Công trình Xử lý cấp bách sạt lở sông Tiền khu vực xã Tân Mỹ và Mỹ An Hưng B, huyện Lấp Vò đang triển khai thực hiện với chiều dài 2.200m, tổng mức đầu tư hơn 399 tỷ đồng. Theo ông Lương Hồng Căn, Chỉ huy trưởng Công trình xử lý cấp bách sạt lở sông Tiền (đoạn thuộc xã Tân Mỹ), nguồn cung cấp vật tư, chủ yếu là cát gặp khó khăn nên công trình bị chậm tiến độ so với kế hoạch công ty đề ra.
Công trình đã đạt hơn 80% giá trị sản lượng, khối lượng công việc còn lại không nhiều nhưng gặp khó khăn vì nước lũ sắp về, gây ảnh hưởng quá trình thi công phần dưới nước; nguồn vật liệu cát cung ứng chậm. Trước tình hình này, để đảm bảo tiến độ thi công, ngoài nguồn cát được chủ đầu tư cung cấp, đơn vị thi công còn phải mua thêm nguồn cát bên ngoài.
Đó chỉ là một trong số nhiều công trình sử dụng vốn đầu tư công ở Đồng Tháp bị ảnh hưởng tiến độ vì nguồn cung cấp cát gặp khó khăn. Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Đồng Tháp Lê Văn Ngọt cho biết, năm 2023, tổng nhu cầu sử dụng cát san lấp cho công trình đầu tư công theo đề nghị của địa phương và của chủ đầu tư là khoảng 7,676 triệu m³.
Trong số đó, nhu cầu của các công trình đã được UBND tỉnh chấp thuận ưu tiên cung ứng cát khoảng 4,183 triệu m³, nhu cầu của các công trình không nằm trong nhóm ưu tiên khoảng 3,493 triệu m³.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, UBND tỉnh Đồng Tháp đã cho gia hạn 14 Giấy phép khai thác khoáng sản (cát) với tổng công suất khai thác gần 1,3 triệu m³ nhưng kết quả khai thác cát thực tế đạt khoảng 1,093 triệu m³ (đạt 85% so với công suất đã được cấp phép).
Số cát này cung ứng cho công trình đầu tư công xây dựng trên địa bàn tỉnh được khoảng 635.843 m³, đạt khoảng 37,5% khối lượng được phân bổ và đạt khoảng 8,28% so với tổng nhu cầu của năm 2023 (khoảng 7,676 triệu m³); khối lượng cát còn lại được cung ứng cho công trình xây dựng cao tốc Cần Thơ - Cà Mau.
Nhưng đến thời điểm hiện nay, UBND tỉnh Đồng Tháp đã cho gia hạn 13 Giấy phép khai thác khoáng sản (giảm 1 Giấy phép so với đầu năm 2023 do mỏ cát đã hết trữ lượng) với tổng công suất khai thác trong 6 tháng cuối năm 2023 khoảng 2,628 triệu m³.
Tuyến tránh thành phố Cao Lãnh với vốn đầu tư hơn 900 tỷ đồng đang được xây dựng.
Trong đó, cát san lấp khoảng 2,333 triệu m³, còn lại là cát xây dựng. Như vậy, với khối lượng cát san lấp như thế chỉ đáp ứng khoảng 30% so với tổng nhu cầu năm 2023 và chỉ đáp ứng khoảng 55,8% so với nhu cầu của các công trình đã được UBND tỉnh chấp thuận ưu tiên cung ứng cát.
Theo UBND tỉnh Đồng Tháp, trong năm 2023, nhu cầu về cát của tỉnh (kể cả phục vụ cho công trình sử dụng vốn đầu tư công) khoảng 19,9 triệu m³. Ngoài ra, Đồng Tháp còn phải cung ứng khối lượng lớn cát cho nhiều công trình xây dựng đường cao tốc.
Hiện nay, nhu cầu cung ứng cát cho các công trình trong tỉnh và các cao tốc của Trung ương tăng đột biến so với nhu cầu của các năm trước, trong khi nguồn khai thác cát có hạn. Khu vực khai thác cát bị hạn chế để đảm bảo an toàn, tránh sạt lở bờ sông và đảm bảo môi trường trong quá trình khai thác; nguồn cát bồi lắng hàng năm giảm đáng kể so với những năm trước…
Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Văn Cẩn cho biết, tổng số kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023 (kể cả vốn năm 2022 kéo dài chuyển sang) của tỉnh Đồng Tháp là hơn 6.210 tỷ đồng.
