Hiện nay, ‘xanh hóa’ môi trường đã trở thành ưu tiên hàng đầu trong xã
hội của chúng ta, và kiến trúc
bền vững hiện đi đầu trong cuộc cách mạng
này. Trong bối cảnh rất nhiều nhà thiết kế tập trung nghiên cứu các hệ
thống năng lượng động và thụ động, việc sử dụng vật liệu tái chế đang
dần trở thành phương pháp thiết kế hiệu quả và mang tính thẩm mỹ riêng
của kiến trúc
bền vững.
Đa phần vật liệu xây dựng phổ biến hiện nay đều có lựa chọn tái chế. Bê
tông, kim loại, kính, gạch và nhựa đều có thể được sản xuất dưới dạng
vật liệu đã qua sử dụng, quá trình tái chế giúp cắt giảm đến 90% chất
thải và năng lượng cần thiết cho sản xuất. Trung tâm cộng đồng
Lavezzorio thiết kế bởi Studio Gang Architects đã sử dụng bê tông sót
lại tại các công trường xây dựng quanh Chicago. Công trình đã kết hợp
các loại bê tông khác nhau với cách thể hiện mang đầy tính nghệ thuật.
Gỗ thu được trên chính khu đất xây dựng được sử dụng làm vật liệu hoàn thiện cho nội thất.
Một xu hướng phổ biến nữa là sử dụng vật liệu được cung cấp trực tiếp
tại công trình. Với tư cách là những nhà thiết kế môi trường, chúng ta
không ngừng thay thế cảnh quan thiên nhiên với môi trường xây dựng, và
ngày nay những công trình xây dựng đang tô điểm thêm cho cảnh quan. Công
trình như Thư Viện Ann Arbor (thiết kế bởi inFORM Studio) và Thánh
Đường Do Thái Reconstructionist (do Ross Barney Architects thiết kế) đã
thu được nhiều vật liệu trên chính khu đất xây dựng. Kiến trúc sư tại
inFORM đã nghiên cứu thực trạng khu đất xây dựng Thư Viện Ann Arbor và
thấy rằng cây tro từ khu vực rừng xung quanh đã bị sâu bọ tàn phá và có
thể tận dụng làm vật liệu xây dựng cho công trình. Ross Barney
Architectslại làm việc trên khu đất xây dựng Thánh Đường Do Thái
Reconstructionist trong nội đô thành phố với phương thức tương tự – tận
dụng cây bị chặt đổ làm vật liệu nội thất, sử dụng kết cấu sẵn có và
gạch lát đã cậy ra làm tường chắn (retaining wall), và ngay cả sử dụng
lại nền móng sẵn có.
Sử dụng vỏ lon làm tường nhà.
Phương pháp sử dụng
vật liệu tái chế đã trở nên phổ biến đối với kiến
trúc bền vững và kiến trúc đương thời, một số designer lại thực nghiệm
với những vật liệu xây dựng không chính thống. Archi Union Architects đã
phát triển hệ thống tường từ lưới hộp soda rỗng trong dự án Can Cube.
Mặt tiền từ hộp soda còn có thể điều chỉnh để lấy sáng trời.
Lốp ô tô được tận dụng để trồng cây, tạo ra bức tường xanh bảo vệ công trình.
Alonso de Garay Architects đã dùng một vật không phổ biến trong dự án
Tòa nhà Tái chế (Recycled Building) tại Mexico. Một loạt lốp ô tô được
treo lên, và loài thực vật truyền thống của Mexico được trồng vào đó.
Những lốp ô tô vừa tạo ra bức tường xanh bảo vệ công trình, lại vừa tạo
nét độc đáo, riêng biệt cho công trình.
Vật liệu tái chế đang dần trở thành lựa chọn hoàn hảo đối với kiến trúc
đương đại, không chỉ bởi sự thân thiện với môi trường mà còn bởi cá tính
và nét thẩm mỹ độc đáo. Hãy dành chút thời gian nghiên cứu và tìm hiểu,
bạn sẽ không khỏi bất ngờ với những giá trị mà vật liệu tái chế có thể
mang lại cho công trình của mình.
Quỳnh Trang (TH/ Kiến việt)