Trong niềm vinh dự, tự hào và cũng thật xúc động đối với những cán bộ Công đoàn, ngày thành lập Công đoàn VICEM 30/5 chính là ngày cách đây 67 năm, năm 1957 Bác Hồ về thăm Nhà máy Xi măng Hải Phòng. Tại đây Bác Hồ đã thăm hỏi cán bộ CNVC lao động về tình hình việc làm, đời sống. Bác nói: “Hãy sản xuất thật nhiều xi măng cho Tổ quốc” để xây dựng đất nước sau cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp thắng lợi, góp phần xây dựng và kiến thiết đất nước, vì sự nghiệp thống nhất đất nước, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội trên đất nước Việt Nam.
Xi măng Hải Phòng - cái nôi của ngành công nghiệp xi măng Việt Nam, nơi đã tôi luyện nên những người cộng sản chân chính, đồng chí Nguyễn Đức Cảnh - lãnh tụ đầu tiên của Tổ chức Công hội đỏ Bắc kỳ và giai cấp công nhân Việt Nam về trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng. Một trong những dấu ấn hùng hồn nhất, điển hình nhất của phong trào cách mạng là cuộc biểu tình, đình công lớn của công nhân xi măng diễn ra ngày 8 tháng Giêng năm 1930, dưới sự lãnh đạo của Chi bộ Đảng và Công hội Đỏ Xi măng Hải Phòng.
Cuộc đấu tranh có trên 2.000 người tham gia với mục tiêu đòi tăng lương, giảm giờ làm, chống đánh đập, chống cúp phạt và ủng hộ cuộc bãi công của công nhân Nhà máy dệt Nam Định, công nhân hãng AVIA Hà Nội và nhiều phong trào đấu tranh khác đã đi đến thắng lợi. Cuộc đấu tranh diễn ra trên phạm vi toàn Nhà máy, kéo dài suốt 24 giờ đồng hồ, đã gây cho bọn chủ bao hoang mang, bối rối và buộc chúng phải chấp nhận các yêu sách của công nhân Xi măng Hải Phòng.
Hòa bình lập lại, Xi măng Hải Phòng là nơi cung cấp cán bộ nguồn cho đất nước, để rồi sau này biết bao thế hệ cán bộ công nhân xi măng đã tỏa đi khắp nơi xây dựng những công trình xi măng thế kỷ, góp phần vào công cuộc thống nhất Tổ quốc và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay…
Từ ý nghĩa to lớn đó, tại Đại hội Công đoàn Liên hiệp các xí nghiệp Xi măng lần thứ nhất năm 1984 (tiền thân của Công đoàn VICEM ngày nay) đã quyết định lấy ngày mùng 8 tháng Giêng hàng năm làm ngày truyền thống công nhân xi măng Việt Nam và sau này Chính phủ đã có Quyết định số: 667 QĐ/TTg ngày 31/5/2004, lấy ngày mùng 8 tháng Giêng hàng năm là ngày truyền thống ngành xi măng Việt Nam.
Sự kiện đấu tranh giành thắng lợi của công nhân, lao động Xi măng Hải Phòng có ý nghĩa quan trọng, tác động mạnh mẽ đến phong trào công nhân lao động của Thành phố Hải Phòng và cả nước, vì quyền sống và quyền tự do của đông đảo công nhân, lao động, nó càng có ý nghĩa, chứng minh vai trò sự ra đời và sự lãnh đạo đúng đắn của Tổng Công hội Đỏ Bắc kỳ (28/7/1929) - tiền thân của Tổ chức Công đoàn Việt Nam ngày nay.
Tiếp nối truyền thống cách mạng vẻ vang của công nhân xi măng, tổ chức Công đoàn VICEM ra đời là người đại diện xứng đáng cho CNVC lao động toàn ngành, động viên tuyên truyền giáo dục hàng chục ngàn công nhân lao động phát huy vai trò làm chủ tập thể, hăng say lao động sản xuất công tác với quyết tâm biến chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong sản xuất, chiến đấu thời kỳ chống Mỹ cứu nước, thành phong trào thi đua sôi nổi sản xuất với năng suất cao, chất lượng tốt để phục vụ xây dựng các công trình cho đất nước, đặc biệt sản xuất xi măng chất lượng cao để xây dựng Lăng và Bảo tàng Hồ Chí Minh, thủy điện Hòa Bình, thủy điện Sơn La, các tổ hợp xây dựng hiện đại, xây dựng cầu, đường giao thông, xây dựng các công trình quốc phòng nơi biên giới, hải đảo.
