Thông tin chuyên ngành Xi măng Việt Nam

>> Thu gom và tồn trữ CO2 (P1)

Hynovi

Vicat đã công bố hợp tác thu gom và sử dụng carbon (CCU) với Hynamics, một công ty con của nhà cung cấp năng lượng Groupe EDF, trong tháng 9/2021. Dự án Hynovi sẽ thấy một tổ hợp thiết bị đồng bộ thu gom CO₂ để sản xuất methanol tại nhà máy xi măng Montalieu-Vercieu của Vicat vào năm 2025. Dự án nhằm mục đích thu gom 40% CO₂ từ khí thải ống khói lò nung tại nhà máy bằng cách sử dụng phương pháp nhiên liệu oxy và lắp đặt một máy điện phân 330MW để tách nước thành khí oxy và khí hydro cho các bộ phận khác nhau trong quá trình.

CO₂ sau đó sẽ được kết hợp với khí hydro để sản xuất methanol cho các thị trường tiềm năng về vận tải, hoá chất và xây dựng. Dự án lập kế hoạch sản xuất >0,2 triệu tấn methanol/năm, khoảng 25% nhu cầu hàng năm của Pháp.

Dự án đã được lập ra theo yêu cầu đề xuất của chương trình Các Dự án Quan trọng vì Lợi ích Chung Châu Âu (IPCEI). Chính phủ Pháp đã gửi thông báo trước về sự tham gia của dự án vào chương trình và hiện dự án đang được Uỷ ban Châu Âu xem xét đánh giá.

Carbon8 Systems

Quyết định lựa chọn nhà máy Montalieu-Vercieu cho Hynovi của Vicat là rất đáng quan tâm, vì nhà máy này đang sử dụng hệ thống CO₂NTAINER do Carbon8 Systems có trụ sở ở UK cung cấp trên quy mô công nghiệp. Hệ thống này sử dụng CO₂ thu gom được từ khí thải ống khói của nhà máy để carbonate bụi nhà máy xi măng sản xuất cốt liệu bê tông. Đây là lần khai triển đầu tiên của công nghệ này và đã đi vào hoạt động kể từ tháng 11/2020.

Carbon8 sử dụng quy trình Công nghệ Carbonate hoá Gia tốc (ACT), sử dụng CO₂ thu gom được để khoáng hoá các loại cặn lắng khác nhau tạo ra các nguyên liệu như cốt liệu bê tông cho thi công xây dựng. Trong giai đoạn đầu hoạt động, Carbon8 cho biết sẽ xử lý và chuyển hoá lên đến 12.000 tấn bụi bypass xi măng thành cốt liệu bê tông cho xây dựng. Sau đó, Vicat sẽ tái sử dụng thương mại cốt liệu bê tông này trong các ứng dụng khác nhau, như sản xuất các khối (block) bê tông nhẹ.

Lắp đặt thương mại của Carbon8 Systems ở Pháp được tiến hành sau các thử nghiệm vào cuối thập niên 2010 với CRH ở Ontario, Canada và Hanson ở UK. Mức thu gom CO₂ của ACT chưa được công bố, mặc dù dữ liệu phòng thí nghiệm đã công bố trong tài liệu quảng cáo của Carbon8 cho thấy mức hấp thụ khoảng 14% ở các mức nồng độ CO₂ khác nhau.

Tháng 6/2021, Carbon8 Systems và FLSmidth đã ký kết quan hệ đối tác công nghệ với các thông tin chi tiết sẽ được tiết lộ trong tháng 10/2021.

Cleanker

Cleanker đã tiến hành thử nghiệm khả năng tồn tại của công nghệ vòng lặp can xi cho sử dụng trong các nhà máy xi măng. Các thử nghiệm đã được dự kiến thực hiện trong 10 tháng, với tổng thời gian hoạt động thực tế tối đa là 1 tháng, và sẽ kết thúc trong tháng 9/2021. Hiện, các kết quả vẫn chưa được công bố. Nhà máy thử nghiệm cho dự án đã được khánh thành tại nhà máy xi măng Vernasca của Buzzi Unicem hồi tháng 10/2020. Dự án đã hoạt động từ tháng 10/2017, đã kéo dài được 4 năm và có nguồn vốn khoảng 9 triệu Euro. Phần lớn nguồn vốn này là do Uỷ ban Châu Âu đóng góp vào. Các đối tác ngành xi măng có liên quan bao gồm Hiệp hội Xi măng Đức (VDZ), IKN và công ty con địa phương Italcementi của HeidelbergCement.

