Chuyên đề xi măng
Tổng quan ngành công nghiệp xi măng Anh năm 2010 – 2011(Phần 1)
23/12/2011 11:07:25 PM
Bài viết này sẽ trình bày một số thành tựu phát triển và những thách thức mà ngành công nghiệp xi măng Anh đã gặp phải trong năm 2010 và những tháng đầu của năm 2011, một giai đoạn có đặc điểm điều chỉnh các mức độ hoạt động và các khoản nợ sau giai đoạn khủng hoảng, cơ cấu lại và gia tăng lợi nhuận các nguyên vật liệu kết dính thay thế.
Đây là phần đầu trong
hai bài viết trình bày thực trạng thị trường, việc cơ cấu lại ngành, giá
bán xi măng, kết quả tài chính, sự cạnh tranh và việc đóng cửa các nhà
máy. Phần hai, trình bày đặc điểm các dự án sử dụng vốn đầu tư cơ bản,
các đánh giá về khía cạnh môi trường, các nhiên liệu thay thế, sức khoẻ
và an toàn và các giải thưởng, sẽ được công bố trong số tháng 7/8-2011
của Global Cement Magazine.Tình hình thị trườngXu
hướng chung trên thị trường vật liệu xây dựng của Anh là phát triển vừa
phải trong năm 2010, đang hồi phục dần trở lại kể từ giai đoạn suy
thoái 2008-2009, tiếp theo là sự giảm sút trong mùa đông cực kỳ giá lạnh
năm 2010-2011.Nhu cầu xi
măng lần đầu tiên đã tăng lên trong ba tháng đầu năm trong hai năm qua
và cho dù nhu cầu xi măng đã giảm đi trong tháng 4/2011, các số liệu quý
II vẫn cho thấy nhu cầu này tiếp tục tăng lên. Thực tế, các số liệu quý
II đã tăng ổn định mà theo Hiệp hội Khoáng sản (MPA) đã cảnh báo rằng
các số liệu này đã tạo ra ấn tượng không tích cực về hoạt động của ngành
và về triển trọng tương lai, lưu ý các số liệu này được căn cứ vào các
số liệu kém hiệu quả trong lịch sử từ năm 2009. Các cải thiện mới đây sẽ
tồn tại được trong một thời gian ngắn, MPA khẳng định.Cho
dù có sự cảnh báo, doanh số tiêu thụ xi măng, cốt liệu bê tông và bê
tông trộn sẵn tiếp tục tăng cao trong quý III. Nhu cầu xi măng đã tăng
lên 9% trong 3 tháng tính đến tháng 9/2010. Tuy nhiên, doanh số tiêu thụ
đã giảm mạnh trong quý IV, phản ánh chu kỳ tiêu thụ theo mùa thông
thường, nhưng đáng lưu ý là thời tiết khắc nghiệt trong tháng 12/2010.