Thực hiện đường lối đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo, đất nước có những bước chuyển mình thay đổi, cả nước là một công trường xây dựng, ngành xi măng bước vào thời kỳ tăng tốc phát triển, đã có biết bao cán bộ Công đoàn sát cánh cùng với đội ngũ CNVCLĐ lăn lộn trên công trường xây dựng các Nhà máy xi măng trọng điểm như: Xi măng Bỉm Sơn, Hoàng Thạch, Hà Tiên, Bút Sơn, Hoàng Mai, Tam Điệp và hàng loạt các nhà máy mới, các dự án xi măng mới được hoàn thành và đi vào hoạt động, đã góp phần cùng Tổng Công ty nâng cao sản lượng phục vụ nhu cầu xi măng ngày càng tăng cao của toàn xã hội, đáp ứng yêu cầu xây dựng vì sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Trải qua 35 năm xây dựng và trưởng thành, Công đoàn VICEM đã khẳng định được vị trí và vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình luôn là người đại diện tin cậy duy nhất của công nhân, lao động, đã thường xuyên làm tốt công tác vận động đông đảo đội ngũ công nhân xi măng nâng cao ý thức và bản lĩnh chính trị, luôn trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyên truyền các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước và các nghị quyết của Công đoàn các cấp đến CNVC lao động thông qua nhiều hình thức như: Thi tìm hiểu kiến thức pháp luật, phổ biến thời sự chính sách, thông tin qua báo chí, truyền hình, thi tìm hiểu Bộ luật Hình sự, Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Giao thông đường bộ, Luật Phòng chống ma túy, thi An toàn vệ sinh viên giỏi, hội thi gia đình hạnh phúc, thi tìm hiểu về Công đoàn Xây dựng Việt Nam.
Đặc biệt cuộc thi tìm hiểu về Công đoàn Việt Nam 80 năm một chặng đường lịch sử, Công đoàn VICEM đạt giải nhất toàn ngành xây dựng. Ngoài việc tuyên truyền, Công đoàn Tổng Công ty và các công đoàn cơ sở trực thuộc còn chủ động tập huấn nâng cao kiến thức, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn, tay nghề cho CNVC lao động và kỹ năng hoạt động Công đoàn. Chỉ tính 5 năm gần đây, Công đoàn VICEM đã tổ chức được 67 đợt tập huấn nghiệp vụ cho trên 3.200 cán bộ Công đoàn từ Tổ trưởng Công đoàn trở lên đến BCH Công đoàn Tổng Công ty, cũng như hướng dẫn nghiệp vụ tài chính, ủy ban kiểm tra, công tác nữ công, công tác thi đua, tuyên giáo… hàng năm đều triển khai sơ - tổng kết và khen thưởng kịp thời nên đã động viên, thu hút, lôi cuốn đông đảo các tập thể, cá nhân tham gia tích cực phong trào.
Hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, triển khai thực hiện Chỉ thị số 03 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập, làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, gắn với việc thực hiện NQ20 TW6 khóa X của Đảng về “Tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” và Chỉ thị số 22 của Ban Bí thư Trung ương về việc “Xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong các doanh nghiệp”, Công đoàn Tổng Công ty và các đơn vị thành viên nhận thức một cách sâu sắc và nghiêm túc triển khai sâu rộng trong toàn thể đoàn viên CNVCLĐ, đã mang lại kết quả đáng khích lệ.
Công đoàn VICEM luôn xác định công tác thi đua, khen thưởng là động lực phát triển, là biện pháp quan trọng để nâng cao tinh thần, ý chí vươn lên của người lao động, thúc đẩy sản xuất kinh đoanh và hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao. Ghi sâu lời dạy của Bác Hồ kính yêu: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, Công đoàn Tổng Công ty thường xuyên phối hợp chặt chẽ với chuyên môn, tổ chức phát động phong trào thi đua với nhiều hình thức phong phú và nội dung đa dạng như: Phong trào thi đua Quốc tế hữu nghị Việt Xô trên công trình Xi măng Bỉm Sơn, phong trào thi đua liên ngành giữa Tổng Công ty và các đơn vị trong ngành xây dựng tại công trình xây dựng Xi măng Hải Phòng, Bỉm Sơn, Tam Điệp, Hoàng Mai, Bút Sơn, Hoàng Thạch, Bình Phước…, phong trào học tập điển hình tổ đá nhỏ cá A Nhà máy Xi măng Hải Phòng trước đây, đến phong trào mở rộng thị trường, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm xi măng; phong trào sáng kiến ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ; phong trào thi đua với năng suất, chất lượng và hiệu quả cao, phong trào thi đua chạy lò dài ngày, phong trào tiết kiệm chi phí, giảm giá thành sản phẩm, phong trào Xanh - Sạch - Đẹp - Đảm bảo ATVSLĐ và môi trường… các phong trào thi đua đã mang lại hiệu quả tích cực.