Project Greensand

Aalborg Portland Cement đã công bố các kế hoạch CCU/S của mình trong tháng 9/2021 như là một phần của sự tham gia vào liên danh Project Greensand. Kế hoạch tổng thể là khai thác tính khả thi kỹ thuật và thương mại của việc chiết tách CO₂ trong các hồ chứa dầu khí đã cạn kiệt ở Biển Bắc Đan Mạch, bắt đầu với Nini West Field. Dự án vẫn đảm bảo nguồn vốn cấp, với việc nộp đơn đăng ký Chương trình Trình diễn và Phát triển Công nghệ Năng lượng gửi chính phủ Đan Mạch đang chờ xử lý. Tuy nhiên, trong tháng 12/2020, Quốc hội Đan Mạch đã quyết định dành một quỹ tài trợ đặc biệt để hỗ trợ dự án thí điểm tồn trữ CO₂ do đó, sáng kiến này có vẻ như đang có tiến triển. Nếu như việc nộp đơn đăng ký này thành công, thì liên danh mong muốn sẽ bắt đầu triển khai thực hiện vào cuối năm 2021 và sau đó tiến hành với thử nghiệm phun ngoài khơi từ cuối năm 2022. 
 

Quang cảnh nhà máy Rørdal của Aalborg Portland Cement ở Đan Mạch, địa điểm tiềm năng cho thu gom CO₂ của Project Greensand.
 

Việc tham gia của Aalborg Portland Cement gần như chưa được biết đến ngoài việc là một đối tác nhưng tổ hợp thiết bị thu gom năng suất 0,45 triệu tấn/năm tại nhà máy xi măng Rødal của công ty được lên kế hoạch dự kiến cho năm 2027. Cũng không có thông tin về phương pháp thu gom, cho dù Aker Carbon Capture là một bộ phận của liên danh Project Greensand.

Project ACCSESS

Một dự án mới nữa đã công bố trong tháng 9/2021 là thử nghiệm thí điểm thu gom và tồn trữ carbon thử nghiệm (CCS) của HeidelbergCement tại nhà máy Górażdże ở Ba Lan. Dự án này là một phần của Project ACCSESS lớn hơn, một liên danh do Sintef  Energi của Na Uy lãnh đạo, nhằm mục tiêu cắt giảm chi phí CCU/S và kết nối CO₂ thải ra từ lục địa Châu Âu tới các cơ sở tồn trữ ở Biển Bắc. Nhà máy xi măng ở Ba Lan sẽ thử nghiệm phương pháp thu gom dựa vào enzym sử dụng nhiệt thừa từ nhà máy.

Catch4Climate

Dự án Catch4Climate cho biết hồi cuối năm 2020 rằng dự án đã bước vào giai đoạn lập kế hoạch cho nhà máy thử nghiệm thí điểm nhiên liệu oxy của mình tại nhà máy Schwenk Zement Mergelstetten ở Đức. Các đối tác của dự án bao gồm 4 công ty xi măng: công ty con của Buzzi Unicem là Dyckerhoff, HeidelbergCement, Schwenk Zement và Vicat. Công bố được đưa ra sau khi liên danh ký một biên bản đề nghị với Thủ tướng chính phủ và Bộ trưởng giao thông vận tải ở Stuttgart.

Liên danh dự định sẽ xây dựng và vận hành nhà máy chỉ định của mình theo quy mô bán công nghiệp sử dụng quá trình oxy để thu gom CO₂. Tiếp theo sẽ thử sử dụng CO₂ thu gom được để sản xuất ra thứ mà được gọi là ‘reFuels’, nhiên liệu tổng hợp trung hoà khí hậu như dầu hoả cho giao thông hàng không, với sự hỗ trợ của điện năng tái tạo.

>> Thu gom và tồn trữ CO2 (P3)

Nguyễn Thị Kim Lan dịch từ Global Cement Magazine số tháng 11/2021
ximang.vn