Thực hiện Quyết định số 1934/QĐ-UBND ngày 23/10/2013 của UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt Kế hoạch
phát triển vật liệu xây không nung trên địa bàn tỉnh đến năm 2020, hạn chế sản xuất, sử dụng gạch đất sét nung, đến nay toàn tỉnh đã có 4 dự án sản xuất vật liệu xây không nung, gồm các nhà máy sản xuất
gạch xi măng cốt liệu của Công ty Cổ phần Thiên Tân (tại Cụm công nghiệp Cam Hiếu, huyện Cam Lộ), Công ty TNHH Thành Hưng (tại Khu công nghiệp Nam Đông Hà), Công ty TNHH MTV Hợp Quốc (tại Khu công nghiệp Quán Ngang) và nhà máy sản xuất gạch polymer của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bến Hải (tại thị trấn Hồ Xá, huyện Vĩnh Linh).
Trong đó, có 3 nhà máy sản xuất gạch xi măng cốt liệu đang hoạt động ổn định với tổng công suất thiết kế đạt 80 triệu viên/năm, 1 nhà máy sản xuất gạch polymer công suất 10 triệu viên/năm tạm dừng hoạt động. Sản lượng tiêu thụ vật liệu xây không nung năm 2016 khoảng 20 - 25 triệu viên/năm, thấp hơn nhiều so với công suất thiết kế.
Thực tiễn sản xuất,
sử dụng vật liệu xây không nung thời gian qua một số công trình có hiện tượng nứt trong các khối xây ảnh hưởng xấu đến tâm lý người sử dụng, bên cạnh đó do tập quán và nhận thức truyền thống của đa số chủ đầu tư đã quen sử dụng gạch đất sét nung, nên chủ trương phát triển vật liệu xây không nung gặp nhiều khó khăn.
Trước thực trạng trên, vừa qua Sở Xây dựng đã tiến hành kiểm tra và đánh giá nguyên nhân sự cố do sự co ngót của vật liệu xây không nung trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt của tỉnh; sử dụng vữa xây không thích hợp với vật liệu xây không nung; giải pháp thiết kế và biện pháp thi công khối xây không thích hợp.
Cụ thể, vì vật liệu xây không nung nặng hơn so với gạch đất sét nung nên giải pháp thiết kế và biện pháp thi công công trình sử dụng vật liệu xây không nung sẽ khác so với công trình sử dụng
gạch đất sét nung. Đối với vữa xây công trình sử dụng vật liệu xây không nung đòi hỏi mác cao hơn mác vữa xây sử dụng gạch đất sét nung vì mác vật liệu xây không nung cao hơn mác gạch đất sét nung.
“Qua theo dõi, công trình trụ sở UBND xã Cam Tuyền (huyện Cam Lộ) xây dựng sử dụng vật liệu xây không nung của Công ty chúng tôi không có hiện tượng nứt; công trình trụ sở Sở Nông nghiệp và PTNT sử dụng vật liệu xây không nung có 3 đơn vị thi công thì 2 đơn vị thi công không có hiện tượng nứt các khối xây, còn đơn vị thi công xảy ra nứt khối xây sau đó sửa lại giải pháp thi công thì không nứt nữa. Điều đó cho thấy nguyên nhân hiện tượng nứt trong các khối xây không nằm ở vật liệu xây không nung”, bà Nguyễn Thị Hồng Lê, Giám đốc Xí nghiệp Xây dựng Công trình, Công ty Cổ phần Thiên Tân cho biết.
Hiện nay, bình quân giá thành của mỗi viên gạch không nung trên địa bàn tỉnh thấp hơn 500 - 700 đồng so với gạch nung. Mặt khác, công nghệ gạch không nung có cường độ chịu lực cao, khả năng cách âm, cách nhiệt, chống thấm tốt hơn gạch nung; việc thi công, lắp đặt hệ thống điện nước, cáp thông tin ngầm trong tường sử dụng gạch block không nung có kết cấu rỗng cũng thuận lợi hơn… Tuy nhiên, sản lượng tiêu thụ gạch không nung lại đạt thấp và gặp nhiều khó khăn hơn so với gạch nung.
Mặc dù công nghệ gạch không nung còn rất mới, nhưng các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây không nung chưa quan tâm đúng mức đến công tác quảng bá sản phẩm, tiếp cận thị trường mà chủ yếu dựa vào sự hỗ trợ của cơ quan quản lý nhà nước thông qua công tác thẩm định thiết kế và dự toán công trình xây dựng ưu tiên sử dụng gạch không nung, nên đại đa số người dân, các chủ đầu tư chưa hiểu được lợi ích của gạch không nung, dẫn đến việc
phát triển vật liệu xây không nung theo kế hoạch của UBND tỉnh gặp khó khăn.
Để thúc đẩy quá trình sản xuất, sử dụng vật liệu xây không nung theo đúng lộ trình đề ra, các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến đến cán bộ, công chức và toàn thể nhân dân hiểu rõ hơn về ưu điểm, lợi thế của sản xuất và sử dụng vật liệu xây không nung; chỉ đạo các chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế, thi công sử dụng 100% vật liệu xây không nung trong các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn nhà nước thuộc quyền quản lý theo Công văn số 1705/UBND-CN ngày 13/5/2016 của UBND tỉnh.
Tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các quy định về sử dụng
vật liệu xây không nung trên địa bàn theo đúng lộ trình đề ra. Ưu tiên bố trí kinh phí khuyến công hàng năm hỗ trợ các cơ sở sản xuất gạch không nung tăng cường công tác hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu sản phẩm.
Đối với các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây không nung cần đẩy mạnh hơn nữa công tác quảng bá, giới thiệu sản phẩm tại địa phương; chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan để được hỗ trợ quảng bá, tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời chú trọng công tác quản lý chất lượng sản phẩm, hoàn thành chứng nhận hợp quy sản phẩm hàng hóa nhằm tạo uy tín, thương hiệu sản phẩm. Trong đó, các doanh nghiệp sản xuất gạch không nung đóng vai trò quan trọng tăng cường quảng bá, sử dụng, phát triển vật liệu xây không nung theo đúng lộ trình đề ra.