» Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 66.4/2025/NQ-CP ngày 21/9/2025 nhằm đưa ra các cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024. Đây được xem là bước đi quan trọng để bảo đảm nguồn vật liệu xây dựng cho các dự án trọng điểm, đồng thời duy trì sự ổn định trong công tác quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản.
Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024 đặt ra nhiều yêu cầu chặt chẽ về khai thác, quản lý tài nguyên. Tuy nhiên, khi đi vào thực tiễn, nhiều dự án đầu tư công, dự án PPP và công trình trọng điểm gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn vật liệu xây dựng. Nghị quyết 66.4/2025/NQ-CP ra đời chính là công cụ pháp lý giúp tháo gỡ kịp thời, bảo đảm tiến độ công trình và an toàn khai thác khoáng sản theo quy định.
Theo Nghị quyết, Chính phủ cho phép khai thác khoáng sản nhóm IV phục vụ các dự án đầu tư công, dự án PPP, công trình trọng điểm quốc gia, công trình phát triển kinh tế - xã hội thuộc thẩm quyền quyết định của địa phương, cũng như các công trình xây dựng khẩn cấp và nhiệm vụ phòng chống thiên tai. Việc khai thác và thăm dò khoáng sản nhóm III, IV trong các trường hợp này sẽ được áp dụng cơ chế đặc thù, giảm bớt nhiều thủ tục hành chính như không cần quyết định chủ trương đầu tư, không phải căn cứ quy hoạch sử dụng đất hay thực hiện thủ tục môi trường phức tạp. Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền cấp phép thăm dò, khai thác cho nhà thầu, nhà đầu tư đáp ứng đủ điều kiện, với yêu cầu khai thác chỉ phục vụ đúng mục tiêu dự án.
Bên cạnh đó, Nghị quyết cho phép gia hạn hoặc điều chỉnh giấy phép khai thác đối với các mỏ khoáng sản nhóm III, IV đang hoạt động để tăng công suất, đáp ứng nhu cầu vật liệu xây dựng cho dự án nhưng không vượt quá 50% đối với cát, sỏi lòng sông và không giới hạn đối với các loại khoáng sản khác trong nhóm. Các thủ tục về điều chỉnh chủ trương đầu tư hay đánh giá tác động môi trường cũng được miễn giảm nhằm rút ngắn thời gian triển khai.
Trong trường hợp khẩn cấp về thiên tai, dịch bệnh, an ninh, quốc phòng, Nghị quyết cho phép khai thác khoáng sản nhóm III, IV mà không cần thủ tục cấp phép thông thường, song các đơn vị thực hiện phải báo cáo UBND cấp tỉnh về khối lượng, vị trí, loại khoáng sản sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Đồng thời, một số khu vực khai thác được phép khoanh định là khu vực không đấu giá quyền khai thác, bao gồm các mỏ khoáng sản phục vụ trực tiếp cho dự án trọng điểm, cũng như các mỏ đá vôi, sét, phụ gia sản xuất xi măng đã nằm trong quy hoạch được phê duyệt.
Đối với các giấy phép đã cấp trước ngày 01/07/2025 nhưng chưa phù hợp với tiêu chí đấu giá quyền khai thác, Nghị quyết cho phép tiếp tục triển khai thăm dò, công nhận kết quả thăm dò và khai thác nếu đáp ứng điều kiện về cung cấp vật liệu cho dự án và phù hợp với quy hoạch tỉnh. Những vi phạm trong quá trình khai thác vẫn phải xử lý theo quy định pháp luật. Đặc biệt, các mỏ vật liệu xây dựng khai thác theo cơ chế tại Nghị quyết số 106/2023/QH15 cũng được điều chỉnh linh hoạt để điều tiết khoáng sản phục vụ cho nhiều dự án quan trọng khác.
Nghị quyết còn bổ sung quy định cho phép điều chỉnh giấy phép khai thác với nội dung chế biến, mục đích sử dụng, tiêu thụ khoáng sản trong trường hợp thực tế không phù hợp với quy định cũ, cũng như cho phép cấp phép khai thác theo hồ sơ đã nộp đối với các trường hợp nộp trước thời điểm Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch khoáng sản.
Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm đầu mối tiếp nhận, tổng hợp và xử lý vướng mắc, đồng thời phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương để rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung pháp luật liên quan. Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 21/9/2025 và được áp dụng đến hết ngày 28/02/2027.
Cem.Info
