Theo ông Lê Văn Tới, Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) phân tích, tuy không đạt chỉ tiêu xuất khẩu xi măng nhưng bù lại, sản lượng tiêu thụ xi măng trong nước năm 2015 tăng khá, nên tổng sản lượng tiêu thụ vẫn đạt kế hoạch đề ra.
Nguyên nhân xuất khẩu xi măng giảm chủ yếu do yếu tố khách quan khi một số quốc gia truyền thống như: Thái Lan, Nhật Bản và Trung Quốc thay đổi chiến lược sản xuất, tiêu thụ. Chẳng hạn như Trung Quốc, sau thời gian phát triển “nóng” đã dư thừa công suất khoảng 670 triệu tấn, đẩy sức cạnh tranh trên thị trường xi măng lên cao. Mặt khác, doanh nghiệp xi măng trong nước, kể cả “ông lớn” như Tổng Công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam (Vicem) vẫn chưa có nhiều hợp đồng dài hạn. Giá nguyên liệu đầu vào tuy được duy trì ổn định gần đây, nhưng khó dự đoán biến động thời gian tới. Do đó, gây khó cho định hướng xuất khẩu xi măng. Ngoài ra, theo Hiệp hội Xi măng Việt Nam, doanh nghiệp xuất khẩu xi măng còn phân tán nhỏ lẻ, quy mô và mức độ tập trung thấp, chủ yếu bán hàng qua khâu trung gian.
Ông Nguyễn Quang Cung nhấn mạnh: Để khắc phục khó khăn trong hoạt động xuất khẩu xi măng, cần giải quyết ngay câu chuyện xuất khẩu xi măng phân tán, mạnh ai nấy làm; liên kết các doanh nghiệp thành đầu mối đủ mạnh, gia tăng tính cạnh tranh và lợi thế về giá cho xi măng xuất khẩu. Hiện nay, mới chỉ có Vicem, Vissai... có lợi thế hơn cả khi đàm phán với các đối tác nhập khẩu.
Liên quan đến xuất khẩu xi măng, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) khuyến nghị, doanh nghiệp cần quan tâm đến đổi mới công nghệ sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm bằng việc hợp lý hóa quy trình vận chuyển để tiết kiệm thời gian, chi phí. Doanh nghiệp xi măng phải chuyên nghiệp hơn trong hoạt động, từ khâu sản xuất đến phân phối, tiêu thụ, bán hàng, chăm sóc khách hàng, đặc biệt cần chủ động, nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp.
Quỳnh Trang (TH/ Công thương)