán nhãn năng lượng đối với vật liệu xây dựng. Đây được xem là một trong những giải pháp trọng tâm nhằm tăng hiệu quả sử dụng năng lượng trong lĩnh vực xây dựng là ngành đang tiêu thụ lượng điện năng lớn nhất hiện nay.
Theo đánh giá, lĩnh vực xây dựng chiếm hơn 36% tổng tiêu thụ năng lượng toàn cầu và phát thải gần 40% lượng CO₂. Tại Việt Nam, hơn 60% điện năng trong các công trình được sử dụng cho hệ thống điều hòa và chiếu sáng, phần lớn do vật liệu xây dựng chưa đáp ứng tiêu chuẩn tiết kiệm năng lượng. Việc đưa ra quy định dán nhãn năng lượng bắt buộc cho các loại vật liệu như kính xây dựng, vật liệu cách nhiệt, vật liệu bao che... được cho là sẽ giúp cắt giảm đáng kể mức tiêu thụ điện, đồng thời góp phần bảo vệ ngân sách nhà nước, đặc biệt tại các công trình công.
Một số ý kiến cũng cho rằng, việc dán nhãn năng lượng cần đi kèm với việc xây dựng bộ tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia đồng bộ với quốc tế, xã hội hóa hoạt động thử nghiệm và chứng nhận. Tại các nước phát triển như EU, Mỹ, Nhật Bản, Singapore đã áp dụng việc dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng từ lâu, không chỉ để tiết kiệm năng lượng mà còn để nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp trong nước. Tuy nhiên, để áp dụng hiệu quả tại Việt Nam, cần sớm ban hành hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia, xây dựng lộ trình dán nhãn bắt buộc đối với các vật liệu có ảnh hưởng lớn đến tiêu thụ điện như kính xây dựng, vật liệu cách nhiệt, vật liệu bao che công trình...
Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề xuất ứng dụng mã QR truy xuất nguồn gốc và thông tin hiệu suất năng lượng của vật liệu, giúp người tiêu dùng dễ dàng đánh giá sản phẩm mà không cần chuyên môn kỹ thuật.
Đồng thời, cần có cơ chế hậu kiểm chặt chẽ, xử lý nghiêm các trường hợp gian lận hoặc không tuân thủ. Nhiều đại biểu cho rằng cần bổ sung các quy định rõ ràng về trách nhiệm kiểm tra, giám sát và xử phạt đối với các trường hợp không tuân thủ quy định dán nhãn. Đặc biệt trong môi trường thương mại điện tử, việc công khai thông tin và danh sách vi phạm là cần thiết để bảo vệ người tiêu dùng và tạo áp lực tuân thủ lên doanh nghiệp.
Bên cạnh nội dung về vật liệu xây dựng, phiên thảo luận cũng ghi nhận các đề xuất liên quan đến cơ chế tài chính hỗ trợ sử dụng năng lượng hiệu quả, phát triển mô hình doanh nghiệp dịch vụ năng lượng và thành lập Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Đây là những giải pháp được đánh giá là thiết thực nhằm thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đồng thời đảm bảo an ninh năng lượng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Việc đưa quy định dán nhãn năng lượng bắt buộc cho vật liệu xây dựng vào luật không chỉ mang lại lợi ích về mặt tiết kiệm điện, mà còn tạo động lực thúc đẩy ngành Xây dựng chuyển đổi theo hướng xanh, thông minh và bền vững hơn trong giai đoạn tới.
ximang.vn (TH)
