Thông tin chuyên ngành Xi măng Việt Nam

Tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện là nguồn nguyên liệu rất tốt trong sản xuất vật liệu xây dựng. Nhất là trong sản xuất xi măng, tro bay được sử dụng làm phụ gia thay thế các phụ gia khai thác từ thiên nhiên.

Nhưng hiện nay các doanh nghiệp sản xuất xi măng lại không mấy mặn mà với việc tận dụng nguồn tro bay của các nhà máy nhiệt điện, do giá tro bay trong nước đước bán cao hơn so với các loại phụ gia khác.

Nếu như ở các nước, nguồn tro xỉ của nhà máy nhiệt điện được cho không hay chí ít cũng được hỗ trợ chi phí vận chuyển. Ở Việt Nam, chi phí để mua loại sản phẩm phế thải từ các nhà máy nhiệt điện là một trong những nguyên nhân đẩy giá các loại vật liệu xây dựng sản xuất từ nguyên liệu này lên cao.

Theo các chuyên gia trong ngành xi măng, hiện nay, giá đá silic khoảng 60 – 70.000 đồng/tấn, trong khi đó, giá tro xỉ của nhà máy Nhiệt điện Phả Lại khoảng 105 – 110.000 đồng/tấn. So với đá silic, tro xỉ nhà máy nhiệt điện có giá cao gần gấp 2 lần.

Công ty CP Sông Đà Cao Cường là đơn vị đang mua tro xỉ của nhà máy Nhiệt điện Phả Lại về tuyển thành tro bay và một số nguyên liệu cho sản xuất vật liệu xây dựng khác với mức 96.000/tấn và bán lại cho các trạm trộn bê tông tại thị trường Hà Nội tro qua tuyển cấp với giá 680.000 đồng/tấn.

Theo Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam, ông Tống Văn Nga cho biết, do hiện nay, các nhà máy nhiệt điện đã tách riêng tro bay và xỉ đáy không tách ngay thành phần tro bay và xỉ đáy lò ra là một trong những nguyên nhân khiến giá tro bay qua tuyển bị đội lên, mức giá này thậm chí cao hơn cả mức giá tro bay nhập khẩu từ nước ngoài.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ vừa có văn bản đồng ý cho Công ty Xi măng Nghi Sơn thí điểm nhập khẩu tro bay từ Nhật Bản, mặc dù trước đây vài năm họ cũng xin được nhập loại phụ gia này nhưng không được phép. Theo đó, từ năm 2015 đến hết năm 2016, Xi măng Nghi Sơn được nhập khẩu cho bay với số lượng không quá 200.000 tấn/năm. Đồng thời Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu đến năm 2017, Công ty Xi măng Nghi Sơn nghiên cứu để sử dụng nguồn tro bay trong nước.

Theo kết quả điều tra đánh giá nguồn tro xỉ và các giải pháp sử dụng của Trung tâm Xi măng, Viện Vật liệu xây dựng, được xây dựng trên cơ sở của Quy hoạch điện VII, khối lượng tro xỉ thải trong năm 2015 khoảng 12,8 triệu tấn, đến năm 2020 khoảng 25,4 triệu tấn và đến năm 2030 khoảng 38,3 triệu tấn.

Với khối lượng thể tích của xỉ là 0,8 tấn/m³, bãi chứa xỉ có độ sâu trung bình 2m thì trong năm 2015, nhu cầu của diện tích bãi chứa mỗi năm là 127,4ha và sẽ còn tăng nhiều hơn nữa theo quy hoạch điện VII nếu không có giải pháp sử dụng.

Trước thực trạng đó, vào cuối tháng 9/2014, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1696/QĐ-TTg về một số giải pháp thực hiện xử lý tro, xỉ, thạch cao của nhà máy nhiệt điện, nhà máy hóa chất phân bón để làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng.

Theo đó, đến năm 2020, chỉ cấp diện tích bãi thải cho các dự án nhà máy nhiệt điện, hóa chất, phân bón với dung lượng chứa tối đa cho 2 năm sản xuất tương đương với quy mô, công suất của dự án.

Bên cạnh đó, Quyết định 1696 cũng đưa ra 7 giải pháp thực hiện quyết định này, trong đó quy định thiết kế cơ sở các dự án nhiệt điện, hóa chất phải hoàn chỉnh từ đến khâu xử lý tro, xỉ, thạch cao và phương án thu hồi, xử lý các chất thải này. Đặc biệt, quyết định cũng nêu rõ, chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện, hóa chất phải có trách nhiệm trả chi phí xử lý tro, xỉ, thạch cao trong trường hợp không tự đầu tư dây chuyền thiết bị xử lý chất thải cho sản xuất vật liệu xây dựng.

Như vậy, Chính phủ đã có những giải pháp quyết liệt hơn trong việc xử lý tro xỉ từ các nhà máy nhiệt điện, hóa chất. Và kỳ vọng chúng ta có thể sử dụng các loại phế phẩm này làm phụ gia cho sản xuất các loại vật liệu xây dựng để không phải đi nhập phế phẩm từ các nước khác trên thế giới và đặc biệt không phải khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên đang ngày càng cạn kiệt là có cơ sở.