Cụ thể, căn cứ giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường còn hiệu lực đến thời điểm báo cáo cho thấy, đá xây dựng cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường; đất đồi làm vật liệu san lấp so với nhu cầu thực tế tuy còn thiếu nhưng vẫn có thể giữ ổn định giá bán tại mỏ do đã đưa vào quản lý kê khai giá.
Riêng cát xây dựng chỉ còn 1 mỏ đang khai thác với công suất 59.000 m³/năm. So với nhu cầu thực tế, vật liệu cát đang mất cân đối cung - cầu rất lớn, dẫn đến khan hiếm và xảy ra tình trạng găm hàng, nâng giá, bán với giá cao hơn giá đã công bố.
Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi cho biết, theo đề án phát triển vật liệu xây dựng thời kỳ 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050 được duyệt, trung bình hàng năm nhu cầu sử dụng cát làm vật liệu xây dựng tại tỉnh này khoảng 1,74 triệu m³/năm, nhưng thực tế cấp phép khai thác so với nhu cầu rất thấp, không đáp ứng nhu cầu, làm khan hiếm cát trên thị trường.
Vấn đề đáng quan tâm nữa là, hiện còn tồn tại rất nhiều bãi tập kết cát tự phát ở các địa phương nhưng chưa được quản lý chặt chẽ, chưa đầy đủ tính pháp lý. Nguồn gốc cát đưa vào bãi không rõ ràng, nhiều bãi chứa trên đất nông nghiệp, khu vực nhiều dân cư gây ô nhiễm môi trường.
Để tăng cường công tác quản lý hoạt động khoáng sản, đảm bảo ổn định thị trường, đáp ứng nhu cầu khoáng sản làm vật liệu xây dựng, ngăn ngừa tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, sử dụng hiệu quả tài nguyên, Sở Xây dựng kiến nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường đôn đốc các doanh nghiệp đã trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản khẩn trương nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy phép khai thác, đưa mỏ vào hoạt động, kịp thời giải quyết bài toán thiếu hụt cát hiện nay, nhất là dự án cao tốc.
Trên cơ sở dự báo nhu cầu sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1494/QĐ-UBND ngày 23/12/2022, phải tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản, đảm bảo trữ lượng khai thác hàng năm theo như dự báo, tránh tình trạng khan hiếm dẫn đến việc lợi dụng nâng giá của các doanh nghiệp, đồng thời ngăn chặn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép.
Theo quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng làm vật liệu xây dựng thông thường đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030 được duyệt, Quảng Ngãi có 77 mỏ đá với tổng trữ lượng dự báo khoảng hơn 230 triệu m³; 98 mỏ cát với tổng trữ lượng dự báo khoảng 22,8 triệu m³ và 168 mỏ đất đồi với tổng trữ lượng dự báo khoảng hơn 108 triệu m³.
Theo đề án phát triển vật liệu xây dựng tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050 đã được UBND tỉnh phê duyệt, nhu cầu sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn Quảng Ngãi được dự báo như sau: Đá xây dựng năm 2025 là 2,03 triệu m³/năm; năm 2030 là 2,51 triệu m³/năm; cát xây dựng năm 2025 là 1,74 triệu m³/năm; năm 2030 là 2,16 triệu m³/năm; đất san lấp năm 2025 là 25 triệu m³/năm, năm 2030 là 30 triệu m³/năm.
ximang.vn (TH/ KTĐT)