Chỉ thống kê 5 năm gần đây, từ 2010 đến 2014, toàn Tổng Công ty đã có 3.433 sáng kiến, cải tiến quản lý, cải tiến kỹ thuật, được áp dụng làm lợi trên 345 tỷ đồng, 86 đề tài khoa học được triển khai cùng với phong trào tiết kiệm tập trung vào giảm các định mức tiêu hao than, điện, dầu, chi phí lưu thông hàng hóa… đã làm lợi trên 539 tỷ đồng.
Thông qua phong trào thi đua lao động giỏi hàng năm, nhiều tập thể, cá nhân cán bộ, đoàn viên CNVCLĐ được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động, được Chính phủ và các bộ, ngành, Đảng ủy Khối DNTW, Tổng LĐLĐ Việt nam, UBND các địa phương tặng Cờ thi đua và Bằng khen; Tổng Công ty và các cơ sở đã khen thưởng cho hàng trăm tập thể và hàng nghìn CNVCLĐ đạt các thành tích xuất sắc trong phong trào này.
Đặc biệt, 5 năm gần đây, đã có 52 kỹ sư và công nhân được tặng bằng lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Đến nay, các nhà máy xi măng trong VICEM đã thống nhất áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001-2008, hầu hết các đơn vị đã được cấp chứng chỉ hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001-2004 và đang tích cực hưởng ứng phong trào cải thiện, nâng cao điều kiện sống và làm việc cho công nhân, lao động do Bộ Xây dựng và Công đoàn ngành xây dựng phát động.
Một mảng chuyên đề lớn được Công đoàn Tổng Công ty quan tâm là công tác bảo hộ lao động. Hàng năm, từ cơ sở đến Tổng Công ty, Ban chấp hành Công đoàn phối hợp với chuyên môn xây dựng và thực hiện kế hoạch BHLĐ, đã chi bình quân cho công tác này từ 18-20 tỷ đồng/năm. Bên cạnh đó, phối hợp tổ chức tốt công tác huấn luyện an toàn, kiểm tra, kiểm định máy móc thiết bị, xây dựng quy trình vận hành, nội quy, quy định an toàn; thường xuyên tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ và chỉ đạo hoạt động của mạng lưới An toàn vệ sinh viên, quan tâm trang bị dụng cụ, phương tiện bảo vệ cá nhân người lao động…
Về hoạt động Công đoàn, trong nhiều năm qua, Công đoàn VICEM luôn được cấp trên đánh giá là Công đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; từ năm 1996 đến năm 2014, Công đoàn VICEM liên tục được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng cờ thưởng xuất sắc trong phong trào CNVCLĐ và hoạt động Công đoàn, được Công đoàn Xây dựng Việt Nam đánh giá là công đoàn vững mạnh trong hệ thống Công đoàn Xây dựng Việt Nam. Đặc biệt, với một đội ngũ cán bộ Công đoàn, kể cả chuyên trách và bán chuyên trách, có trình độ chuyên môn, được đào tạo trưởng thành từ cơ sở, cùng với lòng nhiệt tình, tâm huyết, gương mẫu, trách nhiệm cao với phong trào, có uy tín trước công nhân, lao động nên đã lôi cuốn, động viên được hầu hết người lao động tham gia với hoạt động Công đoàn; đồng thời, là người đại diện nói lên tiếng nói của người lao động, tham gia cùng với chính quyền các cấp trong công tác sản xuất - kinh doanh, công tác quản lý, quản trị doanh nghiệp, trong xây dựng chiến lược phát triển doanh nghiệp, cùng với việc quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động như: chăm sóc sức khỏe, bồi dưỡng độc hại, chống nóng, khám sức khỏe định kỳ, tham quan, du lịch, nghỉ mát mùa hè, giao lưu học tập, trao đổi kinh nghiệm về nghiệp vụ công tác Công đoàn, tổ chức các hoạt động Văn hóa - Thể thao. Hiện nay, từ Công đoàn VICEM đến Công đoàn các cở sở trực thuộc đang đẩy mạnh việc thực hiện 4 chương trình công tác trọng tâm mà Nghị quyết Đại hội Công đoàn toàn quốc lần thứ XI đề ra.
