Còn nhiều lò nung thủ công chưa được xóa bỏ
Để từng bước giải quyết tình trạng này, Chính phủ đã có Quyết định 567/QĐ-TTg ngày 28/4/2010 “Về việc phê duyệt Chương trình phát triển vật liệu xây không nung đến năm 2020” với nội dung nhấn mạnh việc tổ chức lại các cơ sở sản xuất gạch thủ công để chuyển sang công nghệ tiên tiến khác bảo đảm tiêu chuẩn về chất lượng môi trường, tiến tới xóa bỏ hoàn toàn các cơ sở sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công. Nhìn chung, các cấp chính quyền của các địa phương đã chủ động hơn, quyết liệt hơn trong việc xóa bỏ các lò gạch thủ công sản xuất gạch đất sét nung.
Còn nhiều lò gạch thủ công vẫn đang hoạt động trên địa bàn tỉnh.
Tuy nhiên, việc chấm dứt hoạt động của các lò nung thủ công sản xuất gạch đất sét nung theo lộ trình của UBND tỉnh đề ra vẫn chưa thực hiện được theo kế hoạch. Tại thời điểm kiểm tra ở tổ Phiêng My, phường Huyền Tụng (thành phố Bắc Kạn), trên sân cán tại các cơ sở còn rất nhiều gạch mộc, đất đồi nguyên liệu được tập kết từ trước. Các chủ cơ sở vẫn đang tiếp tục tập kết than để sản xuất gạch mộc. Qua phản ánh của chính quyền địa phương, các chủ cơ sở vẫn tiếp tục kiến nghị cho phép nung đốt hết gạch đến 31/12/2018. Theo thống kê của Sở Xây dựng, trong quý I/2018, trên địa bàn toàn tỉnh xóa bỏ được thêm 11 lò nung thủ công (Bạch Thông 04 lò, Na Rì 05 lò, thành phố Bắc Kạn 02 lò). Số lò nung thủ công vẫn đang hoạt động đến thời điểm hiện tại là 56 lò. Trong đó huyện Bạch Thông 21 lò; Ba Bể 16 lò; thành phố Bắc Kạn 17 lò; Na Rì 02 lò.
Mặc dù đã nắm rõ lộ trình xóa bỏ các lò nung thủ công nhưng cơ bản các cơ sở sản xuất gạch nung thủ công chưa có ý thức chấp hành, tự giác xóa bỏ lò gạch đất sét nung đúng theo quy định. Thói quen dùng vật liệu gạch đất sét nung của đa số người dân vẫn còn phổ biến dẫn đến nhu cầu thị trường về sản phẩm này còn cao. Vì vậy, các cơ sở chần chừ, thấy gạch ngói được giá nên càng không muốn dỡ bỏ lò gạch, tìm cách “hoãn binh” để tiếp tục sản xuất gạch thủ công. Tại thành phố Bắc Kạn còn 17 lò vẫn còn đang hoạt động, đặc biệt tại khu vực phường Huyền Tụng và xã Nông Thượng. Qua trao đổi, một số chủ lò gạch thủ công và người lao động cho biết: Họ chưa xác định được ngành nghề sau khi xóa bỏ các lò nung thủ công, chưa tìm được việc làm mới. Vì vậy, khó khăn trong công tác chuyển đổi nghề, phương án chuyển đổi nghề đối với các lao động hiện nay đang sản xuất lao động tại các lò nung.
Vào cuộc quyết liệt xóa bỏ lò nung thủ công
Các cấp chính quyền của các địa phương đã chủ động, quyết liệt hơn trong việc xóa bỏ các lò gạch thủ công sản xuất gạch đất sét nung. Công tác tuyên truyền, phổ biến về lộ trình xóa bỏ các lò nung thủ công sản xuất vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh được thực hiện thường xuyên, có trọng tâm, trọng điểm đã góp phần nâng cao nhận thức để các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan biết, tổ chức thực hiện. Hiện nay, số lượng lò nung thủ công đã giảm đáng kể. Trên địa bàn các huyện Chợ Mới, Ngân Sơn, Pác Nặm, Chợ Đồn đến nay không còn có lò nung thủ công sản xuất vật liệu xây dựng.
Đồng chí Hoàng Thị Thúy- Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: Sở tiếp tục phối hợp tuyên truyền để người dân và các chủ lò gạch đồng tình thực hiện quyết định của Chính phủ, của UBND tỉnh. Tổng hợp nhu cầu đào tạo nghề, giải quyết việc làm của người lao động đang làm việc tại các lò nung thủ công sản xuất vật liệu xây dựng. Đồng thời, quản lý chặt chẽ không để các chủ lò tiếp tục tập kết nguyên liệu, không được để tái hoạt động đối với lò nung thủ công đã dừng hoạt động. Riêng đối với các huyện Ba Bể, Bạch Thông, Na Rì và thành phố Bắc Kạn: Dừng ngay các hoạt động sản xuất, nung đốt thủ công trên địa bàn các địa phương quản lý; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm các quy định của pháp luật của các tổ chức, cá nhân có liên quan. Trường hợp các chủ cơ sở sản xuất lò gạch thủ công cố tình chây ỳ, không tự nguyện tháo dỡ, chấm dứt hoạt động theo đúng lộ trình thì thực hiện quy trình cưỡng chế theo ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh tại Văn bản số 6348/UBNDXDCB ngày 18/12/2017 về việc thực hiện lộ trình xóa bỏ các lò nung thủ công sản xuất vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời, các cấp, ngành cần đẩy mạnh truyền thông, khuyến khích sản xuất và ưu tiên sử dụng vật liệu xây không nung, hạn chế sản xuất và sử dụng gạch, ngói đất sét nung bằng lò thủ công, góp phần tích cực đảm bảo sự phát triển bền vững ngành sản xuất vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh. Khuyến khích các doanh nghiệp chủ động tìm hiểu công nghệ, đầu tư sản xuất, cung cấp cho thị trường nhiều sản phẩm vật liệu xây không nung đạt chất lượng, từng bước đa dạng hóa các sản phẩm vật liệu xây không nung.
ximang.vn (TH/ Báo Bắc Kạn)