Tính đến hết tháng 11, toàn ngành
xi măng xuất khẩu
được 18,8 triệu tấn
xi măng và clinker, thu được 850 triệu USD, hoàn
thành được 80% kế hoạch đề ra. Dự báo nếu tình hình xuất khẩu tiếp tục
khả quan, năm 2014 toàn ngành sẽ xuất khẩu đạt 20 – 21 triệu tấn, xấp
xỉ 1 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2013.
Theo ông Nguyễn Thế Lập, Trưởng phòng Truyền thông Tổng Công ty Công
nghiệp xi măng Việt Nam (Vicem) cho biết, tổng công suất thiết kế toàn
ngành là 75 triệu tấn/năm, trong đó
tiêu thụ xi măng nội địa đạt khoảng
50 triệu tấn. Hiện nay các doanh nghiệp xi măng trong nước đang tích cực
đẩy mạnh xuất khẩu nhằm bình ổn thị trường tiêu thụ, giải quyết vấn đề
tồn kho, đem lại khoản lãi không nhiều, nhưng đầy hi vọng cho ngành xi
măng.
Từ năm 2010, giải quyết bài toán khủng hoảng thừa,
ngành xi măng đã mở
ra lối thoát hiểm bằng con đường xuất khẩu cho các
doanh nghiệp sản xuất xi măng. Trong suốt 4 năm trở lại đây, ngành xi măng tự nhận, tìm cách
tự tồn tại bằng cách đứng trên hai chân. Một chân tiêu thụ nội địa, một
chân xuất khẩu.
Hiện nay, Quy hoạch ngành xi măng đã được rà soát, hạn chế các dây
chuyền công suất nhỏ, công nghệ lạc hậu. Nhưng thực tế đang chứng minh,
tiêu thụ toàn ngành đang phụ thuộc khá nhiều khi
xuất khẩu xi măng chiếm
tới 25% sản lượng tiêu thụ.
Xét cho cùng về lâu về dài đây cũng chỉ là giải pháp tình thế nhằm bình
ổn thị trường, giải quyết bài toán tiêu thụ cho
ngành xi măng. Phá núi
đá vôi để làm xi măng (trong đó lượng xuất khẩu lớn) tức là bán đi tài
nguyên, cùng đó là để lại những hậu quả về môi trường.
Đến thời điểm này, Việt Nam trở thành nước đứng đầu trong khối ASEAN về
năng lực sản xuất xi măng. Hiện trạng và tương lai dư thừa của ngành cho
thấy đã đến lúc phải hạn chế khai thác núi đá vôi và phải dừng các ưu
đãi, trong đó có việc các doanh nghiệp xi măng được ưu ái xuất khẩu mà
không chịu thuế. Bên cạnh đó còn là những hỗ trợ nhất định trong chi phí
về giá điện, thuế môi trường…
Quỳnh Trang (TH)