Đối với năm nay tổng khối lượng xi măng đã tăng lên 3%.Số
liệu thống kê tóm tắt của MPA, được chính phủ kiểm tra từ báo cáo của
ngành được trình bày ở đây (Bảng 1 và 2) kèm theo ý kiến xác nhận.1 Các
số liệu thống kê này sẽ được công bố sau và do vậy không có sẵn số liệu
cho năm 2011. Các số liệu màu đỏ là những giá trị thấp nhất trong hai
năm, tập trung chủ yếu trong các quý mùa đông, trong khi các số liệu màu
xanh là những giá trị cao nhất, cho thấy sự phục hồi của năm 2010.Xem
xét chi tiết có thể thấy rằng việc sản lượng sản xuất clinker và xi
măng đã bắt đầu trong năm 2010 ở mức dao động thấp hơn so với trong năm
2009, nhưng đã đạt mức cao nhất trong hai năm trong quý III. Xuất khẩu
đã đình lại hoàn toàn, trong khi nhập khẩu có xu hướng đáp ứng nhu cầu
tăng lên trong quý II trước khi sản lượng trong nước tăng lên sau giai
đoạn bảo trì bảo dưỡng trong mùa đông. Các sản phẩm kết dính khác đã
tăng lên trong quý III ngang với mức năm 2009, cho dù các sản phẩm này
đã đạt ở mức thấp nhất trong hai năm qua. Tuy nhiên, nhìn chung thì cho
dù kết quả đạt được trong quý IV rất tồi tệ ở nhiều mặt so với kết quả
đạt được trong năm 2009, thì mức trung bình năm vẫn cao hơn một chút. Cơ cấu lại ngành Đối
mặt với tình hình kinh doanh khó khăn đang tiếp tục diễn ra, năm 2010
đã chứng kiến các công ty đa quốc gia bán tài sản đi để giảm bớt nợ nần
và tập trung vào các khu vực kinh doanh quan trọng của mình. Lafarge đã
bán các hoạt động của mình ở Bồ Đào Nha, Thuỵ Sỹ và Alsace và hiện đang
lập kế hoạch để giảm bớt gánh nặng cho bộ phận sản xuất tấm ốp tường của
công ty. Tarmac cũng đã bán các
hoạt động ở lục địa của mình ở Ba Lan và Pháp. Công ty ở Anh đã chính
thức chia thành hai doanh nghiệp hoạt động riêng: Tarmac Ltd - gồm có
Buxton Lime & Cement – và Tarmac Building Products Ltd. Một website
mới đã ra mắt hôm mùng 1/7/2010 để phản ánh việc phân tách này và việc
bố trí sắp xếp ban lãnh đạo của công ty đã được cơ cấu lại tương ứng.
Công ty mẹ của công ty này, Anglo American, đã bán hai doanh nghiệp sản
xuất thép hồi mùa thu và Tarmac được dự kiến sẽ là công ty được bán tiếp
theo.
Bảng 1: Số liệu thống kê năm 2007 – 2010 của MPA (các số liệu tính bằng nghìn tấn).
Trong
tháng 2/2011, Anglo American plc và Lafarge SA đã công bố thoả thuận
kết hợp các hoạt động kinh doanh xi măng, cốt liệu bê tông, bê tông trộn
sẵn, nhựa asphalt và thầu khoán của mình ở Vương quốc Anh với hình thức
liên danh liên kết 50:50, bao gồm Tarmac Ltd, Lafarge Cement UK và
Lafarge Arggregates & Concrete UK. Như là một động thái cho thấy
hoạt động tái cơ cấu lớn nhất trong ngành công nghiệp xi măng ở Anh
trong những năm qua, vượt ra ngoài sự kết hợp mới đây của Castle Cement
và Civil & Marine thông qua việc mua Hanson hoặc Rugby của RMC. Việc
kinh doanh tài sản được dự kiến sẽ giảm bớt các công ty cạnh tranh.
Bảng 2: Số liệu thống kê theo quý cho năm 2009 và 2010 của MPA (số liệu tính bằng nghìn tấn).
Bảng 3: Giá bán xi măng ở Anh được lập bảng cho năm 2005 – 2010 (giá năm 2005 = 100).Giá bán xi măng
Giá
bán xi măng ở Anh đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây. Với việc
xây dựng giá trị chỉ số so với giá bán gốc năm 2005 là 100, mức trung
bình năm cho thấy giá bán liên tục tăng cho đến khi có sự sụt giảm trong
năm 2010.
Tuy nhiên, điều này không diễn ra đều đều và các cố
gắng gần đây nhằm tăng giá bán để bù lại các khối lượng sụt giảm trong
năm 2008 và 2009 đã không đạt được, tuy nhiên giá bán đã được giảm với
mức khiêm tốn nhất. Trong thực tế, giá bán xi măng đã ổn định đáng kể so
với mức giá 134,6 trong tháng 11 và tháng 12/2009.