Đến gần cuối tháng 7/2023, tỉnh Đồng Tháp đã giải ngân vốn đầu tư công được hơn 3.129 tỷ đồng, đạt 50,38% so với tổng số kế hoạch, cao hơn 19,19% so với cùng kỳ năm 2022. Tuy nhiên, trong giải ngân vốn đầu tư công gặp một số khó khăn, đặc biệt là nguồn cung ứng cát cho các dự án, công trình đang khan hiếm, ảnh hướng đến tiến độ triển khai thực hiện của các dự án.
Theo ông Lê Văn Ngọt, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Đồng Tháp, trước tình hình cầu vượt cung về cát, Sở Xây dựng đề xuất và UBND tỉnh đã chấp thuận dành khoảng 70% khối lượng khai thác cát của 13 Giấy phép để cung ứng cho những công trình sử dụng vốn đầu tư công đã được UBND tỉnh chấp thuận và 30% còn lại sẽ ưu tiên cho các công trình đầu tư công do địa phương quản lý nhằm giải quyết những khó khăn của địa phương, sớm đưa công trình vào khai thác sử dụng.
Sở Xây dựng đã đề xuất UBND tỉnh giao các địa phương tổ chức rà soát, đề xuất UBND tỉnh xem xét, cho chủ trương lập các dự án nạo vét luồng, lạch, bãi bồi… để bổ sung nguồn cát cung cấp cho công trình. Cùng với đó là giao ngành chức năng khẩn trương đánh giá lại toàn bộ trữ lượng cát trên sông Tiền, sông Hậu theo số liệu khảo sát.
Đồng thời, căn cứ nhu cầu sử dụng cát trên địa bàn tỉnh để đề xuất UBND tỉnh nâng công suất mỏ hay cấp phép mỏ mới hoặc các khu vực cần nạo vét, chỉnh trị dòng chảy nhằm đảm bảo nguồn cung ứng cát san lấp cho các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh.
Hiện nay, tỉnh Đồng Tháp đã tổ chức lập nhiều dự án nạo vét chỉnh trị dòng chảy đối với các bãi bồi, cồn nổi nhằm hạn chế sạt lở, có kết hợp thu hồi sản phẩm nạo vét để phục vụ các công trình sử dụng vốn đầu tư công.
Thời gian tới, tỉnh tiến hành nạo vét 4 cồn nổi là cồn Đông Giang, cồn Linh, cồn Long Tả, Long Khánh với tổng khối lượng sản phẩm nạo vét (cát lẫn bùn) dự kiến hơn 5,2 triệu m³. Về việc điều phối cung ứng cát từ những dự án nạo vét chỉnh trị dòng chảy, hạn chế sạt lở có kết hợp thu hồi sản phẩm nạo vét, UBND tỉnh đã giao Tổ Điều phối cát (thành lập vào 6/2023) xem xét, tham mưu cho UBND tỉnh.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đồng Tháp đã cho gia hạn thời gian thực hiện dự án nạo vét khu vực neo đậu tàu thuyền Cửa khẩu quốc tế Thường Phước (huyện Hồng Ngự) với công suất nạo vét trong 12 tháng khoảng 379.200 m³.
Hiện nay, tỉnh cũng đang tiến hành các bước để chuẩn bị thi công Dự án Nạo vét duy tu luồng đường thủy nội địa nhánh sông Tiền (xã Bình Thành, huyện Thanh Bình), kết hợp thu hồi sản phẩm trên tuyến đường thủy nội địa. Dự kiến dự án này sẽ thi công nạo vét vào tháng 12/2023, quy mô nạo vét gồm 2 đoạn với tổng chiều dài 3.400m, chiều rộng đáy nạo vét 36 m, cao trình nạo vét -5 m.
Gần đây, tỉnh Đồng Tháp tổ chức đấu giá thành công quyền khai thác 2 mỏ cát trên sông Tiền và sông Hậu (tổng trữ lượng dự báo hơn 2 triệu m³) với tổng số tiền gần 194 tỷ đồng. Ông Nguyễn Công Minh, Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết, UBND tỉnh vừa có quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền khai thác 2 mỏ cát trên sông Tiền và sông Hậu.
Toàn bộ khối lượng cát khai thác của 2 mỏ cát này chỉ được cung cấp cho công trình giao thông trọng điểm trên địa bàn tỉnh và giá cát do UBND tỉnh Đồng Tháp quy định. Chủ trương của UBND tỉnh là trong thời gian tới, các mỏ cát trên địa bàn sẽ được đưa ra đấu giá quyền khai thác.
ximang.vn (TH/ TTXVN)