Đã qua 5 năm từ khi Chính phủ phê duyệt chương trình phát triển vật liệu xây không nung để thay thế dần vật liệu xây dựng bằng đất sét truyền thống nhằm đáp ứng nhu cầu xã hội, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận dụng tối đa nguồn phế thải của các ngành công nghiệp khác. Nhưng sự phát triển của thị trường “vật liệu xanh” trên địa bàn tỉnh Bình Phước đang trong thực trạng ngừng trệ và gặp rất nhiều khó khăn.
Rất ít người sử dụng gạch không nung để xây dựng nhà.
Mặc dù loại vật liệu này có nhiều điểm mạnh so với vật liệu truyền thống như bảo vệ môi trường; cách âm, cách nhiệt, chống cháy; thi công nhanh, nhưng thực tế trên thị trường chưa được sử dụng để thay thế vật liệu truyền thống.
Theo nhiều cửa hàng bán vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh thì sản phẩm vật liệu không nung hầu như không bán được và cũng rất hiếm nguồn hàng. Nếu người sử dụng có nhu cầu thì các cửa hàng mới lấy về bán. Sản phẩm được nhiều người mua nhất vẫn là thạch cao, dùng để làm trần nhà, còn các sản phẩm khác, như gạch block, gạch bê tông nhẹ đều không có người sử dụng.
Chị Nguyễn Thị Hạnh, nhân viên bán hàng tại cửa hàng vật liệu xây dựng Anh Vũ, đường Nguyễn Huệ, phường An Lộc, thị xã Bình Long cho biết, số lượng người hỏi mua các loại gạch block và gạch bê tông nhẹ rất ít. Năm 2014, cửa hàng chỉ có duy nhất một khách hàng đặt mua, chủ yếu là các loại vật liệu xây dựng nung.
Nguyên nhân dẫn đến loại vật liệu này ít người quan tâm do còn lạ, không phổ biến và giá 2 loại gạch này cao hơn gạch đất sét nung. Cụ thể, một viên gạch ống 4 lỗ loại không nung, ép bằng xi măng và cát có giá lên đến 1.400 đồng, trong khi đó gạch đất sét nung chỉ có giá 600 - 800 đồng. Loại gạch này hiện cũng chỉ được bán ở vài điểm kinh doanh chứ không bán đại trà.
Thói quen dùng vật liệu nung đã ăn sâu vào tiềm thức mọi người. Kỹ thuật xây dựng 2 loại vật liệu cũng khác nhau, người thợ không thể sử dụng phương pháp cũ để xây loại vật liệu mới. Kèm theo đó là dụng cụ xây dựng và các nguyên phụ liệu đi kèm với vật liệu không nung để thi công mới đảm bảo.
Anh Hồ Duy Bằng, Giám đốc Công ty Thương mại - Xây dựng - Vận tải Nhà Việt, phường Tân Xuân, thị xã Đồng Xoài đánh giá. những mặt hàng thuộc vật liệu xây dựng nhẹ không được người sử dụng quen dùng nên Công ty rất ít phổ biến. Nếu có người đặt trước thì công ty mới nhập từ TP. Hồ Chí Minh hoặc Đồng Nai, do giá rất cao so với vật liệu xây dựng nung.
Các nhà thầu xây dựng cũng cho hay, rất ít công trình xây dựng dân dụng được sử dụng gạch không nung để xây nhà. Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Công ty thiết kế và xây dựng Nguyễn Hoàng, thị trấn Đức Phong, huyện Bù Đăng cho biết, hơn 10 năm nay công ty thi công các công trình nhà ở dân dụng nhưng chưa có công trình nào sử dụng gạch bê tông nhẹ xây tường, kể cả các biệt thự. Riêng gạch block bê tông cốt liệu thì chủ yếu là nhà xưởng và tường rào của các công ty, nhưng số này cũng rất ít, công ty chủ yếu nhập hàng theo nhu cầu.
Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Phước, ông Võ Tất Dũng cũng thừa nhận, hiện trên địa bàn tỉnh chưa có một công trình xây dựng nào sử dụng loại vật liệu xây không nung. Theo quy định các công trình sử dụng vốn ngân sách từ năm 2014 trở đi, đặc biệt là trường học, bệnh viện sẽ phải sử dụng tối thiểu 30% loại vật liệu không nung để xây dựng. Tuy nhiên, với thị trường vật liệu và khả năng sản xuất trên địa bàn tỉnh hiện nay, thực hiện điều này rất khó.
Để vật liệu này phổ biến trong xây dựng dân dụng cần một quá trình dài và những cố gắng không ngừng của tất cả các ban, ngành liên quan. Ông Võ Tất Dũng cho rằng, để loại vật liệu này phát triển tốt hơn trong thời gian tới cần phải có sự hỗ trợ tích cực hơn từ phía cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể như tạo điều kiện về mặt bằng cho các nhà sản xuất, nguồn vốn ưu đãi. Để vật liệu xây không nung được ngày càng phổ biến, nhiều người sử dụng thì các nhà sản xuất phải làm sao hạ được giá thành ngang với vật liệu truyền thống, đa dạng và chất lượng sản phẩm tốt hơn cho người tiêu dùng lựa chọn.
Theo ông Dũng, Sở Xây dựng cũng đã kết hợp nhiều Công ty lớn ở TP. Hồ Chí Minh để nghiên cứu, tìm hiểu nhằm có hướng đi mới, bền vững cho vật liệu xây không nung. Bên cạnh đó còn tổ chức những hội thảo giới thiệu sâu rộng đến người tiêu dùng.
