Thông tin chuyên ngành Xi măng Việt Nam

Hiện nay có khoảng 84% dân số Thế giới xấp xỉ 6 tỷ người không bị cấm sản xuất và sử dụng amiăng. Ngay tại Việt Nam cũng đang có 41 cơ sở sản xuất tấm lợp amiăng xi măng, năng lực sản xuất khoảng 106 triệu m²/năm.

Theo ông Nguyễn Trần Nam, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, amiăng có đặc tính bền, cách nhiệt, cách âm tốt, chống ma sát; amiăng còn được dùng trong ống dẫn nhiệt, bao bọc nồi hơi, cách nhiệt, cách âm và sản xuất tấm lợp.

Trung bình cứ 1kg amiăng có thể sản xuất được 1,13m² tấm lợp; như vậy 90% lượng amiăng dùng để sản xuất tấm lợp thì năm 2013 Thế giới có tất cả 2,1 tỷ m² tấm lợp được sản xuất. Việt Nam chủ yếu nhập khẩu loại chrysotile (amiăng trắng) cho các ngành Công nghiệp để sản xuất tấm lợp fibro xi măng.


PGS. TSKH Bạch Đình Thiên - Viện trưởng Viện nghiên cứu và Ứng dụng vật liệu xây dựng nhiệt đới cho biết, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho rằng, amiăng ngày nay là vấn đề vệ sinh công nghiệp, nó không liên quan đến sức khỏe của bộ phận cộng đồng dân cư và nhấn mạnh "nguy cơ các tác động tiêu cực của amiăng trắng lên cộng đồng dân cư là không đáng kể nếu không tiếp xúc nghề nghiệp với khoáng chất này".

Hiện nay, một số nước như Mỹ đã hủy bỏ lệnh cấm và lệnh loại bỏ dần dần amiăng (1991) và cho phép sản xuất hoặc nhập khẩu để sử dụng khoảng gần 30 sản phẩm có chứa amiăng trắng. Năm 2011, Ấn Độ đã bác bỏ yêu cầu của các Tổ chức phi chính phủ NGO là cấm sử dụng tất cả các loại amiăng (yêu cầu này đệ trình lên tòa án từ năm 2004). Singapore, Đài Loan (Trung Quốc) đã từng cấm amiăng nhưng đã rút khỏi danh sách các nước cấm từ 2010. Hay như Canada, Công ước 162 của ILO chỉ cấm sử dụng amiăng màu chứ không cấm amiăng trắng.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 1469/QĐ-TTg ngày 22/8/2014 về phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, thời gian qua, các Bộ, ngành đã tích cực triển khai công tác đánh giá, nghiên cứu ảnh hưởng của vật liệu amiang trắng sử dụng trong tấm lợp fibro xi măng đến sức khỏe con người.

Mới đây Bệnh viện Xây dựng đã tiến hành nghiên cứu về ảnh hưởng của amiăng trắng đối với sức khỏe người lao động tại các đơn vị sản xuất và người sử dụng tấm lợp amiăng - xi măng.

Kết quả hội chẩn phim X-quang thường và một số phim chụp CT Scanner với các trường hợp nghi ngờ cho kết quả không có trường hợp nào mắc bệnh bụi phổi amiăng, bụi phổi silic, mảng màng phổi; một số trường hợp có dày màng phổi khu trú kích thước nhỏ, tổn thương viêm, lao cũ, giãn phế nang, tổn thương khác tại phổi (COPD, mất góc sườn hoành...).

Kết quả khám sức khoẻ cũng cho thấy, bệnh chiếm tỷ lệ mắc cao nhất là bệnh về răng hàm mặt (sâu răng, viêm lợi...) chiếm 69,2% , bệnh viêm mũi - họng - xoang - thanh quản mạn tính chiếm 53,9%, bệnh về mắt (viêm kết mạc mạn tính, viêm bờ mi, mộng mắt...) chiếm 13,8%. Tiếp theo là các bệnh về thận - tiết niệu (sỏi thận, nang thận..), bệnh tiêu hóa (dạ dày, tá tràng, gan mật...); bệnh về cơ xương khớp (thoái hóa khớp, cột sốt ...). 

Từ những nghiên cứu đã được công bố thì amiăng trắng có thể sử dụng một cách an toàn trong sản xuất ứng dụng xi măng mật độ cao.

Phần lớn các nước có sử dụng amiăng đều có quy định nồng độ bụi cho phép. Cụ thể: Mỹ quy định nồng độ bụi amiăng là 0,1 sợi/cm³ không khí; Canada là 1,0 sợi/cm³; các nước EU là từ 0,15 sợi/cm³ đến 0,5 sợi/cm³. Các nước trong khối ASEAN như Philippines là 2,0 sợi/cm³; Indonesia là 1,0 sợi/cm³; Thái Lan là 5,0 sợi/cm³; Việt Nam là 1,0 sợi/cm³.

Trước đó, Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) đã ban hành một Bộ quy tắc thực hành có tên “An toàn trong sử dụng amiăng”(ILO,1984), trong đó đề cập đến tất cả các vấn đề có liên quan đến việc sử dụng hiện đại và có trách nhiệm đối với amiăng.

Tại Hội thảo quốc tế “Đánh giá tác động của amiăng trắng đến sức khoẻ con người - Biện pháp quản lý phù hợp” do Bộ Xây dựng phối hợp với Uỷ ban KHCN và Môi trường của Quốc hội, Bộ Khoa học và Công nghệ đồng chủ trì tổ chức, nhiều chuyên gia cho rằng: Các kết quả nghiên cứu khoa học cho thấy những tác động tiêu cực liên quan đến sợi amiăng màu nghiêm trọng hơn amiăng trắng.

Hầu hết ý kiến của chuyên gia, nhà khoa học cho rằng, Bộ Xây dựng nên trình Thủ tướng Chính phủ tiếp tục cho phép sử dụng amiăng trắng có kiểm soát để sản xuất tấm lợp ổn định, lâu dài trong định hướng phát triển ngành vật liệu xây dựng đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, để doanh nghiệp có điều kiện, an tâm đầu tư hiện đại hóa công nghệ.