Bên cạnh đó, để phát huy truyền thống tương thân tương ái của người Việt Nam, thực hiện tốt trách nhiệm và nghĩa vụ với cộng đồng, Công đoàn VICEM đã phối hợp cùng với chính quyền chỉ đạo thực hiện tốt là công tác xã hội, nhân đạo, từ thiện, công tác đền ơn đáp nghĩa; chăm sóc phụng dưỡng Bà mẹ VNAH và thân nhân liệt sỹ có hoàn cảnh khó khăn; tham gia chương trình mái ấm Công đoàn; Xây nhà đại đoàn kết; Thực hiện chương trình 30a Chính phủ góp phần xóa đói giảm nghèo nhanh và bền vững đối với các huyện nghèo …
Trong những năm qua Công đoàn VICEM đã phối hợp với chuyên môn vận động CNVC, lao động trích tiền lương ủng hộ hàng trăm tỷ đồng cho công tác này. Chỉ tính riêng 5 năm gần đây, VICEM đã và đang phụng dưỡng thường xuyên 200 Bà mẹ VNAH; xây dựng 95 nhà tình nghĩa, 4.200 nhà đại đoàn kết, xây dựng chỉnh trang các nghĩa trang liệt sĩ, các khu di tích cách mạng, mua tặng Bộ đội Hải quân Trường Sa 2 xuồng tuần tra CQ, xây nhà chỉ huy của Bộ tư lệnh Hải quân trên đảo Sinh Tồn - Trường Sa; tặng sổ tiết kiệm cho 638 gia đình, góp quỹ đền ơn đáp nghĩa hơn 8 tỷ đồng, quỹ bảo trợ trẻ em 2 tỷ đồng; đóng góp ủng hộ các địa phương bị thiên tai, bão lụt hơn 20 tỷ đồng. Xây trường học cho học sinh các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa có nhiều khó khăn như: Quảng Bình, Quảng trị, Sóc Trăng, Bắc Kạn, Lai Châu, Điện biên, Cao Bằng… xóa cầu khỉ, cầu tạm ở tỉnh Cà Mau với số tiền hơn 4 tỷ đồng; tích cực tham gia chương trình xây dựng nông thôn mới, góp phần thay đổi diện mạo của các địa phương trong cả nước.
Đặc biệt từ năm 2009, VICEM đã nhận hỗ trợ 06 huyện nghèo gồm 03 huyện của tỉnh Thanh hóa, 02 huyện của tỉnh Nghệ An và 01 huyện của tỉnh Quảng Nam. Đã trích hơn 150 tỷ đồng để hỗ trợ cho các huyện nghèo, xóa nhà tạm, nhà dột nát, xây dựng các công trình về giáo dục, y tế để các huyện nghèo giảm bớt những khó khăn, người dân địa phương nơi đây có thêm những điều kiện đi lại học hành, chăm sóc sức khỏe tốt hơn.
35 năm thành lập cùng với 30 công đoàn cơ sở trực thuộc, trên 18.000 cán bộ đoàn viên CNVC lao động, có thể khẳng định rằng Công đoàn VICEM đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình, góp phần cùng với VICEM vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị mà Đảng, Nhà nước, Bộ Xây dựng, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam giao phó. Với thành tích xuất sắc trong nhiều năm qua, VICEM đã được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, tặng Huân chương Độc lập hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba… bốn đơn vị thành viên được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động và Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, cùng 08 huân chương Hồ Chí Minh và huân chương Độc lập, có trên 200 cá nhân được tặng thưởng Huân chương Lao động, Bằng khen Chính phủ, danh hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc, Bằng khen của Đảng ủy Khối doanh nghiệp Trung ương, Bằng khen của Bộ Xây dựng và các danh hiệu cao quý khác.
Riêng tổ chức Công đoàn cũng được tặng thưởng: 01 Huân chương Độc lập hạng Ba, 1 Huân chương Lao động hạng Nhất, 06 Huân chương Lao động hạng Nhì, 14 Huân chương lao động hạng ba, 92 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và Bằng khen của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho các công đoàn cơ sở. Tại lễ kỷ niệm long trọng lần này, Công đoàn VICEM vinh dự được đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và bức trướng của Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam với lời đề: 35 năm xây dựng, đổi mới và phát triển 1980 - 2015.
Theo Ngọc Minh (Báo Xây Dựng)