Đi lên liên tiếp trong nhiều ngày qua, giá dầu thô đã tiếp
cận ngưỡng 90 USD/thùng, giá gas theo đó cũng nhích dần đến mốc 3 USD/gallon.
Các chuyên gia nhận định con đường hồi phục của kinh tế thế
giới trong năm 2011 sẽ càng gập ghềnh thêm nếu xu hướng này tiếp diễn.
Sự tăng giá của dầu và ga thường được coi như một thứ thuế
vô hình đánh vào người tiêu dùng bởi hai loại nhiên liệu này là hàng hóa khó
thay thế.
Vì vậy, với túi tiền hạn hẹp của mình, họ chỉ có thể giảm
bớt chi tiêu cho những thứ ít quan trọng hơn để bù đắp lại.
Kế hoạch tung 600 tỷ USD mua trái phiếu chính phủ đang gây
tranh cãi của Fed là một phần nguyên nhân đẩy giá dầu leo thang.
Những người chỉ trích cho rằng chương trình nới lỏng định
lượng lần thứ hai (QE2) khiến đồng USD yếu đi, dẫn tới mặt bằng giá cả các loại
hàng hóa cơ bản tăng cao.
Trong bối cảnh đó, chủ tịch Fed Ben Bernanke đã xuất hiện
trong show truyền hình “60 phút tối chủ nhật” để bảo vệ quan điểm của ông về
QE2.
Ngài chủ tịch không loại trừ khả năng tiếp tục chiến lược
mua vào các loại tài sản nếu nền kinh tế không có dấu hiệu khởi sắc trong năm
2011.
Điều này làm gia tăng mối lo ngại về sự ra đời của một
chương trình QE3 khác rất có thể sẽ đẩy giá cả nhiên liệu lên cao hơn nữa.
Tuy nhiên, kinh tế gia Zach Pandl thuộc Nomura Securities
tại New York
cho rằng mọi chuyện sẽ không đến mức tồi tệ đến vậy.
Ông lập luận: “Giá hàng hóa tăng sẽ khiến thu nhập thực tế
của các hộ gia đình giảm. Đó là cái giá phải trả cho chương trình nới lỏng định
lượng và là lý do để Fed cân nhắc nên mở rộng kế hoạch này đến đâu là thích
hợp.”
Pandl khuyên người tiêu dùng nên tiếp tục chung sống với mức
giá cả như hiện tại, miễn là không có sự gia tăng nào đột biến.
Ông dự đoán giá dầu sẽ lên mức 95 đến 100 USD/thùng và dao
động quanh ngưỡng đó trước khi nó có thể gây ra ảnh hưởng đáng kể đến nền kinh
tế.
Trái ngược với quan điểm của Pandl, Keith Hembre, nhà kinh
tế thuộc First American Funds, nhận định giá dầu sẽ sớm vượt ngưỡng giá trên.
“Một khi Fed bơm
nhiều tiền hơn vào lưu thông thì phản ứng ngay lập tức sẽ là sự đi lên của giá
dầu. Tôi nghĩ chúng ta sẽ sớm chứng kiến mức 100 USD/thùng” – ông nhận xét.
Ngoài ra, ông cho rằng Bernanke là người theo quan điểm đề
cao nhiệm vụ ngăn chặn giảm phát, thúc đẩy sự hồi phục của nhà đất, cổ phiếu
cùng với các tài sản khác.
Vì thế, Hembre lo ngại Fed có thể sẽ đánh giá thấp tác động
của giá nhiên liệu tới người tiêu dùng.
Trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp duy trì ở mức xấp xỉ 10% và
các doanh nghiệp đang phải chật vật lôi kéo khách hàng thì đó rõ ràng là một
tin xấu đối với nền kinh tế.
Một số chuyên gia khác cũng chia sẻ cùng quan điểm với
Hembre. Tom Kloza, chuyên viên phân tích thị trường dầu mỏ của Trung tâm dịch
vụ thông tin về giá dầu tại New Jersey dự đoán đầu năm 2011 giá ga sẽ tăng lên
3,25 tới 3,5 USD/gallon.
Như vậy, cùng với chi phí cao hơn cho dầu sưởi ấm vào mùa
đông, giá ga tăng sẽ khiến người dân tiết kiệm hơn khi mua sắm các mặt hàng
khác trong năm tới.
Kloza nhận xét: “Những tín hiệu lạc quan gần đây của nền
kinh tế chủ yếu đến từ báo cáo doanh số bán lẻ khả quan. Nhưng nếu giá nhiên
liệu tiếp tục lập đỉnh mới thì đó là cú đánh mạnh vào chi tiêu tiêu dùng trong
nền kinh tế.”
Cũng cần phải nói rằng nguyên nhân giá dầu tăng cao không
chỉ do chương trình nới lỏng định lượng của Fed, mà còn xuất phát từ nhu cầu
tiêu thụ ngày càng lớn từ các thị trường mới nổi như Trung Quốc và Ấn Độ.
Đa số chuyên gia dự đoán giá dầu sẽ không thể tái lập kỷ lục
140 USD/thùng từ hè năm 2008, và giá ga cũng khó lập lại đỉnh 4,11 USD/gallon.
Tuy nhiên, Kloza tin rằng nếu chiến lược giữ lãi suất thấp
được tiếp tục trong một khoảng thời gian dài thì dầu mỏ vẫn sẽ là lựa chọn hấp
dẫn đối với các nhà quản lý vốn.
Vì vậy, giá của 2 loại nhiên liệu cơ bản sẽ tăng nhanh hơn
nhiều so với những dự đoán thông thường dựa trên mô hình cung-cầu thực tế.
Hải Quân - Theo Economist