Giảm ô nhiễm môi trường
Nhằm khuyến khích sản xuất, sử dụng
gạch không nung, Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư 09/2012/TT-BXD về quy định sử dụng gạch không nung trong các công trình xây dựng. Theo đó, từ ngày 15/1/2013, các công trình xây dựng được đầu tư bằng vốn ngân sách phải sử dụng gạch không nung. Những năm qua, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo phát triển gạch không nung để từng bước thay thế gạch đất sét nung, hạn chế sử dụng đất sét và than - nguồn tài nguyên không tái tạo, góp phần tiết kiệm năng lượng và giảm lượng khí thải cacbonic.
Tại Phú Yên, thực hiện theo chỉ đạo Chính phủ, UBND tỉnh đã triển khai chương trình phát triển
vật liệu không nung và lộ trình chấm dứt hoạt động sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công; tất cả các công trình sử dụng vốn Nhà nước như trụ sở làm việc, bệnh viện, trường học… bắt buộc phải sử dụng gạch không nung.
Gạch không nung được sản xuất từ những nguyên liệu đơn giản: xi măng, khoáng silicat, chất phụ gia, chất thải công nghiệp khác… bằng công nghệ mới, hiện đại. Loại gạch này có khả năng cách âm, cách nhiệt, chịu lực, chịu nhiệt tốt, độ bền cao, tạo bước đi hoàn toàn mới trong ngành xây dựng. Theo quy trình sản xuất, loại gạch này không qua nung, sấy. Hình dáng, kích thước sản phẩm và các tính chất cơ lý vẫn tương tự gạch đất sét nung. Không chỉ có ưu điểm trong xây dựng, gạch không nung còn góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường như xử lý các chất thải rắn trong công nghiệp, hạn chế khí thải gây hiệu ứng nhà kính, đồng thời bảo vệ nguồn nước ngầm do khai thác đất sét để sản xuất gạch nung.
Theo ông Nguyễn Văn Đồng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, để từng bước thay thế gạch đất sét nung, thời gian qua, nhiều văn bản với các chính sách ưu đãi, khuyến khích sử dụng các sản phẩm gạch không nung được ban hành. Việc phát triển vật liệu xây không nung đến nay đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, quá trình đưa gạch không nung vào sử dụng trong thực tế còn hạn chế, đặt ra không ít thách thức cần giải quyết.
Thi công đúng kỹ thuật
Tồn tại trên thị trường gần 10 năm, tuy nhiên, gạch không nung vẫn là một vật liệu gây e ngại đối với các chủ đầu tư. Có thể thấy, việc áp dụng gạch không nung vào các công trình còn nhiều bất cập. Điển hình nhất là tình trạng nứt tường tại các công trình.
Theo các chuyên gia trong lĩnh vực xây dựng, gạch không nung là vật liệu xây dựng mới, đòi hỏi quy trình xây dựng phải có tiêu chuẩn riêng. Đơn cử trong sử dụng gạch không nung có áp dụng bộ tiêu chuẩn quốc gia TCVN 9377-2:2012 do Viện KHCN Xây dựng (Bộ Xây dựng) biên soạn quy định cho giai đoạn tô trát. Quá trình tô trát ở những vị trí xung yếu như khe, nách tường hay bị co giãn, các mảng tường lớn đều phải gia cố bằng lưới thép hoặc lưới thủy tinh chống nứt nẻ, đứt gãy. Trong khi đó, đội ngũ thợ xây phần lớn trưởng thành từ thực tiễn, không qua trường lớp đào tạo, không được bồi dưỡng các quy chuẩn xây gạch không nung nên các yếu tố kỹ thuật không được đảm bảo.
Để khắc phục các bất cập của gạch không nung trong các công trình xây dựng, các nhà thầu phải có giải pháp thi công hợp lý. Ông Phạm Văn Nhật, Trưởng phòng Kỹ thuật, Công ty CP Đầu tư Nắng Ban Mai cho biết, khi sử dụng gạch không nung, đội ngũ công nhân nhất thiết phải có tay nghề, sử dụng thành thạo các công cụ chuyên dùng. Ngoài ra, để đảm bảo độ co ngót của gạch, sau khi xây tường, công nhân phải tiến hành tưới nước thường xuyên. Như vậy, công trình sẽ hạn chế được tình trạng nứt tường sau khi hoàn thành.
Theo Sở Xây dựng, nứt tường là hiện tượng thường gặp trong các công trình xây dựng ở nước ta, không chỉ với gạch không nung, mà cả với gạch đất sét nung. Sự cố nứt tường ở các công trình sử dụng gạch không nung có thể do một số nguyên nhân như chất lượng gạch không đạt yêu cầu theo quy chuẩn, tiêu chuẩn; xây dựng không đúng kỹ thuật; sử dụng vữa xây không đúng tiêu chuẩn làm giảm khả năng liên kết và gây nứt… Để đảm bảo an toàn, chất lượng công trình, Sở Xây dựng thường xuyên nhắc nhở nhà thầu thi công đúng kỹ thuật. Đồng thời khi thẩm tra hồ sơ thiết kế công trình, đơn vị yêu cầu các chủ đầu tư, đơn vị tư vấn đưa vật liệu gạch không nung vào hồ sơ thiết kế; bổ sung giá gạch không nung vào bảng công bố giá vật tư, vật liệu hằng tháng, ông Nguyễn Văn Đồng cho biết.