Cơ quan này đã kiểm toán chuyên đề về Huy động vốn và sử dụng vốn tại các công ty tài chính năm 2010 và năm 2011 tại 8 công ty tài chính thuộc 8 tập đoàn, tổng công ty lớn.
Hoạt động đầu tư chứng khoán niêm yết của Công ty tài chính CP Sông Đà lỗ 41 tỷ đồng. Kết quả: trước năm 2011 các công ty chủ yếu huy động vốn ngắn hạn, không đúng quy định của Luật Các tổ chức tín dụng năm 1997 và Nghị định của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của công ty tài chính.
Cụ thể, các công ty tài chính thực hiện hoạt động nhận ủy thác quản lý vốn nhưng thực chất là nghiệp vụ nhận tiền gửi do không xác định mục đích ủy thác cụ thể, không xác định bên chịu rủi ro, khách hàng hưởng lãi suất cố định trên số vốn ủy thác và được các công ty tàu chính trả gốc, lãi theo thỏa thuận.
Cũng theo báo cáo này, trên 60% vốn huy động của các công ty từ các tổ chức tín dụng; hầu hết các công ty không thực hiện được chức năng đầu mối tập trung nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi từ các đơn vị trong tập đoàn, tổng công ty.
Công ty tài chính CP Vinaconex - Viettel, công ty tài chính CP Sông Đà, công ty tài chính CP Xi măng… chưa xây dựng quy chế miễn, giảm lãi suất cho hoạt động tiền gửi khi giảm lãi suất cho các tổ chức tín dụng để thu hồi các khoản tiền gửi bị quá hạn.
Kiểm toán nhà nước cho rằng, nhiều khoản cho vay tiềm ẩn rủi ro và gặp khó khăn trong thu hồi vốn như trường hợp của Công ty tài chính CP Sông Đà cho vay đối với Công ty CP Xi măng Hạ Long, Công ty CP Điện Việt Lào, Công ty CP Someco, Công ty CP Sông Đà Thăng Long; Công ty CP Vinaconex - Viettel cho vay đối với Công ty CP vận tải Vinaconex, Công ty CP xi măng Yên Bình, Công ty CP xây dựng số 16, Công ty CP Vinaconex 34; hay như trường hợp của công ty tài chính cổ phần Hadico cho vay đối với CTCP Thương mại Dược Nhật Tân, công ty Sao Sáng, công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 30.
Trong khi đó, tại báo cáo kiểm toán chuyên đề, hầu hết các công ty tài chính được kiểm toán đầu tư cổ phiếu niêm yết năm 2011, 2012 đều thua lỗ và phải trích lập dự phòng; trong đó, hoạt động đầu tư chứng khoán niêm yết của Công ty tài chính CP Sông Đà lỗ 41 tỷ đồng.
Các khoản đầu tư trái phiếu còn chứa đựng nhiều rủi ro, đặc biệt đối với các khoản đầu tư vào trái phiếu của các công ty.
Báo cáo kiểm toán cũng đưa ra những quyết định đầu tư sai sót, không tuân thủ đúng quy định của nhà nước. Trong đó, Công ty tài chính CP Xi măng chuyển tiền góp vốn 6,6 tỷ đồng vào CTCP Khoáng sản Vật liệu xây dựng Long Sơn Phú trước khi có Nghị quyết của Hội đồng quản trị, chất lượng thẩm định phương án đầu tư còn chưa tốt, hồ sơ đầu tư trái phiếu chưa đầy đủ theo quy định, không có bản cáo bạch, thiếu báo cáo tài chính để thẩm định trước khi quyết định đầu tư.
Việc cân đối giữa nguồn vốn huy động và sử dụng vốn của các công ty tài chính cũng không phù hợp, dẫn đến một số thời điểm không đảm bảo tỷ lệ an toàn theo quy định. Kiểm toán dẫn chứng tại Công ty TNHH một thành viên Tài chính than - khoán sản Việt Nam, Công ty tài chính CP Hadico, Công ty tài chính CP Sông Đà thường xuyên không đạt tỷ lệ khả năng chi trả ngay trong năm 2011.
Theo Đất Việt *