Những năm qua,
ngành xi măng đã gặp nhiều khó khăn, CPI tăng 2,66% so với bình quân năm 2015, nhưng thấp hơn nhiều so với một số năm gần đây. Giá nguyên nhiên vật liệu tăng, cuối năm 2016 than tăng 200.000 đồng/tấn, trong khi
sản xuất xi măng thì nguyên liệu đầu vào chủ yếu là than và điện chiếm 60 - 70% giá thành sản xuất.
Nguồn cung xi măng của Việt Nam hết năm 2016 khoảng 85 triệu tấn đứng thứ 5 Thế giới và đứng đầu Đông Nam Á.
Thị trường xi măng Việt Nam cung vượt cầu nên cạnh tranh ngày càng khốc liệt trong khi nhu cầu cả nước khoảng 60.000 tấn, nhiều năm trước các doanh nghiệp hướng đến xuất khẩu, nhưng từ năm 2016 xuất khẩu cũng thay đổi. Đầu năm 2015 xuất khẩu đạt 37, 39 USD/tấn. Nhưng năm 2016 xuất khẩu chỉ còn 29 - 30 USD/tấn. Vì thế, các doanh nghiệp tập trung khai thác thị trường trong nước.
Bên cạnh đó, từ 1/7/2016, Chính phủ có quy định tính lại giá xuất khẩu. Nguyên liệu như năng lượng, đá, giá thành trên 51% thì thuế suất bằng không, có nghĩa không hoàn thuế VAT vì vậy
giá xi măng, clinker tăng lên 70 - 90.000 /tấn, thuế suất giảm từ 8 - 10 USD/tấn, làm cho
ngành xi măng đối mặt với nhiều khó khăn hơn.
Dẫu vậy, Vicem vẫn nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức. Ông Trần Việt Thắng, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam cho biết, nhờ sự chuẩn bị từ trước, nhiều năm dự đoán được khó khăn thuận lợi, đón lõng thị trường lãnh đạo Tổng Công ty đã thực hiện chương trình thay đổi tái cấu trúc. Chương trình này được thực hiện từ những năm 2008 và đến năm 2016 bước đầu gặt hái được nhiểu kết quả tốt.
Giá thành sản xuất của các Công ty thành viên trong Vicem giảm từ 70 - 100.000 đồng/tấn, năm 2016 sản xuất tăng so với cùng kỳ năm trước là 13%, tiêu thụ sản phẩm tăng 12%, đạt gần 26 triệu tấn, mặc dù năng lực của Vicem chỉ là 20 triệu tấn. Doanh thu 35.596 tỷ tăng 6% so với năm trước, nộp ngân sách 1.692 tỷ tăng 7%, lợi nhuận trước thuế 2.525 tỷ. Vì thế, năm 2016 các đơn vị thành viên của Vicem có lợi nhuận, những đơn vị nhiều khó khăn như Vicem Hải Phòng cũng đạt lợi nhuận hơn 50 tỷ, các đơn vị có kết quả tốt hơn thì lợi nhuận hơn 1.000 tỷ.
Trong điều hành sản xuất kinh doanh, Vicem đã xây dựng và ban hành bộ định mức kỹ thuật mới theo 5 công đoạn và 7 phân đoạn. Triển khai phương án hợp tác đầu tư, sử dụng thạch cao nhân tạo trên cơ sở thực hiện xong phần đề tài nghiên cứu trong sản xuất công nghiệp. Phối hợp với các đối tác đánh giá tính khả thi của phương án sử dụng nhiên liệu thay thế, xây dựng chương trình lộ trình từng đơn vị trên cơ sở khả thi. Lập báo cáo tài chính hợp nhất toàn Vicem năm 2015 và 6 tháng năm 2016. Phối hợp làm việc với kiểm toán Nhà nước kiểm toán tại Vicem theo chương trình của kiểm toán Nhà nước. Phối hợp làm việc với đoàn thanh tra bộ xây dựng về việc chấp hành pháp luật trong công tác quản lý vốn và việc chấp hành pháp luật về phòng chống tham nhũng.
Từ tháng 3/2016 Vicem tiếp nhận vốn nhà nước của Tổng Công ty Sông Đà tại Công ty Cổ phần
Xi măng Hạ Long. Xây dựng kế hoạch thoái vốn giai đoạn 2016 - 2020 trình Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính. Ban hành quy định, quy trình thực hiện xây dựng và đánh giá hiệu quả công việc của khối phòng ban cơ quan Vicem, quy chế lương của khối phòng ban Công ty mẹ - Vicem có hiệu lực từ ngày 1/7/2016.
Có một điểm nổi bật về nguồn nhân lực của Vicem hiện nay là số lao động các đơn vị nhìn chung đang có xu hướng giảm nhẹ. Tổng số lao động của toàn Vicem tính đến hết ngày 31/12/2016 là 15.010 người. Tiền lương bình quân 11 triệu đồng/người/tháng (bằng 105% so với thực hiện cùng kỳ năm 2015). Không chỉ quan tâm đến đời sống người lao động, Tổng Công ty còn thực hiện tốt công tác an sinh xã hội. Năm 2016, toàn Vicem đã đóng góp vào công tác từ thiện xã hội trên 48,9 tỷ đồng. Thực hiện nghị quyết 30a của Chính phủ, Vicem được giao hỗ trợ huyện Nam Trà My xây dựng trường học với tổng số tiền 14,316 tỷ đồng…
Năm 2017, bên cạnh những cơ hội, dự báo tăng trưởng GDP ở mức khoảng 6,7% (so với mức tăng 6,21% của năm 2016), thị trường bất động sản tiếp tục chuyển biến thì
ngành xi măng cũng gặp không ít khó khăn như dư cung cả nước vẫn ở mức gần 10 triệu tấn, khả năng thị trường xuất khẩu vẫn khó khăn, thị trường Philipines cũng sẽ dần bão hòa và cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu sẽ quyết liệt hơn. Vậy nhưng, tập thể cán bộ các thế hệ lãnh đạo Tổng Công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam vẫn quyết tâm tiến bước để tiếp tục gặt hái nhiều thành công mới trong năm 2017 cũng như chặng đường tương lai.