Sử dụng vật liệu xây không nung thay thế gạch đất sét nung truyền thống là một xu hướng phát triển hiện nay. Vật liệu xây không nung có nhiều ưu điểm như tận dụng phế thải công nghiệp làm nguyên liệu, tiết kiệm nhiên liệu, hạn chế sử dụng đất đai, nhiên liệu hóa thạch, giảm thiểu ô nhiễm môi trường… góp phần tích cực bảo vệ môi trường sinh thái và sự phát triển bền vững của ngành sản xuất vật liệu xây dựng.
Việc hạn chế sản xuất gạch nung và thay thế bằng gạch không nung đang là chủ trương lớn của Nhà nước và các bộ, ngành địa phương; để triển khai thực hiện Chính phủ đã ban hành Quyết định số 567/QĐ-TTg ngày 28/4/2010, Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 16/4/2012, theo đó Bộ Xây dựng ban hành Thông tư số 09/2012/TT-BXD ngày 28/11/2012 quy định cụ thể việc sử dụng vật liệu xây không nung trong công trình xây dựng với mục tiêu lộ trình đến sau năm 2015 sử dụng 100% vật liệu xây không nung cho các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn nhà nước.
Trong năm vừa qua tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức thu hồi, chấm dứt hoạt động của nhiều tổ chức, cá nhân sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công, không cấp phép mới cho các cơ sở sản xuất gạch đất sét nung, đồng thời bước đầu đã đưa gạch không nung vào sử dụng cho các công trình xây dựng được đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước; cụ thể qua công tác thẩm tra thiết kế, Sở Xây dựng tỉnh Vĩnh Phúc đã yêu cầu khoảng 300 công trình đưa vật liệu gạch không nung vào sử dụng. Tuy nhiên thực tế việc sử dụng vật liệu này còn một số vướng mắc.
Thị trường sản xuất gạch không nung còn hạn chế, đến nay trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc mới chỉ có 05 cơ sở cung ứng vật liệu sản xuất gạch không nung nên chưa đảm bảo tính cạnh tranh, giá thành tính cho 1m3 tường xây bằng gạch không nung còn cao hơn so với gạch nung từ 30-40%.
Các loại gạch bê tông trên địa bàn tỉnh hầu hết bị thấm nước, chưa phù hợp để xây dựng các hạng mục cần tính chống thấm cao như: bể nước, vách ngăn tầng hầm, tường bao che… Bên cạnh đó các sản phẩm chưa có sự thống nhất về quy cách, kích cỡ, trọng lượng gây khó khăn cho công tác thiết kế.
Một số loại gạch không nung có ưu điểm nhẹ, siêu nhẹ, giảm trọng lượng so với tường gạch nung từ 02 đến 03 lần; việc sử dụng vật liệu này có hiệu quả giảm tải trọng công trình, tiết kiệm kết cấu, tuy nhiên do có giá thành cao nên chưa phù hợp với các công trình thấp tầng trên địa bàn tỉnh.
Để thực hiện tốt chính sách trên, kiến nghị các Bộ, Ngành cần quan tâm, triển khai các giải pháp cụ thể hơn như: Xây dựng chính sách khuyến khích đầu tư phát triển sản xuất, sử dụng vật liệu không nung; khuyến khích áp dụng công nghệ sản xuất vật liệu không nung từ nguồn phế thải công nghiệp; hoàn chỉnh đồng bộ hệ thống các tiêu chuẩn, quy chuẩn, kỹ thuật, các quy trình, quy phạm, hướng dẫn thi công và các định mức kinh tế kỹ thuật liên quan đến sản xuất và sử dụng vật liệu không nung…
Có thể nói, công nghệ sản xuất vật liệu gạch không nung là công nghệ sạch và tiên tiến. tuy nhiên cần có chủ trương và các giải pháp đồng bộ trong việc thực hiện.
Quỳnh Trang (TH)
