Theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu – Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP. Hồ Chí Minh, việc thực hiện quyền của người tiêu dùng (NTD) Việt Nam cho đến thời điểm này chưa cao. Thực tế cho thấy, đa số NTD không ý thức được khi tham gia giao dịch, cung cấp hàng hóa, dịch vụ cần giữ lại hóa đơn, chứng từ, phiếu bảo hành… để khi có vi phạm xảy ra (ít nhất là sự vi phạm về quyền được thông tin) thì họ có thể chứng minh.
Ảnh minh họa
Đáng ngại hơn hơn là tâm lý chuộng hàng ngoại nhập, nhưng ít tiền nên dù biết là hàng giả, hàng nhái, NTD vẫn chấp nhận mua, xem như mình đã sở hữu một món hàng hiệu. Cũng từ thói quen này mà hàng giả luôn có “đất” để sinh sôi. Mặt khác, NTD Việt Nam còn có thói quen mua sắm hàng hóa ở đại lý, cửa hàng quen và tin rằng sản phẩm của những công ty lớn được quảng cáo nhiều là có thể yên tâm về chất lượng.
Thực tế cũng cho thấy, NTD Việt Nam ít có phản ứng mãnh liệt trước những hành vi vi phạm của DN, hay thông tin sai lệch về hàng hóa của nhà sản xuất. Qua đó cho thấy, ở Việt Nam hiện nay ý thức tự bảo vệ quyền lợi của NTD chưa được phát huy đúng mức. Thậm chí rất nhiều người còn thơ ơ hoặc không biết quyền của mình khi mua các sản phẩm hàng hóa dịch vụ.
Về phía DN, nhà sản xuất mặc dù rất bức bối với vấn nạn hàng giả, nhưng để có “vũ khí” đủ sức chống lại hàng giả thì chưa. Thậm chí quá trình kinh doanh trên thị trường, nhiều DN còn lợi dụng việc NTD thờ ơ với quyền lợi của mình và sai phạm của DN để lập lờ chất lượng hàng hóa dịch vụ.
Theo Luật gia Phan Thị Việt Thu – Phó Chủ tịch Hội bảo vệ quyền lợi NTD TP. Hồ Chí Minh, hiện nay, cả NTD và DN đều chưa hiểu biết đúng về quyền được thông tin của NTD. NTD thường chịu thiệt thòi vì không chú ý đọc thông tin hướng dẫn của nhà sản xuất, hay là không xem kỹ sản phẩm trưng bày, khi mua sắm không yêu cầu bên bán cung cấp đầy đủ thông tin về mặt hàng, dẫn đến khi có sự cố, khiếu kiện thì chính NTD chịu thiệt.
Trong một số lĩnh vực, NTD còn thiệt rất nặng do không nắm rõ thông tin về sản phẩm, dịch vụ sẽ mua. Một số trường hợp mà Hội bảo vệ quyền lợi NTD TP. Hồ Chí Minh gặp như vay tiêu dùng tại các công ty tài chính tư nhân, NTD phải trả lãi suất rất cao và bị phạt cao hơn nếu không trả lãi đúng hạn do không tìm hiểu kỹ các quy định của DN trước khi vay. Hay các loại hình bảo hiểm xe, bảo hiểm nhân thọ, có những điều kiện miễn trừ bồi thường do DN quy định, nhưng NTD không biết nên khi xảy ra tại nạn NTD không được bồi thương một cách oan uổng.
Nhiều nhất hiện nay là các trung tâm bán hàng điện tử (siêu thị điện máy), bán hàng của thương hiệu nổi tiếng (tivi, tủ lạnh, máy lạnh…) đã hết hạn bảo hành của nhà sản xuất. DN lập lờ đưa phiếu bảo hành của mình, đến lúc sản phẩm bị hỏng, nhà sản xuất bảo hàng của họ đã quá hạn bảo hành (tính từ thời điểm xuất xưởng)… Lúc này NTD đành phải ấm ức để thợ của trung tâm điện máy sửa chữa qua quýt.
Cũng vì lẽ đó, theo ông Trần Vinh Nhung – Phó Giám đốc Sở Công thương TP. Hồ Chí Minh, chủ đề TP. Hồ Chí Minh chọn cho chuỗi sự kiện hưởng ứng Ngày quyền của NTD thế giới năm nay là Quyền được thông tin của NTD.
Bởi quyền được thông tin là một trong bốn quyền quan trọng nhất (quyền được an toàn, quyền được thông tin, quyền được lựa chọn và quyền được bày tỏ quan điểm) của NTD. Với mục đích tập trung tuyên truyền về quyền được thông tin của NTD.
Đồng thời vận động DN trên địa bàn thành phố tham gia cam kết thực hiện chính sách bảo vệ quyền lợi của NTD, là một trong những hành động cụ thể của các ban ngành chức năng hướng tới xã hội hóa việc bảo vệ quyền lợi NTD, đồng thời minh bạch, lành mạnh hóa môi trường kinh doanh của thành phố.
Theo Thời báo ngân hàng