Nắm bắt xu thế thị trường là hướng tới các sản phẩm thân thiện với môi trường, năm 2015, Hợp tác xã (HTX) gạch không nung Tam Đường đã đầu tư dây chuyền sản xuất trị giá 1,5 tỷ đồng. Đây là HTX đầu tiên trên địa bàn huyện mạnh dạn đầu tư vào lĩnh vực sản xuất gạch không nung. Công suất tối đa máy có thể sản xuất 1,2 vạn viên/ngày. Gạch không nung có kích thước dài, rộng cao khác nhau (21cm, 10cm và 6,5cm). Từ đầu năm đến nay, HTX đã cung cấp với số lượng lớn cho các công trình xây dựng, sửa chữa trên địa bàn các xã: Sơn Bình, Khun Há, Hồ Thầu, Bản Giang và Nùng Nàng.
Công nhân Công ty TNHH Một thành viên Hoàng Hiếu sản xuất gạch không nung.
Chúng tôi gặp anh Nguyễn Văn Kiên, thị trấn Tam Đường khi anh đang đặt mua gạch không nung về xây dựng nhà ở. Hỏi lý do lựa chọn loại gạch này, anh Kiên cho biết, nhờ người bạn có kinh nghiệm trong xây dựng chỉ dẫn các lợi ích của gạch không nung (độ bền cao, thân thiện với môi trường). Hiện nay có rất nhiều người dân trong huyện lựa chọn sử dụng gạch không nung trong xây dựng công trình nhà ở… Nên gia đình tôi quyết định sử dụng gạch không nung với mong muốn có được ngôi nhà đẹp, chất lượng”.
Rời HTX gạch không nung Tam Đường, chúng tôi ghé thăm xưởng sản xuất gạch không nung của Công ty TNHH Một thành viên Hoàng Hiếu (xã Bình Lư). Tham gia hoạt động trong lĩnh vực xây dựng các công trình trụ sở nhiều năm, Công ty nhận thấy việc sử dụng các loại vật liệu giảm thiểu ô nhiễm môi trường là rất cần thiết. Xuất phát từ nhu cầu của thực tế hiện nay, các công trình đầu tư của nhà nước, cá nhân đều chuộng nguyên liệu thân thiện với môi trường, tháng 5 vừa qua, Công ty đầu tư máy móc sản xuất gạch không nung. Ông Phạm Hồng Chung - Giám đốc Công ty cho biết: “Hệ thống máy ép gạch không nung thủy lực bằng điện tạo độ gắn kết bền chặt cho liên kết các nguyên vật liệu, tạo độ rắn chắc cho viên gạch. Dây chuyền sản xuất này không tạo nên khói bụi gây ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, Công ty cũng lắp đặt hệ thống tưới nước giảm bụi của ximăng trong quá trình mở bao để pha trộn với các nguyên vật liệu khác”.
Thực hiện Công văn số 49/UBND-XD ngày 12/1/2017 của UBND tỉnh về sử dụng vật liệu không nung trên địa bàn toàn tỉnh, huyện Tam Đường đã triển khai đến các phòng, ban chuyên môn dần thực hiện đối với các công trình đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách, các nguồn vốn khác. Khuyến khích các HTX, công ty có điều kiện, năng lực đầu tư sản xuất dòng sản phẩm gạch không nung đảm bảo cung ứng cho thị trường, công trình đầu tư. Sản phẩm gạch không nung phải phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn đã quy định. Đối với các đơn vị, cá nhân sản xuất gạch đất nung bằng lò thủ công, lò thủ công cải tiến, lò vòng, lò vòng cải tiến hay lò đứng liên tục sẽ không được cấp phép đầu tư hoạt động mới. Đồng thời, rà soát và tổ chức lại các cơ sở sản xuất gạch đất sét nung, khuyến khích chuyển đổi sang sản xuất gạch không nung.
Trước đây trên địa bàn huyện Tam Đường có sản phẩm gạch không nung là gạch papanh, vật liệu tạo thành từ ximăng, cát và phế thải công nghiệp là xỉ than, vôi bột. Loại gạch này không chịu được cường độ cao, chủ yếu dùng làm tường bao, công trình phụ, chăn nuôi với tần suất tường ít chịu lực. Hiện nay, dòng sản phẩm này được cải tiến với công nghệ cao hơn, nguyên vật liệu tốt hơn dẫn đến sản phẩm có tính chịu lực cao hơn. Và, ở hầu khắp các xã, thị trấn trong huyện đều có cơ sở sản xuất loại gạch này. Giá thành đầu tư hệ thống máy tạo nên dòng gạch này từ 100 triệu đồng trở lên. Đối với nhiều hộ có nguồn kinh tế eo hẹp thì loại gạch papanh không nung này là sự lựa chọn tối ưu cho xây dựng ngôi nhà kiên cố.
Nếu gạch đất sét nung sử dụng nguyên liệu chính là đất, gây ô nhiễm môi trường trong quá trình nung đốt thì gạch không nung hiện nay có nhiều ưu điểm nổi trội: không gây ô nhiễm môi trường, sử dụng nguyên liệu là mạt đá và ximăng; việc sử dụng điện trong quá trình ép thủy lực tạo cho gạch độ chịu lực cao hơn. Ngoài những ưu điểm nêu trên, gạch không nung còn có giá thành rẻ hơn từ 300 - 350 đồng/viên so với gạch đất sét nung. Giá thành của gạch không nung hiện tại là 1.200 đồng/viên.
Ông Hoàng Nguyên Lý - Phó trưởng Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện cho biết: “Gạch không nung là dòng sản phẩm giảm thiểu tối đa tiêu hao năng lượng, bảo vệ, cải thiện môi trường sạch, đẹp. Hiện nay, xu thế đang là hướng tới nền sản xuất theo “công nghệ sạch” được xem là một công cụ hữu hiệu giúp các đơn vị kinh doanh giải quyết đồng thời bài toán hiệu quả kinh tế và môi trường, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững. Đây cũng là hướng đi đúng giúp các công ty, cơ sở sản xuất giảm chi phí trong sản xuất, giảm nhân công, tăng lợi nhuận”.
Gạch không nung nói riêng và các sản phẩm thân thiện với môi trường đang góp phần giảm thiểu khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính và ô nhiễm môi trường. Đồng thời, giúp các cơ sở sản xuất giảm chi phí xử lý phế thải công nghiệp, tiết kiệm nhiên liệu, chi phí, đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Bích Ngọc (TH/ Báo Lai Châu)