Như vậy, sử dụng vật liệu xây không nung mang lại rất nhiều thuận ích, nhưng phần lớn người dân còn e ngại, chưa hiểu đúng, chưa tin vào tính năng và tác dụng của loại sản phẩm mới này. Để vượt qua những rào cản, khó khăn, đưa vật liệu xây không nung ngày càng phổ biến đến với người sử dụng thì còn là một thách thức rất lớn đối với ngành xây dựng trên địa bàn tỉnh.
Theo nhiều cửa hàng bán vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh thì sản phẩm vật liệu không nung hầu như không bán được và cũng rất hiếm nguồn hàng. Nếu người sử dụng có nhu cầu thì các cửa hàng mới lấy về bán. Sản phẩm được nhiều người mua nhất vẫn là thạch cao, dùng để làm trần nhà, còn các sản phẩm khác, như gạch block, gạch bê tông nhẹ đều không có người sử dụng.
Chị Nguyễn Thị Hạnh, nhân viên bán hàng tại cửa hàng vật liệu xây dựng Anh Vũ, đường Nguyễn Huệ, phường An Lộc, thị xã Bình Long cho biết, số lượng người hỏi mua các loại gạch block và gạch bê tông nhẹ rất ít. Năm 2014, cửa hàng chỉ có duy nhất một khách hàng đặt mua, chủ yếu là các loại vật liệu xây dựng nung.
Nguyên nhân dẫn đến loại vật liệu này ít người quan tâm do còn lạ, không phổ biến và giá 2 loại gạch này cao hơn gạch đất sét nung. Cụ thể, một viên gạch ống 4 lỗ loại không nung, ép bằng xi măng và cát có giá lên đến 1.400 đồng, trong khi đó gạch đất sét nung chỉ có giá 600 - 800 đồng. Loại gạch này hiện cũng chỉ được bán ở vài điểm kinh doanh chứ không bán đại trà.
Thói quen dùng vật liệu nung đã ăn sâu vào tiềm thức mọi người. Kỹ thuật xây dựng 2 loại vật liệu cũng khác nhau, người thợ không thể sử dụng phương pháp cũ để xây loại vật liệu mới. Kèm theo đó là dụng cụ xây dựng và các nguyên phụ liệu đi kèm với vật liệu không nung để thi công mới đảm bảo.
Anh Hồ Duy Bằng, Giám đốc Công ty Thương mại - Xây dựng - Vận tải Nhà Việt, phường Tân Xuân, thị xã Đồng Xoài đánh giá. những mặt hàng thuộc vật liệu xây dựng nhẹ không được người sử dụng quen dùng nên Công ty rất ít phổ biến. Nếu có người đặt trước thì công ty mới nhập từ TP. Hồ Chí Minh hoặc Đồng Nai, do giá rất cao so với vật liệu xây dựng nung.
Các nhà thầu xây dựng cũng cho hay, rất ít công trình xây dựng dân dụng được sử dụng gạch không nung để xây nhà. Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Công ty thiết kế và xây dựng Nguyễn Hoàng, thị trấn Đức Phong, huyện Bù Đăng cho biết, hơn 10 năm nay công ty thi công các công trình nhà ở dân dụng nhưng chưa có công trình nào sử dụng gạch bê tông nhẹ xây tường, kể cả các biệt thự. Riêng gạch block bê tông cốt liệu thì chủ yếu là nhà xưởng và tường rào của các công ty, nhưng số này cũng rất ít, công ty chủ yếu nhập hàng theo nhu cầu.
Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Phước, ông Võ Tất Dũng cũng thừa nhận, hiện trên địa bàn tỉnh chưa có một công trình xây dựng nào sử dụng loại vật liệu xây không nung. Theo quy định các công trình sử dụng vốn ngân sách từ năm 2014 trở đi, đặc biệt là trường học, bệnh viện sẽ phải sử dụng tối thiểu 30% loại vật liệu không nung để xây dựng. Tuy nhiên, với thị trường vật liệu và khả năng sản xuất trên địa bàn tỉnh hiện nay, thực hiện điều này rất khó.
Để vật liệu này phổ biến trong xây dựng dân dụng cần một quá trình dài và những cố gắng không ngừng của tất cả các ban, ngành liên quan. Ông Võ Tất Dũng cho rằng, để loại vật liệu này phát triển tốt hơn trong thời gian tới cần phải có sự hỗ trợ tích cực hơn từ phía cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể như tạo điều kiện về mặt bằng cho các nhà sản xuất, nguồn vốn ưu đãi. Để vật liệu xây không nung được ngày càng phổ biến, nhiều người sử dụng thì các nhà sản xuất phải làm sao hạ được giá thành ngang với vật liệu truyền thống, đa dạng và chất lượng sản phẩm tốt hơn cho người tiêu dùng lựa chọn.
Theo ông Dũng, Sở Xây dựng cũng đã kết hợp nhiều Công ty lớn ở TP. Hồ Chí Minh để nghiên cứu, tìm hiểu nhằm có hướng đi mới, bền vững cho vật liệu xây không nung. Bên cạnh đó còn tổ chức những hội thảo giới thiệu sâu rộng đến người tiêu dùng.
Như vậy, sử dụng vật liệu xây không nung mang lại rất nhiều thuận ích, nhưng phần lớn người dân còn e ngại, chưa hiểu đúng, chưa tin vào tính năng và tác dụng của loại sản phẩm mới này. Để vượt qua những rào cản, khó khăn, đưa vật liệu xây không nung ngày càng phổ biến đến với người sử dụng thì còn là một thách thức rất lớn đối với ngành xây dựng trên địa bàn tỉnh.
Bích Ngọc (TH)
