Thông tin chuyên ngành Xi măng Việt Nam

Năm 2014, toàn ngành xi măng có 75 dây chuyền sản xuất tương đương với công suất thiết kế 80,96 triệu tấn/năm. Hiện nay, toàn ngành chỉ mới khai thác tối đa 90% công suất thiết kế.

Tính chung trong năm nay, sản lượng tiêu thụ xi măng ước đạt 75 triệu tấn, trong đó tiêu thụ nội địa ước đạt 50,5 triệu tấn và 19,5 triệu tấn cho xuất khẩu xi măng. Theo con số này, ngành xi măng đã vượt kế hoạch tiêu thụ trên cả 2 thị trường nội địa và xuất khẩu.

Có được kết quả tiêu thụ khả quan như vậy là do trong năm 2014, khối lượng xây dựng của cả nước đã có sự tăng trưởng, do thị trường bất động sản ấm lên, các công trình hạ tầng kỹ thuật tiếp tục được Nhà nước chú trọng đầu tư nên tiêu thụ xi măng trong nước đã khá hơn cùng kỳ năm 2013. Mặt khác, các doanh nghiệp sản xuất xi măng đã chú trọng hơn tới thị trường xuất khẩu.

Không chỉ tăng trưởng khả quan mà điều đáng ghi nhận là trong công cuộc tái cấu trúc mạnh mẽ của ngành xi măng. Năm nay cũng đánh dấu sự hồi sinh của 1 vài doanh nghiệp xi măng đang trên bờ vực phá sản. Sau khi xi măng Đồng Bành về với The Vissai, xi măng Cẩm Phả về với Viettel… giờ tình hình sản xuất và tiêu thụ đã khả quan hơn.


Cách đây 4 năm, Việt Nam còn là quốc gia phải nhập khẩu xi măng, thì đến nay, ngành công nghiệp xi măng đã chủ động đáp ứng được thị trường xi măng trong nước và phục vụ tốt cho xuất khẩu. Hiện nay, xuất khẩu xi măng của Việt Nam chiếm 27% sản lượng tiêu thụ toàn ngành.

Có thể nhận thấy rằng, xuất khẩu xi măng đang đóng vai trò bình ổn cho thị trường tiêu thụ, giúp giảm bớt gánh nặng cho tiêu thụ nội địa, đồng thời giảm lượng tồn kho, cân đối cung – cầu.

Ngoài các lý do chủ quan trên, cũng phải kể đến những lý do khách quan đem lại không ít thuận lợi cho xuất khẩu. Theo các chuyên gia đánh giá, tiêu thụ xi măng trong năm 2014 của Thế giới tăng, nhưng 1 số quốc gia có thế mạnh về xuất khẩu xi măng như Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia… lại không tăng nguồn cung, khiến cho cửa xuất khẩu xi măng của Việt Nam rộng hơn so với các năm trước.

Dự báo năm 2015, sản lượng xuất khẩu của Trung Quốc, Thái Lan sẽ tăng lên, do vậy xuất khẩu xi măng của Việt Nam sẽ khó cạnh tranh hơn so với năm vừa qua. Mặt khác, tiêu thụ nội địa trong năm tới cũng được đánh giá sẽ tăng khoảng 3 triệu tấn so với năm 2014, trong khi nguồn cung không tăng sẽ dẫn đến lượng xi măng xuất khẩu bị giảm.

Một vấn đề khác cần nhìn nhận, các doanh nghiệp xuất khẩu xi măng của Việt Nam hiện nay, còn phân tán nhỏ lẻ, quy mô và mức độ tập trung thấp nên việc khai thác tận gốc là chưa đạt được mà phải bán hàng qua khâu trung gian, doanh nghiệp chưa ký được hợp đồng dài hạn mà phần lớn là những hợp đồng ngắn hạn.

Những năm qua, xuất khẩu xi măng không được xem trọng chỉ là phương án giải pháp tình thế, cân đối giữa sản xuất và tiêu thụ. Việc vận chuyển xi măng xuất khẩu còn gặp nhiều trở ngại, do Việt Nam chưa có cảng nước sâu chuyên dụng để phục vụ xuất xi măng trực tiếp.

Nhưng rõ ràng thực tế đã chứng minh, xuất khẩu xi măng thực sự đem lại lợi ích kinh tế, bổ sung thêm ngân sách nhà nước, góp phần tăng kim ngạch xuất khẩu chung của cả nước, ngoài ra giúp doanh nghiệp có chút lợi nhuận duy trì sản xuất vượt qua giai đoạn khó khăn chung.