Lafarge đã
ghi nhận ‘áp lực đối với việc định giá bán’ trong năm 2010 và 2011 và
đang hướng tới tương lai, Hanson dự đoán ‘áp lực giảm dần đối với giá
bán’ ở Châu Âu. Giám đốc điều hành của Holcim cũng đã cảnh báo rằng giá
bán xi măng sẽ được giữ nguyên do áp lực của thị trường.
Cạnh tranh trong ngành
Các
nhận xét về việc định giá bán xi măng nói trên đã được đưa ra phản đối
việc bố trí phương thức thảo luận của Uỷ ban Châu Âu (EC) về các luận
điệu liên quan tới các thủ đoạn chống cạnh tranh tiềm ẩn của 8 nhà sản
xuất trên 10 thị trường quốc gia của Khu vực Kinh tế Châu Âu. Các nhận
xét này xuất phát từ việc khảo sát trong tháng 11/2008 và không hề có
luận điệu chắc chắn nào được nói đến.
Uỷ ban Châu Âu cho biết,
“Việc khởi động phương thức thảo luận không hàm chứa rằng Uỷ ban có bằng
chứng thuyết phục được về các vi phạm nhưng lại đơn thuần có nghĩa rằng
Uỷ ban sẽ giải quyết trường hợp này như là một vấn đề ưu tiên.” Cho dù
các công ty chưa chính thức bị gọi ra toà, Heidelberg, Cemex và Holcim
đã xác nhận rằng họ đã bị kiểm soát.
Hiệu quả tài chính riêng
Bảng
danh sách 100 công ty sản xuất vật liệu xây dựng hàng đầu ở Châu Âu xác
định vị trí các công ty xi măng lớn đang hoạt động ở Anh và Ai-len theo
doanh thu đạt được tính bằng đồng Euro như sau:
CRH Vị trí thứ hai (Vị trí thứ hai trong năm 2009)
Lafarge Vị trí thứ tư (Vị trí thứ tư trong năm 2009)
Holcim Vị trí thứ sáu (Vị trí thứ năm trong năm 2009)
HeidelbergCement Vị trí thứ bẩy (Vị trí thứ sáu trong năm 2009)
Tarmac Vị trí thứ 28 (Vị trí thứ 24 trong năm 2009)
Trong
hầu hết các trường hợp, các công ty đều được xếp hạng thấp hơn so với
các vị trí trong năm 2009. Các số liệu về nửa đầu bản danh sách tính từ
các công ty vật liệu hàng đầu ở Châu Âu nhìn chung đều đã giảm nhẹ, mặc
dù ổn định. Lafarge, Holcim và HeidelbergCement đã ghi nhận một số cải
thiện về doanh thu và lợi nhuận, trong khi Cemex lại báo cáo vẫn tiếp
tục bị thua lỗ. Các điểm quan trọng trong báo cáo tài chính của các công
ty tư nhân được tóm lược dưới đây.
Lafarge Cement UK: Lafarge đã
báo cáo lợi nhuận ròng của tập đoàn là 64 triệu Euro trong quý I/2010,
so với khoản thua lỗ thực 17 triệu Euro trong giai đoạn cùng kỳ năm
2009. Việc lập báo cáo về lợi nhuận đã rất thuận lợi với việc đạt được
137 triệu Euro từ việc bán cổ phần của công ty trong Cimpor. Tuy nhiên,
điều này che giấu thực tế giảm 10% doanh thu do điều kiện thời tiết khắc
nghiệt mà đã hạn chế hoạt động xây dựng trong mùa đông. Quý II/2010,
mặc dù doanh số bán hàng đã tăng nhẹ, vẫn bị giảm 15% lợi nhuận, buộc
công ty phải cam kết cắt giảm chi phí thêm.
