Hoang tàn “siêu dự án nghìn tỷ”
Dự án nhà máy xi măng Thanh Sơn, xã Thuý Sơn, huyện Ngọc Lặc, Thanh
Hóa được khởi công xây dựng vào tháng 12/2007, có tổng vốn đầu tư gần
1.500 tỷ đồng, công suất 2.500 tấn clinker/ngày, do Công ty CP Đầu tư và
thương mại Thăng Long (Hà Nội) làm chủ đầu tư. Dự án được xây dựng trên
diện tích gần 36 ha.
Dự án nghìn tỷ vẫn không có gì thay đổi sau 6 năm.
Để nhường chỗ cho dự án, 200 hộ dân của xã Thuý Sơn đã phải nhường
lại 36 ha đất 2 lúa màu mỡ, ngoài ra 37 hộ dân phải di dời hoàn toàn nhà
cửa đi nơi khác. Thấy được ý nghĩa của dự án, người dân nơi đây đã đồng
tình ủng hộ và nhanh chóng di dời để bàn giao mặt bằng “sạch” cho “siêu
dự án” nghìn tỷ này.
Nhiều căn nhà ở cho công nhân đã hoàn thành.
Thế nhưng, đáp lại sự kỳ vọng đó, sau 6 năm những gì
mà dự án làm được là những chòi canh và 4 bức tường hoen ố bao quanh khu
đất của dự án, toàn bộ diện tích gần 36 ha để hoang hoá. Nhiều người
dân địa phương thấy phí đã vào khai thác trồng ngô, trồng sắn. Còn khu
nhà ở, ăn uống của công nhân, dân tận dụng làm nơi nuôi nhốt trâu, bò…
Nhiều ô cửa kính đã bị đập phá, cửa ra vào, cửa sổ bị kẻ xấu tháo dỡ
mang đi… Nhìn khu nhà ở được đầu tư khang trang, người dân nơi đây ai
cũng thấy xót xa.
Anh Đỗ Văn Nam, một người dân xã Thuý
Sơn nhớ lại những giây phút huy hoàng khi dự án bắt đầu đi vào xây dựng:
“Hôm dự án tiến hành xây dựng, hàng nghìn người dân ở Ngọc Lặc đã kéo
đến xem, ai nấy đều rất vui vì nếu dự án đi vào hoạt động sẽ giải quyết
được công ăn việc làm cho hàng trăm lao động là con em của họ. Rồi các
dịch vụ khác cũng theo dự án mà phát triển thì người dân ở đây sẽ không
còn đói nghèo nữa”.
Thất nghiệp tràn lan
Trong cái xã vùng cao Thuý Sơn này, người vui nhất và
cũng chua xót nhất có lẽ là ông Đỗ Văn Tám, Chủ tịch Hội Nông dân xã
Thuý Sơn, bởi khi dự án đến nhà, ông đã mất tới 1,3 ha đất. Nhưng đổi
lại nhà ông lại có tới 3 người con được công ty chấp nhận cho đi đào tạo
để làm công nhân cho nhà máy.
Nhiều hạng mục còn dang dở.
Những bức tương bao quanh kiên cố.
Lúc đó nhiều người xì xào, có người con ghen tỵ bởi ông
có tới 3 người sau này sẽ được làm trong nhà máy, hưởng lương cao ngất.
Thế nhưng niềm vui ngắn chẳng tày gang, mất đứt gần 100 triệu đồng cho 3
con đi học, đổi lại là nỗi thất vọng ê chề, dự án “chết yểu”, các con
ông cũng thất nghiệp theo, gia đình đã khó khăn, nay lại càng khó khăn
hơn.
Không chỉ có hộ gia đình nhà ông Tám, mà còn rất nhiều hộ gia đình ở
cái xã nghèo Thuý Sơn này lâm vào cảnh khốn cùng, để có tiền cho con ăn
học, nhiều người còn thế chấp cả sổ đỏ, đi vay mượn khắp nơi để lấy tiền
đầu tư cho con em họ đi học nghề. Nhiều người sau khi học nghề còn
không dám đi đâu xa, sợ dự án bất ngờ hoạt động lại, nên lại cố chờ.
Thành thử đã nghèo khó, lại rơi vào vòng luẩn quẩn, bần cùng.
Một số căn phòng đã đang hư hỏng, xuống cấp.
“Siêu dự án” được hình thành, có một kế hoạch rất quan
trọng được “vẽ” ra đó là đưa con em thuộc diện ảnh hưởng của dự án và ưu
tiên người địa phương vào làm việc trong nhà máy. Hàng trăm con em địa
phương, mà cụ thể là trên 300 người, học xong phổ thông chưa có việc
làm, trong đó có nhiều người đang làm các công việc khác, thậm chí có
người đang làm cán bộ… cũng đã đi theo tiếng gọi của dự án lớn, với ước
mơ sớm được đổi đời.
Để hoàn thành lớp đào tạo do công ty đưa đi, mỗi người
phải bỏ ra ít nhất là 30 - 40 triệu đồng, cho hơn 1 năm ăn học. Học xong
1 năm, 2 năm rồi đến 5 năm trôi qua vẫn không thấy nhà máy đâu, số tiền
bỏ ra ăn học đa phần đều vay mượn khắp nơi, giờ đây thành món nợ cho
những người dân nghèo nơi đây. Đau đớn hơn là có một số người từ có việc
làm ổn định thành thất nghiệp, rồi sống vật vờ với đủ nghề khác nhau để
chờ và vẫn hi vọng ở cái dự án nghìn tỷ này, dù vẫn biết đó là sự chờ
đợi trong vô vọng.
Công trình nghìn tỷ hư hỏng, dân thất nghiệp là thực trạng đang diễn ra tại dự án nhà máy xi măng Thanh Sơn.
Cho đến nay, có thể thấy giấc mơ thoát nghèo của người
dân từ dự án nghìn tỷ đã vỡ mộng, thế nhưng đau lòng hơn hết là hệ lụi
từ “siêu dự án” vẫn còn đeo bám, bao nhiêu người từ bỏ nghề giáo viên,
nhân viên bưu điện… để đi làm thuê, làm mướn, phụ hồ. Bao nhiêu gia đình
nợ nần chồng chất vẫn chưa thể trả nợ còn dự án bỏ ra hàng đống tiền
thì nằm ngồn ngang hoang phế phơi mưa, phơi nắng.
Về vấn đề này, lãnh đạo huyện Ngọc Lặc cũng đã nhiều lần làm việc với chủ đầu tư tìm phương án giải quyết thế nhưng cho đến nay vẫn chưa có gì thay đổi, chỉ có người dân là chịu thiệt, vừa mất đất lại vừa thất nghiệp.
Theo Dân trí *