» Hiệp hội Tro bay Vương quốc Anh (UKQAA) khẳng định quốc gia này đã sẵn sàng dẫn đầu thế giới trong việc tận dụng nguồn tro bay từ than đá được tích trữ nhiều thập kỷ qua tại các bãi chứa để sản xuất xi măng và bê tông bền vững.
Việc khai thác và xử lý tro bay tích trữ lâu năm đang trở thành giải pháp quan trọng giúp lĩnh vực xi măng và bê tông giảm phát thải, đồng thời bảo đảm nguồn cung vật liệu thay thế xi măng (SCM) cho tương lai. Với trữ lượng trên 100 triệu tấn tro bay còn lại sau nhiều thập kỷ sản xuất điện từ than, Vương quốc Anh đang đứng trước cơ hội biến nguồn tài nguyên từng bị bỏ quên thành động lực phát triển bền vững, phù hợp với mục tiêu nền kinh tế phát thải thấp.
Khối lượng lớn tro bay từ than đá tích trữ nhiều thập kỷ tại các nhà máy điện có thể được xử lý đạt tiêu chuẩn Vương quốc Anh và châu Âu để sử dụng trong xi măng và bê tông.
Các thử nghiệm tại nhà máy thí điểm do UKQAA phối hợp cùng Công ty Atritor (Vương quốc Anh) và ST Equipment & Technology (Hoa Kỳ) đã chứng minh tro bay từ than đá, vốn được tích trữ hàng chục năm tại các bãi chứa của nhà máy nhiệt điện, hoàn toàn có thể xử lý đạt tiêu chuẩn Vương quốc Anh và châu Âu để ứng dụng trong sản xuất xi măng và bê tông. Quy trình công nghệ gồm sấy khô, tách kết khối tại nhà máy Atritor, sau đó chuyển sang nhà máy của STET để loại bỏ than chưa cháy hết. Sản phẩm đầu ra có tính pozzolan, phù hợp làm phụ gia xi măng phát thải thấp và trực tiếp cho sản xuất bê tông thương phẩm.
Hiện nay, gần như toàn bộ nhu cầu SCM của Vương quốc Anh đều phải nhập khẩu; nếu các lò cao cuối cùng ở Scunthorpe ngừng hoạt động, con số này sẽ đạt 100%. Trong khi đó, lượng tro bay tích trữ tại Vương quốc Anh ước tính trên 100 triệu tấn, đây là một nguồn tài nguyên có thể giúp giảm đáng kể rủi ro phụ thuộc nhập khẩu. Hiện đang có hai dự án đầu tư quy mô đáng kể được khởi động, kỳ vọng tạo bước ngoặt cho ngành.
Tại Yorkshire, Tập đoàn Drax đã ký thỏa thuận hợp tác 20 năm với Power Minerals Ltd nhằm phát triển một nhà máy hiện đại xử lý hàng triệu tấn tro bay tích trữ thành SCM, dự kiến bắt đầu sản xuất cuối năm 2026. Tại Cheshire, Tập đoàn TITAN đầu tư cơ sở mới tại khu vực nhà máy điện Fiddlers Ferry cũ, ứng dụng công nghệ độc quyền để chế biến tro bay từ các hồ chứa, dự kiến vận hành từ năm 2027.
Tiến sĩ Nigel Cooke, Giám đốc UKQAA nhận định, sau quá trình thử nghiệm dài và đầu tư đáng kể, chúng tôi đã sẵn sàng chứng minh với Chính phủ rằng đây là giải pháp phù hợp với mục tiêu nền kinh tế phát thải thấp. Các dự án mới không chỉ tạo công ăn việc làm chất lượng cao mà còn mở ra ngành kinh doanh từng bị coi là lỗi thời.
Theo UKQAA, mỗi tấn tro bay từ than đá thay thế xi măng có thể giúp giảm khoảng 760 kg CO₂ và tiết kiệm 1,6 tấn nguyên liệu thô. Hai dự án tại Drax và Fiddlers Ferry dự kiến tránh phát thải khoảng 500.000 tấn CO₂ mỗi năm. Trong thập kỷ qua, UKQAA đã thúc đẩy nghiên cứu về đặc tính của tro bay, đồng thời vận động để nguồn tro bay này được bảo vệ trong quy hoạch quốc gia. Chính phủ Anh đã ghi nhận vai trò của CDFA trong bản sửa đổi mới nhất của Khung chính sách quy hoạch quốc gia (NPPF).
Tiến sĩ Cooke nhấn mạnh, việc xử lý các bãi tro bay tích trữ lâu năm có thể đáp ứng tới 50% nhu cầu SCM của Vương quốc Anh trong nhiều thập kỷ tới, thậm chí cao hơn nếu được đầu tư thêm công suất xử lý. Vấn đề lớn nhất hiện nay là các thủ tục quy hoạch kéo dài. Chúng tôi đã có thiết kế, vốn đầu tư và tài nguyên, điều cần thiết là Chính phủ phải rút ngắn quá trình phê duyệt để biến tiềm năng thành hiện thực.
Chiến lược phát triển hạ tầng trong 10 năm tới của Chính phủ Anh hướng tới hàng loạt dự án lớn, ưu tiên ngành công nghiệp nội địa và mục tiêu khử carbon. Việc thúc đẩy sử dụng SCM từ tro bay tích trữ không chỉ giúp giảm phát thải mà còn bảo vệ chuỗi cung ứng cho ngành Xây dựng.
Cem.Info