Xu hướng giảm nhẹ
tiếp tục diễn ra và vào cuối quý III Lafarge đã ghi nhận doanh thu giảm
0,3% xuống 1,355 tỷ Euro đối với 3 quý đầu và thu nhập trước lãi, thuế,
khấu hao và khấu trừ đã giảm đi 1,5% xuống 1,969 tỷ Euro.
Mặc dù
lượng xi măng giao đã giảm đi 9,3% ở Châu Âu, khối lượng giao ở Anh đã
tăng lên được 5,6%. Cuối năm 2010, Lafarge đã ghi nhận doanh số bán hàng
năm 2010 đã tăng lên 2% đạt tới 16,2 tỷ Euro, cho dù thu nhập kinh
doanh đã giảm đi 1%. Tiết kiệm chi phí mang tính cơ cấu đã vượt quá các
mục tiêu đề ra, đã đảm bảo đạt được 22 triệu Euro và 500 triệu Euro từ
việc giảm kinh doanh. Vốn xây dựng cơ bản đã giảm đi 18%.
RockTron mở rộng các chi nhánh
RockTron,
công ty khoáng sản học sinh thái dựa vào tro ở Vương Quốc Anh, đã khai
trương một công ty con ở Malaysia là nước có sản lượng sản xuất tro bay
là 2 triệu tấn/năm.
Công ty lập kế hoạch cắt giảm các khoản nợ
nần thêm 2 tỷ Euro nữa thông qua việc tiết kiệm các chi phí và bán các
tài sản trong năm 2011, có nguy cơ bị mất thị phần trong tương lai,
nhưng với việc khoản tiền nợ vẫn còn nhiều Standard & Poor đã hạ mức
tín phiếu đối với tình trạng “trái phiếu cấp thấp” hồi đầu năm 2011.
Hanson
UK (HeidelbergCement): Tiếp theo 6 quý sụt giảm, công ty mẹ của Hanson
là HeidelbergCement đã đạt mức thu nhập vượt qua số liệu dự báo của mình
trong quý II/2010, đạt mức tăng 9,1% thu nhập kinh doanh. Các kết quả
đạt được trong 6 tháng đầu năm đã được ghi nhận trong tháng 9/2010,
trong đó cả doanh thu lẫn lợi nhuận kinh doanh đều đã tăng lên.
Trái
với các khu vực còn lại ở tây bắc Âu, các hoạt động sản xuất kinh doanh
ở Anh đã tăng nhẹ về sản lượng xi măng và clinker, cho dù sản lượng xỉ
giảm xuống. Hiệu quả sản xuất kinh doanh tiếp tục đạt được các mức tương
tự trong quý III. Việc kinh doanh ở các khu vực bắc và tây Âu rất ảm
đạm và lượng xi măng giao chỉ tăng lên ở các thị trường quốc gia là Thuỵ
Điển và Anh còn khối lượng xỉ ở Anh rất ít. Điều đó cho thấy, tổng
doanh thu của tập đoàn đã tăng lên 5,8% trong 9 tháng của năm 2010, với
mức tăng mạnh 12,6% trong quý III. Các số liệu ban đầu của năm dự đoán
khả năng EBÍTDA và thu nhập kinh doanh sẽ tăng lên, nhờ sự tăng trưởng ở
các thị trường mới nổi và bắt đầu hồi phục ở Châu Âu và ở Bắc Mỹ.
Lượng
xi măng tiêu thụ ở Anh và Bắc Âu đã giảm đi 27-46% trong tháng 12/2010
so với năm 2009 do điều kiện thời tiết bất thường, nhưng tổng lợi nhuận
cả năm đã tăng lên 8,6% đạt tới 1430 triệu Euro. Công ty dự kiến mức
tăng trưởng trong năm 2011, và trong khi áp lực giá bán giảm được trông
đợi ở Anh, thì có vẻ như sẽ được bù đắp nhờ giá bán cao hơn và hiệu quả
các cải thiện đạt được trên các thị trường mới nổi.
