Hội thảo "Xu hướng công nghệ - vật liệu trong công trình xây dựng"

Sản xuất và sử dụng vật liệu xây dựng có vai trò quan trọng đóng góp vào sự phát triển chung của ngành Xây dựng và của ngành công nghiệp nói chung, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội. Những năm qua, ngành sản xuất vật liệu xây dựng phát triển mạnh về số lượng, chất lượng và chủng loại, đáp ứng nhu cầu xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển đô thị và nhà ở. Giá trị vật liệu xây dựng chiếm 60 - 70% trong cơ cấu giá thành công trình xây dựng. Vì vậy chất lượng, giá thành vật liệu xây dựng quyết định rất lớn đến chất lượng và giá thành xây dựng công trình.

Các giải pháp, xu hướng công nghệ mới từ ngành vật liệu xây dựng rất đa dạng, từ đổi mới vật liệu truyền thống,cải thiện các tính năng sẵn có; đến tạo ra các tổ hợp vật liệu mới có thêm nhiều tính năng, đến vật liệu mới, tính năng hoàn toàn mới. Mặc dù tiềm năng lớn, nhưng các loại vật liệu mới vẫn khó thâm nhập thị trường.
 
Phát biểu tại Hội thảo, Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng Phạm Văn Bắc cho biết, sản xuất vật liệu xây dựng đóng vai trò quan trọng trong xây dựng, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Trong 15 năm qua, ngành vật liệu xây dựng phát triển mạnh mẽ, Việt Nam từ một nước nhập khẩu hầu hết vật liệu, đến nay đã từng bước phát triển, xuất khẩu một số loại vật liệu xây dựng đến nhiều thị trường trên Thế giới.

Theo TS Nguyễn Quang Hiệp, Phó Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng, quá trình đô thị hoá đang diễn ra nhanh chóng, nhu cầu xây dựng kết cấu hạ tầng lớn, tạo ra nhu cầu rất lớn về sản xuất và tiêu thụ vật liệu xây dựng. Cùng với sự phát triển vượt bậc của khoa học - công nghệ ở các lĩnh vực khác như cơ khí, điện tử, công nghệ thông tin, công nghệ hoá học giúp lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng tăng năng suất, giảm chi phí và cho ra đời nhiều vật liệu mới, có tính năng ngày càng cao. 

Bên cạnh đó, hành lang pháp lý, hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật ngày càng đầy đủ, hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư. Hệ thống quản lý về chất lượng sản phẩm vật liệu xây dựng (quy chuẩn, tiêu chuẩn) được bổ sung, hoàn thiện, hài hòa lợi ích giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng. 

Tuy nhiên, ngành sản xuất vật liệu xây dựng gặp phải nhiều thách thức, đó là: Tài nguyên khoáng sản ngày càng cạn kiệt, cần có giải pháp, công nghệ để sử dụng nguyên liệu chất lượng thấp, tận dụng phế thải từ các ngành khác; Nhiên liệu hoá thạch ngày càng khan hiếm, chi phí cho nhiên liệu, năng lượng tăng cao; Các yêu cầu về bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính tạo ra các thách thức không nhỏ khiến ngành sản xuất vật liệu xây dựng cần thay đổi mạnh mẽ về công nghệ sản xuất.  

Ồng Phạm Văn Bắc cho biết, hiện nay, sản xuất vật liệu xây dựng có xu hướng phát triển các vật liệu xanh, thân thiện với môi trường. Ngày 18/8/2020, tại Quyết định 1266/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đã chính thức phê duyệt Chiến lược phát triển vật liệu xây dựng thời kỳ 2021 - 2030, định hướng đến 2050; trên 6 quan điểm, trong đó quan điểm phát triển vật liệu xây dựng hiệu quả bền vững, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu, tiếp cận, ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ thế giới, quản lý vật liệu và sử dụng hiệu quả tài nguyên năng lượng, nhiên liệu, hạn chế ảnh hưởng môi trường.

Để phát triển vật liệu xây dựng xanh, ông Lê Văn Tới, Phó chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng nhấn mạnh, Nhà nước cần có biện pháp hành chính cần thiết được quy định trong văn bản pháp luật, ít nhất là trong nghị định, để thúc đẩy sử dụng vật liệu xây dựng thân thiện, cần nhất quán, quyết liệt hơn; gắn trách nhiệm cho các địa phương, kiểm tra, khen thưởng địa phương làm tốt, phê bình địa phương thực hiện chưa tốt.

Về khung kỹ thuật, các cơ quan chức năng cần ban hành đầy đủ tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật liên quan đến sản phẩm, sử dụng vật liệu xây dựng thân thiện, đặc biệt công trình xanh cần đưa ra các tiêu chí và thông số đặc thù cụ thể. Cần bổ sung chính sách để khuyến khích sử dụng công nghệ thi công tiên tiến, tăng năng suất lao động, tăng thu nhập cho người lao động trong sử dụng vật liệu xây dựng thân thiện.

Hội thảo là dịp để phân tích thực trạng thị trường vật liệu xây dựng, xu hướng công nghệ vật liệu xây dựng mới, ứng dụng trong kiến trúc và công trình xây dựng. Nhà quản lý lắng nghe ý kiến từ nhà sản xuất, doanh nghiệp kinh doanh vật liệu xây dựng về những bất cập, vướng mắc trong sản xuất, tiêu thụ vật liệu xây dựng. Nhận diện những thách thức cũng như thời cơ để kịp thời đưa ra chính sách khuyến khích phát triển phục vụ ngành vật liệu xây dựng, góp phần tạo giá trị cho quốc gia hoặc cảnh báo những nguy cơ xấu nếu có.