» Trước lộ trình thiết lập thị trường carbon bắt buộc tại Việt Nam, các doanh nghiệp ngành Vật liệu xây dựng đang có những bước chuẩn bị tích cực. Trong đó, Công ty CP Xi măng Fico Tây Ninh (Fico-YTL) là một trong những đơn vị đầu tiên hoàn tất kiểm kê và báo cáo phát thải khí nhà kính theo đúng quy định.
Việc các doanh nghiệp xi măng tham gia thị trường carbon không chỉ là yêu cầu tuân thủ pháp lý, mà còn phản ánh sự chuyển đổi trong tư duy sản xuất từ mô hình truyền thống sang mô hình phát triển bền vững. Quá trình này gắn liền với các bước kiểm kê phát thải bài bản, nhằm thích ứng với xu hướng giảm phát thải dài hạn. Trong bối cảnh ngành Xi măng tiêu thụ nhiều năng lượng và phát thải lớn, những doanh nghiệp như Fico-YTL cần chủ động đi trước nếu muốn duy trì năng lực cạnh tranh
Cuối tháng 3 vừa qua, Fico-YTL đã nộp báo cáo phát thải khí nhà kính phạm vi 1 và 2, đánh dấu sự sẵn sàng gia nhập thị trường carbon. Đây là bước đi quan trọng, thể hiện sự chủ động trong việc tuân thủ chính sách phát thải và định hướng phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Ngay từ năm 2020, Fico-YTL đã bắt đầu đo lường phát thải. Đến năm 2023, doanh nghiệp ghi nhận mức phát thải chỉ còn 486 kg CO₂/tấn xi măng, thấp hơn cả mục tiêu quốc gia đến năm 2050 là 550 kg CO₂/tấn. Kết quả này đạt được nhờ việc triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tích hợp.
Fico-YTL thực hiện đánh giá vòng đời sản phẩm (LCA) và công bố báo cáo tuyên bố môi trường sản Phẩm (EPDs) cho tất cả sản phẩm xi măng.
Fico-YTL không chỉ áp dụng một biện pháp đơn lẻ mà thực hiện các giải pháp như lựa chọn nguyên liệu thay thế theo mô hình kinh tế tuần hoàn, đầu tư nâng cấp thiết bị và ứng dụng công nghệ số để tối ưu hóa tiêu thụ năng lượng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp đang tăng cường tái sử dụng nhiệt khí thải, phát triển hệ thống điện mặt trời và nghiên cứu công nghệ thu giữ - sử dụng - lưu trữ carbon (CCUS).
Từ 2023 đến 2024, Fico-YTL đã hoàn tất đánh giá vòng đời sản phẩm (LCA) và công bố các bản tuyên bố môi trường sản phẩm (EPD) cho toàn bộ danh mục xi măng được sản xuất tại các nhà máy ở Tây Ninh, TP.HCM và Bình Dương. Đây là những bước chuẩn hóa giúp minh bạch hóa thông tin môi trường trong chuỗi giá trị.
Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp xi măng như SCG và VICEM đang triển khai các giải pháp xi măng bền vững, việc phát triển sản phẩm ít phát thải không chỉ giúp Fico-YTL giảm tác động môi trường mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh. Theo đại diện doanh nghiệp, các dòng xi măng ít phát thải của Fico-YTL vẫn đảm bảo chất lượng, thậm chí có một số chỉ tiêu kỹ thuật vượt trội so với sản phẩm thông thường. Đây là cơ sở để khuyến khích khách hàng chuyển sang sử dụng vật liệu xây dựng thân thiện môi trường mà không ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng.
Với vai trò là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực giảm phát thải ngành Xi măng, Fico-YTL cho rằng việc hình thành một cơ chế thị trường carbon công bằng và minh bạch là rất cần thiết. Doanh nghiệp kiến nghị xây dựng bộ tiêu chuẩn thống nhất về đo lường, kiểm kê và báo cáo phát thải khí nhà kính. Đồng thời, cần có cơ chế phân bổ hạn ngạch linh hoạt, phù hợp với đặc thù của từng ngành sản xuất trong đó có xi măng để đảm bảo công bằng và khả thi khi áp dụng.
Fico-YTL cũng đề xuất điều chỉnh cơ cấu ngành Xi măng nhằm tránh dư thừa công suất, cạnh tranh không lành mạnh và gia tăng phát thải không cần thiết. Ngoài ra, việc tăng cường truyền thông chính thống được xem là cần thiết để nâng cao nhận thức, giúp doanh nghiệp hiểu rõ và tiếp cận đúng về tín chỉ carbon trong quá trình chuyển đổi.
ximang.vn (TH)