Cemex UK:
Cemex cho biết khoản thua lỗ thực trong quý I/2010, một số thị trường
trọng điểm của công ty tiếp tục bị ảnh hưởng bởi tình trạng suy thoái và
thời tiết mùa đông khắc nghiệt. Các số liệu kinh doanh đạt được thấp
hơn so với giai đoạn cùng kỳ năm trước. Các dự báo lạc quan giữa năm
2010 trong đó khối lượng ở Anh được dự kiến sẽ tăng lên 2% đã phải điều
chỉnh giảm xuống khi các số liệu 6 tháng đầu năm chỉ rõ mức sụt giảm về
doanh thu là 6,1%. EBITDA đã giảm đi 17,3% và lợi nhuận kinh doanh giảm
34,7%.
Tình trạng sụt giảm tiếp tục diễn ra trong quý III – doanh
số tiêu thụ thực giảm 9% ở Châu Âu, và EBITDA kinh doanh giảm 22% -
nhưng tình hình kinh doanh trong quý IV đã cho thấy các dấu hiệu ổn
định. Mặc dù lợi nhuận trước thuế đã giảm đi 2% xuống còn 656 triệu
Euro, doanh số tiêu thụ thực đã tăng lên 1% đạt tới 2,6 tỷ Euro. Doanh
số tiêu thụ cả năm đã giảm đi 3% xuống còn 9,8 tỷ Euro.
Đóng cửa các nhà máy
Ở
Anh các công suất bị dừng sản xuất nhiều hơn so với các công suất được
bổ sung thêm kể từ khi diễn ra thời kỳ khủng hoảng suy thoái. Tiếp theo
việc giảm bớt sớm các hoạt động ở Westbury trong năm 2008 và 2009,
Lafarge đã công bố trong tháng 6/2010 các kế hoạch dừng sản xuất và dỡ
bỏ cuối cùng dây chuyền sản xuất clinker tại nhà máy. Công việc sản xuất
sẽ dừng lại, công ty cho biết, nhưng mặt bằng sẽ tiếp tục được sử dụng
làm trung tâm phân phối. Hơn nữa, các máy nghiền xi măng và các thiết bị
phối trộn đồng nhất sẽ tiếp tục hoạt động, nghiền clinker mua về từ các
nhà máy khác.
Đồng thời, trên quy mô lớn hơn, việc giải toả nhà
máy ở Northfleet trị giá 10,3 triệu Euro đã được mô tả như là dự án dỡ
bỏ lớn nhất đang được thực hiện ở Châu Âu. Dự kiến sẽ hoàn thành công
việc dỡ bỏ này trước khi kết thúc năm và sẽ vượt kế hoạch đề ra.
Cũng
vậy ở Kent, cái nôi của ngành công nghiệp xi măng thời kỳ đầu, trạm
nghiền cũ của Cemex ở Rochester đã được tháo dỡ, thời gian triển khai
công tác tháo dỡ đã được bắt đầu trong tháng 3/2010. Trong tháng 9/2010,
ống khói cao 114m (375ft) biểu tượng cho thương hiệu của công ty đã bị
dỡ bỏ.
1.www.mineralproducts.com
Lưu ý: Bài viết này đã
được biên soạn từ các số liệu lưu trữ của Cement Industry News, bản tin
tháng được Ban Dịch vụ Thông tin Hiệp hội Bê Tông phát hành cho các
thành viên của Diễn đàn Các nhà Cung cấp Ngành công nghiệp Xi măng
(Cement Industry Suppliers’ Forum). Để có thêm thông tin, đề nghị liên
hệ với Global Cement Magazine để có được thông tin chi tiết liên hệ với
tác giả.
Hình trên: Ống khói tại nhà máy Halling của Lafarge cuối cùng đã được phá dỡ hôm 19/9/2010.
Dịch từ Global Cement Magazine số T6/2011
(Còn nữa)